سایر مصوبات - دهه سوم دی 97 - پژوهشکده حقوق شهر دانش - انتشارات حقوقی، کارگاه های کاربردی حقوقی

به پیوست متن آیین‌نامه نحوه فعالیت در حوزه تجهیزات پزشکی در اجرای تبصره ۵ ماده ۱۳ قانون مربوط به مقررات امور دارویی، پزشکی و مواد خوردنی و آشامیدنی در مورخ ۱۳۹۷/۱۰/۱ به تصویب وزیر محترم بهداشت، درمان و آموزش پزشکی رسیده است تقدیم حضور می‌گردد.

مزید امتنان است دستور فرمایید نسبت به انتشار مفاد آن اقدام لازم معمول فرمایند.

مشاور وزیر و مدیرکل تجهیزات پزشکی ـ دکتر رضا مسائلی

آیین‌نامه فعالیت در حوزه تجهیزات پزشکی

فصل اوّل: مبانی قانونی

ماده ۱ـ به استناد اصل ۱۳۸ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، بندهای ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۷ ماده یک قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، ماده ۸ قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و آیین‌نامه اجرایی آن، تبصره ۲ ماده ۳، تبصره ۵ ماده ۱۳، تبصره ۲ ماده ۱۴، مواد ۲۴ و ۲۵ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی، ماده ۲۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و آیین‌نامه اجرایی آن، بند پ ماده ۷ و ماده ۲۲ قانون احکام دائمی برنامه-های توسعه کشور و در راستای بندهای ۴ و ۵ و ۷ سیاست‌های کلی سلامت، بندهای ۱ و ۲ و ۳ و ۱۱ و ۱۳ و ۲۳ سیاست‌های کلی نظام در حوزه تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، و سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، ابلاغی مقام معظم رهبری، آیین‏نامه فعالیت در حوزه تجهیزات پزشکی به منظور سیاست‌گذاری، نظام‏مند نمودن، کنترل و نظارت بر کلیه فعالیت‌ها و فرآیندهای حوزه تجهیزات پزشکی و هم‌چنین مواد اولیه، قطعات ساخت و قطعات یدکی آن‌ها شامل تولید، واردات، ترخیص، صادرات، حمل‌ونقل، انبارش، توزیع، عرضه، قیمت‌گذاری، تنظیم بازار، خدمات پس از فروش، خدمات کنترل کیفی و کالیبراسیون، نگهداشت، خدمات ممیزی و ارزیابی، اسقاط و امحاء، مشاوره فنی و مشاوره تجهیز مؤسسات پزشکی، طی مواد آتی به شرح ذیل بازنگری، تصویب و ابلاغ می‏شود.

فصل دوم: تعاریف و اختصارات

ماده ۲ـ تعاریف:

عبارات و اصطلاحات مندرج در این آیین‌نامه به شرح ذیل تعریف می‌شوند:

۱ـ تجهیزات (وسیله) پزشکی [Medical Device]:

تجهیزات و ملزومات پزشکی، دندانپزشکی، آزمایشگاهی، توان‌بخشی و پیراپزشکی شامل هرگونه کالا، وسایل، ملزومات، زیست مواد، دستگاه، نرم‌افزار، ابزار، لوازم، ماشین‌آلات ، کاشتنی‌ها، مواد، معرف‌ها و کالیبراتورهای آزمایشگاهی تشخیص پزشکی [IVD] می‌باشند که برای انسان به تنهایی یا به صورت تلفیقی با سایر اقلام مرتبط به منظور دسترسی به یکی از اهداف ذیل عرضه می‌گردند و به طور عام «تجهیزات پزشکی» نامیده می‌شوند:

الف ـ تشخیص، پایش، پیشگیری، پیش‌بینی، درمان و یا کاهش بیماری

ب ـ حمایت یا پشتیبانی از ادامه فرآیند حیات

پ ـ کنترل و حمایت از بارداری

ت ـ تحقیق، بررسی، جایگزینی یا اصلاح فرآیندهای فیزیولوژیک، آناتومیک یا پاتولوژیک

ج ـ ایجاد فرآیند سترون کردن یا ضدعفونی و تمیز کردن وسایل، محیط و پسماندهای پزشکی جهت انجام مطلوب اقدامات پزشکی، درمانی و بهداشتی

چ ـ فراهم نمودن اطلاعات به منظور نیل به اهداف پزشکی به کمک روش‌های آزمایشگاهی بر روی نمونه‌های اخذشده انسانی

ح ـ تشخیص، پایش، درمان، تسکین، جبران و یا به تعویق انداختن آسیب یا معلولیت

تبصره ۱ـ این تعریف شامل موادی که تأثیر اصلی یا هدف اصلی طراحی آنها بر بدن انسان بر پایه روش‌های دارویی، ایمنی‌شناسی و یا متابولیکی است نخواهد بود.

تبصره ۲ـ کالا‌ها، مواد، معرف‌ها، کالیبراتور‌ها، وسایل جمع‌آوری نمونه، مواد و محلول‌های کنترل آزمایشگاهی تشخیص پزشکی و دندانپزشکی که تعریف قانونی دارو بر آنها مترتب نگردد شامل تجهیزات پزشکی می‌باشند.

تبصره ۳ـ با توجه به تنوع و گستردگی تجهیزات پزشکی، در صورت ابهام در ماهیت محصول، موضوع به تشخیص اداره کل در کمیته‌ای تحت عنوان «کمیته مصداق تجهیزات پزشکی» که در اداره کل تشکیل می‌گردد، مطرح می‌گردد و بررسی و تصمیم‌گیری بر اساس اصول ذیل صورت می‌گیرد:

الف ـ تجهیزات پزشکی که در FDA [Food and Drug Administration] دارای کد ضابطه [Regulation Number] و یا تأییدیه K ۵۱۰ یا PMA [Premarket approval (PMA)] باشد.

ب ـ تجهیزات پزشکی دارای CE [Conformity European (CE)] با شماره مشخصه مؤسسه صادرکننده گواهی‌نامه CE باشد.

ج ـ در مواردی که کالا سابقه بررسی در اداره کل داشته باشد.

د ـ سایر موارد با تشخیص اداره کل و بیان دلایل و مستندات شمولیت تعریف تجهیزات پزشکی

۲ـ لوازم یا وسیله جانبی [Accessories]: وسیله‌ای است که به عنوان بخش قابل تعویضی از دستگاه پزشکی بدان ملحق می‌گردد تا دستگاه پزشکی قابلیت کاربرد بر اساس هدف تولیدکننده را فراهم آورد. لوازم جانبی ممکن است ماهیت مصرفی داشته باشند که در آن صورت لوازم مصرفی دستگاه پزشکی نامیده می‌شوند.

۳ـ قطعات یدکی [Spare Part]: قطعه مکانیکی و یا الکترونیکی قابل تعویض است که معمولاً در انبار نگهداری می‌شود و جهت تعمیر یا تعویض قطعه تجهیزات پزشکی معیوب به کار می‌رود.

۴ـ مواد اولیه [Row/Bill OF Material] و قطعات ساخت و بسته‌بندی: به معنی هر نوع مواد اولیه، اجزاء، قطعات، نرم‌افزار و سخت‌افزار است که در فرآیند تولید تجهیزات پزشکی استفاده می‌شود.

۵ ـ محصول صرفاً صادراتی: این محصول صرفاً برای بازارهای خارج از ایران و بر اساس استانداردها و درخواست مشتری خارجی توسط تولیدکننده داخلی تولید می‌شود و با عنوان «محصول صرفاً صادراتی» برای وسیله پزشکی، مجاز به صادرات می‌باشد. محصول صرفاً صادراتی به عنوان محصول دارای پروانه ساخت تلقی نمی‌گردد و تبلیغ، توزیع و عرضه، فروش و استفاده آن در ایران بدون اخذ پروانه ساخت ممنوع است.

۶ ـ قانون تشکیل: قانون تشکیل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب ۱۳۶۴ مجلس شورای اسلامی

۷ـ قانون تشکیلات: قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مصوب ۱۳۶۷ مجلس شورای اسلامی

۸ ـ قانون مربوط به امور پزشکی: قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحیه‌ها و الحاقیه‌های بعدی

۹ـ وزارت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

۱۰ـ آیین‌نامه: منظور آیین‌نامه تجهیزات پزشکی است که به استناد تبصره ۵ ماده ۱۳ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی تدوین و با تصویب وزیر بهداشت لازم‌الاجرا می‌گردد.

۱۱ـ دستورالعمل: مقرراتی در خصوص اقدامات، الزامات و فرآیندهای مختلف در حوزه تجهیزات پزشکی که به موجب این آیین‌نامه توسط کمیته فنی و یا اداره کل تصویب و از سوی اداره کل ابلاغ می‌گردد.

۱۲ـ دانشگاه: دانشگاه/ دانشکده‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی

۱۳ـ اداره کل: اداره کل تجهیزات پزشکی وزارت

۱۴ـ مدیریت تجهیزات پزشکی دانشگاه: تشکیلاتی مستقر در ستاد دانشگاه که مسئولیت امور مرتبط با تجهیزات پزشکی را مطابق این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی اداره کل به عهده‌دارد.

۱۵ـ مؤسسه پزشکی: کلیه مراکز درمانی و واحدهای پزشکی، درمانی و دارویی موضوع ماده یک قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و دارویی و مواد خوردنی و آشامیدنی مصوب ۱۳۳۴ و اصلاحیه‌ها و الحاقیه‌های بعدی آن

۱۶ـ صاحبان حرف پزشکی: کلیه اعضای سازمان نظام پزشکی جمهوری اسلامی ایران که اجازه فعالیت در محل مطب را با توجه به قوانین و مقررات جاری دارند.

۱۷ ـ شخص حقوقی: کلیه شرکت‌ها، سازمان‌ها، نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی ، مؤسسات من‌جمله آموزشی، پژوهشی و درمانی اعم از دانشگاه‌ها و مراکز درمانی، و همچنین کلیه دستگاه‌هایی که شمول قانون بر آن‌ها مستلزم ذکر یا تصریح نام است و طبق قوانین موضوعه تأسیس و یا تشریفات ثبت را طی نموده و به موجب مفاد این آیین‌نامه، دستورالعمل‏های ابلاغی و دیگر قوانین و مقررات، مجاز به فعالیت در زمینه تجهیزات پزشکی می‌باشند.

۱۸ ـ شخص حقیقی: هر فرد صاحب اهلیت قانونی و در قید حیات که به موجب مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی، محدوده فعالیت مجاز آن تعیین می‌شود.

۱۹ـ مسئول فنی: به اشخاص حقیقی دارای تخصص مرتبط اطلاق می‌گردد که دوره‌های آموزشی مسئولین فنی را طی نموده و صلاحیت ایشان توسط اداره کل بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی تأیید و در مؤسسات پزشکی یا واحدهای تولیدی، وارداتی، توزیعی و یا عرضه‌کننده تجهیزات پزشکی به-صورت تمام‌وقت در هر شیفت کاری شاغل می‌باشند و شرح وظایف و شرایط احراز صلاحیت ایشان توسط اداره کل تعیین و ابلاغ می‌گردد.

۲۰ـ تولیدکننده: شخص حقوقی داخلی یا خارجی که نسبت به تولید تجهیزات پزشکی با مسئولیت و نام خود اقدام نماید.

تبصره ۱ـ کلیه مسئولیت‌های فنی و قانونی محصول نهایی تولیدی به عهده تولیدکننده قانونی می‌باشد.

تبصره ۲ـ تولیدکننده قانونی ممکن است تولیدکننده اصلی نباشد. لیکن مسئولیت‌های ناشی از تولید محصول بر عهده تولیدکننده قانونی می‌باشد.

تبصره ۳ـ رعایت قوانین و مقررات جاری کشور و مواد آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی توسط تولیدکننده داخلی یا خارجی الزامی است.

۲۱ـ واردکننده: شخص حقوقی که نسبت به واردات تجهیزات پزشکی مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نماید.

۲۲ـ نماینده قانونی [Representative]: شخص حقیقی یا حقوقی که به موجب قرارداد مکتوب با اعطاکننده نمایندگی، مسئولیت اصالت، ایمنی و عملکرد وسیله پزشکی کالای وارداتی را در مدت‌زمان و محدوده یک منطقه جغرافیایی مشخص مطابق آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی، انجام می‌دهد. مسئولیت‌های نماینده قانونی، نافی مسئولیت‌های مدنی و کیفری اعطاکننده نمایندگی نمی‌باشد.

۲۳ـ تأییدیه نمایندگی: مدرکی است که توسط اعطاکننده نمایندگی به شخص حقیقی یا حقوقی به منظور انجام اعمال موضوع نمایندگی اعطاء می‌گردد. در خصوص نمایندگی از کمپانی‌های خارجی باید در قالب فرم موجود در پرتال اطلاع‌رسانی تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت به آدرس www.imed.ir تنظیم و به تأیید اتاق بازرگانی کشور اعطاکننده و پس از آن به تأیید نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در آن کشور برسد.

۲۴ـ تأمین‌کننده: کلیه واردکنندگان و تولیدکنندگان قانونی تجهیزات پزشکی

۲۵ ـ توزیع‌کننده: عبارت است از کلیه اشخاصی که متعاقب اخذ نمایندگی رسمی از سوی تولیدکنندگان و واردکنندگان تجهیزات پزشکی و اخذ مجوز از اداره کل، بر اساس دستورالعمل ابلاغی به‌عنوان نماینده توزیع تجهیزات پزشکی معرفی می‌گردند.

۲۶ ـ عرضه: فروش مستقیم تجهیزات پزشکی به مصرف‌کننده نهایی.

۲۷ـ عرضه‌کننده: کلیه اشخاصی که مبادرت به تهیه تجهیزات پزشکی، به‌صورت مستقیم، از تأمین‌کننده یا توزیع‌کننده نموده و مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی مجاز به فروش و عرضه آن می‌باشند.

۲۸ ـ صادرکننده: شخص حقیقی یا حقوقی یا نمایندگی قانونی آن‌ها که با رعایت قوانین، مقررات جاری، آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی نسبت به صادرات تجهیزات پزشکی اقدام می‌نمایند.

۲۹ـ مشاور خدمات: شخص حقیقی و یا حقوقی ارائه‌دهنده خدمات مشاوره در حوزه تجهیزات پزشکی نظیر تولید، واردات، توزیع، صادرات و یا ارائه خدمات مشاوره و تجهیز مؤسسات پزشکی است.

۳۰ـ خدمات پس از فروش: مجموعه اقدامات و تعهداتی نظیر تحویل، نصب، آزمون‌های پذیرش، راه-اندازی، آموزش، وارانتی و گارانتی که توسط تولیدکننده، واردکننده یا نماینده قانونی آن‌ها و اشخاص حقوقی مجاز طبق دستورالعمل‌های ابلاغی با رعایت اصول ایمنی عملکرد، اعمال می‌گردد.

۳۱ـ پروانه: مجوزی است که اداره کل مطابق آیین‌نامه و بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی برای فعالیت متقاضی در حیطه‌های مربوط به ساخت، ورود، ترخیص، توزیع، عرضه، مسئول فنی، صادرات، خدمات پس از فروش، کنترل کیفی، مشاوره خدمات و آموزش پس از تشکیل شناسنامه برای موضوع مشخص و مدت‌زمان معین توسط اداره کل صادر و تمدید می‌گردد.

ماده ۳ـ تشکیل شناسنامه: کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی فعالیت در عرصه تجهیزات پزشکی موظفند نسبت به تشکیل شناسنامه در اداره کل با رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نماید. تکمیل مدارک و تشکیل شناسنامه به منزله تأیید کیفی و ثبت تجهیزات پزشکی نمی‌باشد.

ماده ۴ـ ثبت تجهیزات پزشکی [Medical Devices Registration]: متقاضی تولید یا ورود و ترخیص باید تطابق و استمرار تطابق تجهیزات پزشکی را با الزامات اساسی و اصول ایمنی و عملکرد و سایر الزامات قانونی مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی اظهار و اثبات نماید. در صورت ثبت تجهیزات پزشکی در اداره کل شماره منحصربه‌فردی به عنوان کد ثبت تجهیزات پزشکی ([IRC (Iran Registration Code)] IRC) اختصاص داده می‌شود.

تبصره ۱ـ به استناد ماده ۲۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و آیین‌نامه اجرایی آن، اداره کل موظف به دریافت هزینه در ازای صدور و تمدید هریک از پروانه‌های مسئول فنی، پروانه ساخت، اعطای مجوز ورود، ترخیص، ثبت منبع آن و ثبت تجهیزات پزشکی می‌باشد.

تبصره ۲ـ ثبت تجهیزات پزشکی و صدور پروانه به منزله صدور مجوز ورود و ترخیص تجهیزات پزشکی نمی‌باشد و برای هر وسیله باید مجوز جداگانه از اداره کل اخذ شود.

تبصره ۳ـ اداره کل می‌تواند پس از ثبت تجهیزات پزشکی در هر زمان به دلایلی نظیر عدم رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی و یا عدم تطابق ایمنی و عملکرد وسیله با الزامات اساسی و اصول ایمنی و عملکرد اظهارشده در زمان ثبت وسیله، کد ثبت وسیله موردنظر را ابطال و یا در صورت امکان اصلاح، تا زمان رفع ایراد تعلیق نماید.

تبصره ۴ـ اداره کل می‌تواند پس از ثبت تجهیـزات پزشکی در هر زمان به دلیل کنترل و تنظیم بازار، نسبت به اعمال سیاست‌های کنترل یا واردات اقدام نماید.

ماده ۵ ـ کمیته فنی:

به منظور سیاست‌گذاری، ارائه و تصویب پیشنهاد و راهکار و بررسی موارد خاص در حوزه تجهیزات پزشکی، کمیته فنی تجهیزات پزشکی که به اختصار «کمیته فنی» نامیده می‌شود، با شرح وظایف و ترکیب اعضاء به شرح ذیل در اداره کل تشکیل می‌گردد:

الف ـ وظایف کمیته فنی:

۱ـ تصویب دستورالعمل، ضوابط و الزامات فنی ثبت تجهیزات پزشکی در صورت ارجاع اداره کل

۲ـ تصویب الزامات ثبت منبع

۳ـ بررسی و رسیدگی آرای هیئت بدوی و صدور رأی مطابق آیین‌نامه

۴ـ بررسی موارد خاص و تعیین راهکار

۵ ـ تعیین شرایط صلاحیت مسئولین فنی

۶ ـ ابطال کد ثبت وسیله پزشکی و منبع

۷ـ سایر مواردی که به تشخیص اداره کل به کمیته فنی ارجاع می‌گردد.

ب ـ ترکیب کمیته فنی

۱ـ رئیس سازمان غذا و دارو

۲ـ معاون درمان وزارت

۳ـ معاون توسعه مدیریت و منابع وزارت

۴ـ مدیرکل تجهیزات پزشکی

۵ ـ سه نفر از اعضای هیئت‌علمی و یا متخصصین مرتبط به پیشنهاد اداره کل

۶ ـ دو نفر از حوزه صنعت و تجارت تجهیزات پزشکی با توجه به ماده ۳ قانون بهبود کسب‌وکار به پیشنهاد اداره کل

تبصره ۱ـ اعضای کمیته فنی به پیشنهاد اداره کل و ابلاغ وزیر منصوب می‌شوند.

تبصره ۲ـ مسئولیت مدنی اتخاذ تصمیم با کمیته فنی می‌باشد و اداره کل حسب مورد صرفاً مسئول ابلاغ و اجرای تصمیمات اتخاذ شده است.

تبصره ۳ـ مصوبات کمیته فنی در صورت لزوم، توسط اداره کل به ذی‌نفع ابلاغ و در صورت ایجاد رویه به تشخیص اداره کل منتشر می‌گردد.

ماده ۶ ـ جلسات کمیته فنی حسب مورد با دعوت اداره کل و با حضور دوسوم اعضاء تشکیل و تصمیمات کمیته با رأی اکثریت اعضاء حاضر معتبر است.

ماده ۷ ـ اداره کل مجاز است علاوه‌بر اعضای ثابت کمیته فنی، با توجه به ارتباط موضوع در هر جلسه از متخصصین مرتبط و ذی‌نفع مربوطه بدون داشتن حق رأی دعوت نماید.

ماده ۸ ـ کمیته تخصصی: به منظور بررسی و ارزیابی سیاست‌های اداره کل در حوزه‌های تخصصی و ارائه پیشنهاد و راه‌کار با هدف ارتقاء نقش عملکردی تجهیزات پزشکی به اداره کل، کمیته تخصصی متشکل از متخصصین و خبرگان رشته‌های تخصصی مربوطه نظیر قلب و عروق، مغز و اعصاب، علوم آزمایشگاهی و دندانپزشکی حسب مورد به تشخیص اداره کل تشکیل می‌گردد که اعضای آن توسط اداره کل برای مدت‌زمان مشخص منصوب می‌شوند.

تبصره ۱ـ کمیته فنی و اداره کل از نظرات و پیشنهادات کمیته‌های تخصصی برای تصمیم‌گیری در حیطه وظایف محوله بهره‌برداری می‌کند.

تبصره ۲ـ حق‌الزحمه اعضاء کمیته فنی، کمیته قیمت‌گذاری، کمیته‌های تخصصی و کارشناسان ذی‌ربط به تشخیص اداره کل به صورت دوره‌ای از درآمد اختصاصی اداره کل موضوع ماده ۲۴ قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و آیین‌نامه اجرایی آن پرداخت خواهد شد.

ماده ۹ـ به منظور نیل به اهداف مندرج در این آیین‌نامه، اداره کل اقدام به تدوین و ابلاغ دستورالعمل‌های مرتبط می‌نماید.

ماده ۱۰ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی ضمن رعایت قوانین و مقررات جاری کشور و اجرای مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی، موظف به ارائه مستندات قانونی و فنی درخواستی اداره کل مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی به اداره کل می‌باشند.

ماده ۱۱ـ درج آیین‌نامه، ضوابط و دستورالعمل و بخشنامه‌ها، مصوبات کمیته فنی و هیئت بدوی و مکاتبات در سامانه‌های الکترونیکی و پورتال اداره کل و یا از طریق سیستم اتوماسیون اداری به منزله ابلاغ می‌باشد.

ماده ۱۲ـ مؤسسات پزشکی در زمان تأمین هرگونه تجهیزات پزشکی و خدمات وابسته ملزم هستند اعتبار کد ثبت تجهیزات پزشکی (IRC) و اعتبار پروانه ارائه‌دهنده کالا یا خدمت را از طریق سامانه‌های الکترونیکی و پورتال اداره کل استعلام نمایند.

فصل سوم: ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی

ماده ۱۳ـ مؤسسات پزشکی یا واحدهای تولیدی، وارداتی، توزیعی و یا عرضه‌کننده تجهیزات پزشکی به منظور انجام فعالیت‌های خویش موظف به معرفی مسئول فنی با تخصص مرتبط با آن حیطه می‌باشند.

تبصره ۱: مسئولیت صحت کلیه اسناد و مدارک ارائه‌شده به اداره کل و مسئولیت احراز، اثبات و استمرار تطابق با الزامات قانونی و نظارت علمی و فنی بر حسن اجرای مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی و سایر قوانین و مقررات در واحدهای مربوطه بر عهده مسئول فنی است. لیکن مسئولیت مسئول فنی نافی مسئولیت مدنی و کیفری مدیرعامل و سایر مدیران مربوطه نمی‌باشد.

تبصره ۲: دارنده پروانه صاحبان حرف پزشکی، در محل فعالیت مربوطه کلیه مسئولیت‌های مسئول فنی را عهده‌دار است.

تبصره ۳: بیمارستان‌ها و کیلینیک‌های روزانه مکلف به به‌کارگیری مسئول فنی تجهیزات پزشکی می-باشند.

ماده ۱۴ـ با توجه به گستره وسیع تجهیزات پزشکی و طبقه‌بندی آن‌ها در کلاس‌های خطر متفاوت و لزوم نظارت مسئولین فنی بر حسن اجرای ضوابط و مقررات حوزه تجهیزات پزشکی در مؤسسات پزشکی و واحدهای تولیدکننده، وارد‌کننده و توزیع‌کننده، اداره کل می‌تواند بر اساس دستورالعمل ابلاغی نسبت به رتبه‌بندی مسئولین فنی به منظور تأیید تناسب دانش، تجربه و توانمندی مسئولین فنی با حیطه کاری ایشان اقدام نماید.

ماده ۱۵ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی مکلف به احراز، اثبات و استمرار انطباق تجهیزات پزشکی تولیدی، وارداتی و توزیع و عرضه‌شده با الزامات اساسی اصول ایمنی و عملکرد می‌باشند.

ماده ۱۶ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی مکلفند جهت اثبات ایمنی و عملکرد وسیله پزشکی نسبت به ارائه مدارک و مستندات مربوطه به اداره کل با توجه به دستورالعمل-های ابلاغی اقدام نمایند.

ماده ۱۷ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی موظفند با رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی و اطلاع از سطح خطر تجهیزات پزشکی نسبت به فعالیت در حوزه مربوطه نظیر تولید، واردات، ترخیص، صادرات، حمل‌ونقل، انبارش، توزیع، عرضه، خرید و خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی اقدام نمایند.

ماده ۱۸ ـ منافع استفاده از تجهیزات پزشکی باید در مقابل اثرات جانبی نامطلوب حاصل از عملکرد آن بیشتر باشد. در صورت احراز بیشتر بودن اثرات جانبی نامطلوب به تشخیص اداره کل، برحسب مورد نسبت به فراخوان [Recall] و یا ابطال کد ثبت وسیله و یا لغو پروانه شخص حقیقی یا حقوقی مربوطه اقدام می‌شود.

ماده ۱۹ـ کلیه متقاضیان تولید یا ورود فناوری‌های نوین [Emerging Technologies] مکلف هستند همکاری لازم را با اداره کل در خصوص ارزیابی فناوری سلامت تجهیزات پزشکی مربوطه مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی به عمل آورند. به تشخیص اداره کل، موارد لازم جهت اعلام نظر در خصوص مواردی نظیر حیطه کاربرد محصول، لزوم بررسی عملکردی یا ارزیابی بالینی به کمیته تخصصی، هیئت ممتحنه دانشنامه تخصصی و انجمن-های علمی گروه پزشکی ارجاع می‌گردد.

ماده ۲۰ـ تولیدکننده یا واردکننده یا نماینده قانونی آن‌ها مکلف به انجام آموزش نحوه استفاده و کاربری از تجهیزات پزشکی و شرایط نگهداری و ایمنی آن به کاربران طبق دستورالعمل‌های مربوط می‌باشند.

ماده ۲۱ـ کلیه مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی مشمول ماده ۸ قانون تشکیل مکلفند نسبت به به‌کارگیری پرسنل متخصّص و آموزش‌دیده و ابزار کافی به منظور نگهداشت ایمن و حفظ سطح مطلوب عملکرد تجهیزات پزشکی با رعایت ایمنی کاربر، بیمار و محیط در تمام زمان عمر مفید آن اقدام نمایند و کاربر وسیله پزشکی اعم از پزشک، پرستار و یا دیگر اعضای گروه‌های پزشکی، صرفاً در صورت طی آموزش‌های لازم به منظور استفاده و کاربری صحیح وسیله پزشکی صلاحیت کاربری وسیله مربوطه را دارند.

ماده ۲۲ـ مؤسسات پزشکی مکلف به برنامه‌ریزی و اجرای برنامه‌های نگهداشت تجهیزات پزشکی نظیر نگهداری پیشگیرانه، بازدیدهای دوره‌ای و کالیبراسیون تجهیزات پزشکی و درج سوابق مربوطه در شناسنامه هر وسیله پزشکی نصب‌شده در مؤسسه، به منظور اطمینان از ایمنی و عملکرد وسیله پزشکی می‌باشند. در صورت عدم انطباق ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی و هرگونه ضرر و زیان وارده به دلیل عدم اجرای به موقع و صحیح برنامه‌های نگهداشت توسط مؤسسه پزشکی، مسئولیت مدنی و قانونی با مؤسسه پزشکی و مسئول فنی آن خواهد بود.

ماده ۲۳ـ کاربر وسیله پزشکی می‌بایست در صورت مشاهده نقص و ایراد در عملکرد و شرایط ایمنی وسیله نسبت به ثبت گزارش و تکمیل فرم مربوطه در سامانه ثبت گزارش‌های حوادث ناگوار و مشکلات کیفی تجهیزات پزشکی (MDR) [Medical Device Reporting] در پرتال الکترونیکی اداره کل به آدرس www.imed.ir اقدام و گزارش موضوع به ضمیمه پرینت فرم تکمیلی مذکور را به مقام مسئول، مدیر مؤسسه پزشکی اعلام نماید.

ماده ۲۴ـ اشخاص حقیقی و حقوقی، مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی به منظور حفظ عملکرد و شرایط ایمنی تجهیزات پزشکی ملزم به رعایت اصول علمی و فنی در حمل‌ونقل، انبارش، نگهداشت و کاربری تجهیزات پزشکی و نظایر آن بر اساس دستورالعمل تولیدکننده می‌باشند.

ماده ۲۵ ـ با توجه به اهمیت اطلاع‌رسانی در خصوص ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی مکلفند نسبت به انجام فرآیند برچسب‌گذاری [Labeling] برای تجهیزات پزشکی با توجه به ضوابط و دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نمایند.

ماده ۲۶ ـ مدارک همراه و برچسب تجهیزات پزشکی که کاربر غیرحرفه‌ای و مصرف خانگی [Home use] دارند باید به زبان فارسی تدوین، چاپ و مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی به نحو مقتضی به همراه وسیله در اختیار کاربران قرار گیرد.

ماده ۲۷ـ مسئولیت احراز، اثبات و استمرار تطابق با الزامات عملکرد و ایمنی تجهیزات پزشکی توزیع و عرضه‌شده به عهده تولید‌کننده، وارد‌کننده، نماینده قانونی و مسئول فنی آنها می‌باشد که مسئولیت هریک نافی مسئولیت دیگری نمی‌باشد.

ماده ۲۸ ـ در صورت احراز عدم انطباق ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی با ادعای تولید‌کننده و یا الزامات فنی و قانونی که منجر به خسارات جانی، مالی و محیطی به تشخیص اداره کل گردد، تولید‌کننده، وارد‌کننده یا نماینده قانونی آنها متضامناً مسئول جبران خسارات وارده می‌باشد.

ماده ۲۹ـ پس از ورود تجهیزات پزشکی به بازار، تولیدکننده، واردکننده و نماینده قانونی آن ملزم می‌باشد به منظور کسب اطمینان از ایمنی، عملکرد و اثربخشی تجهیزات پزشکی نسبت به پیاده‌سازی سیستم نظارت پس از فروش [Post Market Survalance] بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نماید.

ماده ۳۰ـ اداره کل می‌تواند مشخصه‌های فنی و عملکردی تجهیزات پزشکی را پس از ورود به بازار به صورت دوره‌ای بررسی نماید. این بررسی‌ها می‌تواند شامل ارزیابی مدارک، مشخصات ظاهری، بالینی یا آزمایشگاهی باشد. اداره کل می‌تواند بررسی‌ها را بر اساس شکایات، گزارش‌های حوادث ناگوار، آنالیز ریسک و مدیریت ریسک در نظر بگیرد و تولید‌کننده، واردکننده و نماینده قانونی آنها و همچنین مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی مکلف هستند با اداره کل، دانشگاه‌ها و اشخاص حقوقی که از طرف اداره کل اعتباربخشی و معرفی می‌گردند، در خصوص نمونه‌برداری از تجهیزات پزشکی با هدف نظارت بر محصولات تولید و توزیع و عرضه‌شده مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی همکاری لازم را به عمل آورند.

ماده ۳۱ـ چنانچه به تشخیص اداره کل، وسیله پزشکی دارای مجوز در هر زمان پس از صدور مجوزهای ساخت و یا ورود و ترخیص، جهت سلامت جامعه مخاطره‌آمیز باشد اداره کل مجاز است نسبت به لغو مجوزهای صادره جهت تولید، واردات و توزیع، عرضه و مصرف وسیله پزشکی اقدام نماید. در این حالت کلیه مسئولیت‌های مربوطه و جبران خسارات احتمالی بر عهده تولیدکننده، واردکننده و نماینده قانونی وی بوده و اداره کل در این خصوص مسئولیتی ندارد.

فصل چهارم: تولید و کنترل کیفی تجهیزات پزشکی

ماده ۳۲ـ کلیه کالاها و ملزومات و تجهیزات پزشکی باید دارای کیفیت و استاندارد بین‌المللی باشد. وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است در اجرای وظایف قانونی خود از جمله بند ۷ سیاست‌های کلی سلامت و قانون تشکیلات و وظایف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و مواد خوردنی و آشامیدنی به‌گونه‌ای عمل نماید که از تولید، عرضه و ورود کالاهای فاقد کیفیت و استاندارد بین‌المللی جلوگیری شود.

تبصره ـ اداره کل می‌تواند ارزیابی تجهیزات پزشکی تولید داخل را به مؤسسات ممیزی بین‌المللی حقیقی و حقوقی به تشخیص خود واگذار نماید.

ماده ۳۳ـ تولید تجهیزات پزشکی عبارت است از استفاده از فرآیندهای منتهی به ایجاد محصول نهایی نظیر تحقیق، طراحی، شکل‌دهی، تغییر، تبدیل، فرمولاسیون و فرآوری ماده اولیه، قطعه، سخت‌افزار و یا نرم‌افزار با رعایت الزامات و بر اساس اصول ایمنی و عملکرد و دستورالعمل‏های ابلاغی

ماده ۳۴ـ روش‌های تولید تجهیزات پزشکی شامل موارد ذیل می‌باشد. برای هریک از روش‌های مذکور، پروانه متناسب آن صادر می‌شود:

۱ـ تولید مستقل: در این روش دانش فنی و فناوری متعلق به تولیدکننده است به قسمی که طراحی یا فرمولاسیون، ساخت تمام یا اجزاء اصلی، کنترل کیفی و مدیریت فرآیندهای اصلی محصول توسط وی انجام شود.

تبصره ۱ـ در تولید مستقل امکان به‌روزرسانی، ارتقاء و تولید مدل‌های جدیدتر برای تولیدکننده وجود دارد.

تبصره ۲ـ فرآیند شکل‌دهی و ساخت همه و یا بخشی از قطعات، اجزاء و مواد اولیه توسط تولیدکننده در خط تولید و یا به سفارش وی توسط شخص ثالث داخلی یا در صورت عدم وجود فناوری داخلی و یا عدم توجیه‌پذیری فنی و یا اقتصادی توسط کمپانی خارجی انجام می‌شود.

۲ ـ مونتاژ: سوار کردن اجزاء و قطعات تهیه‌شده از منابع داخلی یا خارجی به منظور ساخت محصول نهایی.

تبصره ۱ـ واحد مونتاژکننده مکلف به انجام فرآیندهای کنترل کیفی و تطابق با اصول ایمنی و عملکرد آن می‌باشد.

تبصره ۲ـ در صورتی که مونتاژ تحت لیسانس تولیدکننده خارجی باشد، طراحی و مدیریت فرآیند تولید با کمپانی سازنده خارجی است، هرچند ممکن است قسمتی از قطعات و اجزاء در داخل کشور تولید شود.

تبصره ۳ـ در صورتی که قطعات و اجزاء تجهیزات پزشکی از یک یا چند تولیدکننده مختلف تهیه و تأمین شود، مونتاژ، گردآوری [Integration-assembling] تلقی می‌شود.

۳ـ تکمیل، بسته‌بندی و استریلیزاسیون: فرآیندهای تکمیل، بسته‌بندی و استریلیزاسیون جزء ارکان تولید محسوب می‌شوند و انجام آن‌ها، به تنهایی و یا به همراه هم، منوط به اخذ پروانه می‌باشد.

۴ـ برچسب‌گذاری [Own Brand Labeling (OBL)]: عبارت است از اقدامی که تولیدکننده، محصول نهایی شرکت تولید‌کننده اصلی را با نام تجاری خود به عنوان تولیدکننده قانونی در بازار عرضه کند.

تبصره: کلیه مسئولیت‌های تجهیزات پزشکی تولیدشده به روش‌های مونتاژ، تکمیل، بسته‌بندی، استریلیزاسیون و برچسب‌گذاری بر عهده تولیدکننده قانونی می‌باشد. مسئولیت تولیدکننده قانونی داخلی نافی مسئولیت تولیدکننده خارجی نیست.

ماده ۳۵ـ درصد ساخت: میزان درصد ساخت مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی توسط تولید‌کننده اظهار می‌گردد و تشخیص و تأیید آن بر عهده اداره کل یا مرجعی که اداره کل تعیین می‌نماید، می‌باشد.

ماده ۳۶ـ ساخت ایران: ساخت ایران به تولیدی اطلاق می‌گردد که به‌صورت مستقل (موضوع بند ۱ ماده ۳۱ آیین‌نامه) انجام شده و میزان درصد ساخت، بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی توسط اداره کل، نباید کم‌تر از ۵۱ درصد باشد.

ماده ۳۷ـ سیاست‌های حمایتی تولید داخل: سیاست‌های حمایت از تولید داخل مشروط به تحقق موارد ذیل می‌باشد:

الف) تحقق مفاد ماده ۲۳ (تولید ساخت ایران)

ب) صادرات محصول موردحمایت حداقل به میزان ۳۰ درصد تولید آن محصول

تبصره: در صورت تحقق شرایط فوق، تولیدکننده‌ای در اولویت خرید خواهد بود که صادرات بیش‌تری داشته باشد.

ماده ۳۸ـ مجوز نمونه آزمایشی: در صورت درخواست متقاضی مبنی بر ساخت تجهیزات پزشکی به صورت نمونه آزمایشی، مجوز نمونه آزمایشی، مشروط به احراز انطباق تجهیزات پزشکی با اصول ایمنی و عملکرد، صادر می‌گردد.

تبصره: نمونه آزمایشی مجاز به استفاده، عرضه و توزیع نمی‏باشد.

ماده ۳۹ـ مجوز آزادسازی هر سری ساخت [Bach Release]: برای برخی تجهیزات پزشکی نظیر کیت‌های تشخیص آزمایشگاهی پزشکی و انواع کاشتنی‌ها، مجوز توزیع و عرضه توسط تولیدکننده به ازای هر سری ساخت صادر می‌گردد.

تبصره: پس از اتمام هر بازه اعم از زمانی و یا حجمی که فرآیند یک سری ساخت تکمیل شده است، تولیدکننده مکلف است مراتب را به اداره کل اعلام و مجوز مربوطه را اخذ نماید.

ماده ۴۰ـ تولید‌کننده موظف به بارگذاری آمار تولید تجهیزات پزشکی در سامانه ثبت اداره کل به صورت برخط و بلافاصله پس از تولید می‌باشد.

تبصره: در صورت عدم بارگذاری آمار تولید، برای بار اوّل اخطار کتبی و برای بار دوم پروانه و یا کد ثبت [IRC] تجهیزات پزشکی حداقل تا دو ماه لغو موقت می‌گردد و در صورت تکرار با تشخیص اداره کل منجر به تعلیق پروانه و کد ثبت می‌گردد.

ماده ۴۱ـ پس از صدور پروانه، تولیدکننده مکلف است هرگونه تغییر در تولید موضوع پروانه، اعم از مواد اولیه و قطعات ساخت، نرم‌افزار، سخت‌افزار و یا فرآیندهای تولید را به اطلاع اداره کل و یا هر مرجعی که اداره کل تعیین می‌نماید، برساند. در صورتی که به تشخیص اداره کل، تغییرات مذکور اساسی باشد، به نحوی که ایمنی و عملکرد و یا روش تولید را تحت‌الشعاع قرار دهد، نیازمند ثبت اطلاعات و اخذ پروانه جدید می‌باشد.

تبصره ـ در صورت عدم اظهار تغییرات و یا عدم انطباق محصول نهایی با مستندات اظهارشده در زمان اخذ پروانه، ضمن لغو پروانه و لغو صلاحیت مسئول فنی، برابر تبصره ۲ ماده ۳ قانون مربوط به امور پزشکی اقدام می‏شود.

ماده ۴۲ـ تولیدکننده مکلف است مطابق دستورالعمل ابلاغی، نسبت به ارائه مستندات و تمدید پروانه تجهیزات پزشکی حداقل دو ماه قبل از اتمام تاریخ اعتبار اقدام نماید. در غیر این صورت، با متخلف برابر قانون رفتار خواهد شد.

ماده ۴۳ـ بر اساس دستورالعمل ابلاغی در خصوص برچسپ [برچسب]گذاری، تولیدکننده موظف است نسبت به درج شماره پروانه بر روی برچسب تجهیزات پزشکی اقدام نماید.

ماده ۴۴ـ به منظور انجام نظارت‌های post ـ market اداره کل مکلف است حسب مورد اقدام به اعتباربخشی آزمایشگاه‌های کنترل کیفی در زمینه‌های تخصصی نماید.

ماده ۴۵ ـ آزمایشگاه‌های کنترل کیفی مکلفند بر اساس دستورالعمل ابلاغی که حداکثر سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه تدوین می‌گردد، نسبت به ارزیابی‌های post ـ market و بررسی انطباق محصول با الزامات ایمنی و عملکرد ارائه‌شده در زمان صدور مجوز ورود و یا پروانه ساخت اقدام نمایند. هزینه‌های آزمایشات توسط صاحب مجوز اعم از تولیدکننده یا واردکننده قانونی پرداخت می‌گردد.

ماده ۴۶ ـ در صورت عدم انطباق عمده محصول با الزامات ایمنی و عملکرد، برابر ماده ۱۵ نسبت به فراخوان وسیله پزشکی اقدام خواهد شد.

فصل پنجم: واردات

ماده ۴۷ـ واردات تجهیزات پزشکی مستعمل و دست‌دوم [Second hand] به منظور عرضه، مصرف و کاربری ممنوع می‌باشد.

ماده ۴۸ ـ واردات تجهیزات پزشکی نوسازی شده [Refurbished] و یا بازسازی‌شده [Remanufactured] توسط شرکت سازنده اصلی و یا شرکت‌هایی که از طرف وی مجاز شناخته شده‌اند، با تصویب کمیته فنی بلامانع است. فهرست این تجهیزات پزشکی به پیشنهاد اداره کل و با تصویب کمیته فنی تعیین می‌گردد.

ماده ۴۹ـ واردات تجهیزات پزشکی به صورت نمونه و یا همراه مسافر در حد مصرف شخصی و یا خاص (بدون مقاصد تجاری)، مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی ممکن می‌باشد.

فصل ششم: خدمات پس از فروش

ماده ۵۰ ـ ارائه خدمات پس از فروش بر عهده تولیدکننده، وارد‌کننده، صادر‌کننده و نماینده قانونی آن‌ها می‌باشد و به منظور ارتقاء کیفیت خدمات و رعایت ایمنی مصرف‌کننده و تداوم عملکرد تجهیزات پزشکی، موظف به رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی می‌باشند.

ماده ۵۱ ـ به منظور رعایت ایمنی بیمار و کاربران و تداوم عملکرد تجهیزات پزشکی، تولیدکننده، وارد‌کننده، صادر‌کننده و نماینده قانونی آنها ملزم به ارائه خدمات پس از فروش بر اساس دستورالعمل-های ابلاغی می‌باشند.

ماده ۵۲ ـ با توجه به موافقت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ابلاغی طی نامه شماره 5/515/53100 مورخ ۸۶/۰۶/۱۰ و به منظور ایجاد فضای سازنده رقابتی، تشویق اشخاص، بهینه‌سازی و شفافیت امور مربوط به خرید و قیمت‌گذاری و به منظور ارائه مطلوب خدمات پس از فروش و ارتقاء سطح کیفی خدمات، اداره کل با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغی می‌تواند نسبت به ارزیابی کمی، امتیازبندی و رتبه‌بندی خدمات پس از فروش توسط اشخاص حقوقی ارائه‌دهنده خدمات اقدام نماید. اداره کل می‌تواند از طریق اشخاص حقوقی نسبت به برون‌سپاری ارزیابی کمی و امتیازبندی خدمات پس از فروش اقدام نماید.

ماده ۵۳ ـ به منظور ارتقای کیفیت خدمات پس از فروش در خصوص تجهیزات پزشکی سرمایه‌ای، کلیه تولیدکنندگان، واردکنندگان و نماینده قانونی آنها موظف هستند نسبت به ضمانت محصول نهایی اعم از گارانتی به مدت حداقل یک سال و ارائه خدمات پس از فروش به مدت ده سال پس از گارانتی و یا وارانتی مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نمایند.

تبصره: مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی ملزم به دریافت خدمات پس از فروش در دوره گارانتی صرفاً از تولیدکننده یا نماینده قانونی می‌باشند. در غیر این صورت تولیدکننده یا نماینده قانونی موظف به اجرای تعهدات دوره گارانتی نخواهد بود.

ماده ۵۴ ـ صدور هرگونه مجوز جهت تولید یا واردات تجهیزات پزشکی منوط به احراز توانایی ارائه مطلوب خدمات پس از فروش توسط تولید‌کننده، وارد‌کننده یا نماینده قانونی آنها می‌باشد.

ماده ۵۵ ـ اداره کل می‌تواند بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی نسبت به صدور مجوز شخص ثالث ارائه‌دهنده خدمات پس از فروش جهت اشخاص حقوقی که تولیدکننده یا نماینده قانونی کالا نمی-باشند، اقدام نماید.

ماده ۵۶ ـ در صورت عدم رضایت ذینفعان از نحوه ارائه خدمات پس از فروش، اداره کل مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی نسبت به اعلام فراخوان به منظور تأیید و معرفی اشخاص حقوقی مجاز برای ارائه خدمات پس از فروش اقدام و ضمن پیگیری مقتضی، حسب مورد از واردات، تولید، توزیع و عرضه تجهیزات و ملزومات پزشکی و یا ثبت نمایندگی جدید تا زمان رفع کلیه شکایات و جبران ضرر ذینفعان و ارائه رضایت‌نامه مکتوب، پس از موافقت کمیته فنی جلوگیری می‌نماید.

ماده ۵۷ ـ مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی مکلف استقرار سیستم مدیریت نگهداشت تجهیزات پزشکی مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی می‌باشند.

ماده ۵۸ ـ کلیه مؤسسات پزشکی موضوع ماده یک قانون امور پزشکی و مشمول ماده ۸ قانون تشکیل با توجه به حساسیت و اهمیت سطح ایمنی و عملکرد تجهیزات پزشکی موظف به ایجاد امکانات و شرایط لازم شامل مسئول فنی، نیروی انسانی متخصص و آموزش‌دیده و ابزار کافی به منظور نگهداشت ایمن و حفظ سطح مطلوب عملکرد تجهیزات پزشکی مطابق با دستورالعمل‌های ابلاغی می‌باشند.

ماده ۵۹ ـ اداره کل به منظور اطلاع‌رسانی به اشخاص، مراکز و واحد‌های موضوع این آیین‌نامه نسبت به تدوین و ابلاغ تعرفه خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی (ساعت‌مزد) اقدام می‌نماید. کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی و مؤسسات پزشکی و صاحبان حرف پزشکی فعال در حوزه تجهیزات پزشکی موظف به رعایت تعرفه‌های ابلاغی اداره کل می‌باشند.

ماده ۶۰ ـ در صورتی که مشخص شود تجهیزات پزشکی عرضه‌شده با اصول ایمنی و عملکرد با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغی مغایرت دارد، تولید‌کننده یا وارد‌کننده یا نمایندگی قانونی آنها مکلف است ضمن اعلام مراتب به اداره کل نسبت به اعلام فراخوان جمع‌آوری و رفع نقص مطابق با دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نماید. در هر صورت اداره کل و دانشگاه‌های علوم پزشکی مجازند نسبت به ضبط و جمع‌آوری محصول شامل فراخوان اقدام نمایند.

ماده ۶۱ ـ کلیه اشخاص حقوقی متقاضی فعالیت در حوزه کنترل کیفی تجهیزات پزشکی مکلف به اخذ پروانه از اداره کل مطابق با دستورالعمل‌های ابلاغی می‌باشند.

فصل هفتم: صادرات

ماده ۶۲ ـ به‌منظور تسریع در صادرات اداره کل مکلف است نسبت به صدور گواهی‌های موردنیاز کشور مقصد در کمترین زمان ممکن اقدام نماید.

ماده ۶۳ ـ تجهیزات پزشکی صادراتی می‌بایست واجد پروانه صادرات مطابق دستورالعمل‌های ابلاغی از اداره کل باشد. آمار صادرات تجهیزات پزشکی می‌بایست در بازه زمانی شش‌ماهه توسط صادر‌کننده در سامانه imed.ir بارگذاری می‌گردد.

ماده ۶۴ ـ صادرکننده برای دریافت پروانه محصول صادراتی موظف به رعایت کلیه قوانین و مقررات کشور مقصد نیز می‌باشد.

ماده ۶۵ ـ در صورتی که تجهیزات پزشکی صادراتی در سایر کشورها فراخوان [Recall] شوند و یا عنوان محصولات بی‌کیفیت شناخته شوند، اداره کل می‌تواند بعد از تأیید سفارت جمهوری اسلامی ایران نسبت به لغو پروانه صادرات در راستای حمایت از حفظ بازارهای جهانی برای محصولات ایرانی اقدام نماید.

ماده ۶۶ ـ شرکت مدیریت صادرات و یا شرکت نماینده توزیع صرفاً می‌تواند در محدوده جغرافیایی که تولید‌کننده به آن نمایندگی داده فعالیت نماید.

ماده ۶۷ ـ با توجه به موقعیت سرزمینی و استراتژیک کشور و به منظور ارتقای جایگاه و موقعیت تجاری و بازرگانی جمهوری اسلامی ایران، تجهیزات پزشکی در حال ترانزیت مشمول این آیین‌نامه نمی‌باشد. رعایت قوانین و مقررات جاری و هماهنگی و همکاری با دستگاه‌های ذی‌ربط با اصل حمایت و تسهیل حداکثری فرآیند صادرات در این خصوص الزامی است.

فصل هشتم: نمایشگاه‌های تجهیزات پزشکی

ماده ۶۸ ـ برگزاری نمایشگاه‌های تجهیزات پزشکی با رعایت قوانین و مقررات مربوطه و دستورالعمل‌های ابلاغی و با هماهنگی و اخذ مجوز از اداره کل بلامانع است.

تبصره: شرکت در نمایشگاه‌ها،کنگره‌ها و همایش‌های خارج از کشور به دعوت و با هزینه‌کرد شرکت‌های تجهیزات پزشکی،تابع دستورالعمل‌های مربوطه می‌باشد.

ماده ۶۹ ـ کلیه تجهیزات پزشکی نمایش و ارائه‌شده در نمایشگاه‌ها باید مطابق این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی دارای مجوزهای قانونی از اداره کل باشند.

ماده ۷۰ـ کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی شرکت‌کننده در نمایشگاه‌ها مکلف و متعهد به رعایت دستورالعمل‌های ابلاغی اداره کل در خصوص نمایش و ارائه تجهیزات پزشکی دارای مجوز‌های قانونی می‌باشند. همچنین می‌بایست تبلیغات مربوطه منطبق با عملکرد و ایمنی تجهیزات پزشکی ضمن رعایت شئونات شرعی، فرهنگی و اجتماعی کشور باشد.

ماده ۷۱ـ در صورت بروز تخلف توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی شرکت‌کننده و یا مسئول برگزاری نمایشگاه از مراتب مفاد این آیین‌نامه، موضوع بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی توسط اداره کل ضمن اقدام مطابق فصل تخلفات این آیین‌نامه با پیگیری‌های قانونی و در صورت لزوم با هماهنگی مراجع ذی‌ربط اقدام به تعطیلی غرفه متخلف و یا نمایشگاه نموده و مطابق قوانین و مقررات با متخلفین برخورد نماید و مسئولیت جبران خسارات وارده به غرفه‌داران نمایشگاه با مجری برگزاری می‌باشد.

ماده ۷۲ـ مجوز نمونه نمایشگاهی: واردات و ترخیص نمونه موقت تجهیزات پزشکی و یا تولیدشده به‌صورت نمونه آزمایشی جهت بازاریابی، نمایش و ارائه در نمایشگاه‌ها پس از اخذ مجوزهای قانونی از اداره کل بلامانع می‌باشد و می‌بایست در نمایشگاه به نحو مقتضی اطلاع‌رسانی و شناسایی شوند و فروش و عرضه این اقلام قبل از زمان تبدیل وضعیت به حالت ترخیص دائم و اخذ مجوز از اداره کل در زمان برگزاری نمایشگاه و پس از آن ممنوع می‌باشد.

ماده ۷۳ـ در نمایشگاه‌های تجهیزات پزشکی، با امکان توزیع و عرضه مستقیم، مجری برگزاری موظف به نام‌گذاری نمایشگاه موردنظر به‌عنوان نمایشگاه عرضه مستقیم تجهیزات پزشکی نظیر دندانپزشکی، مصرفی عمومی، مصرفی خانگی می‌باشد و می‌بایست ضمن ارائه مدارک و مستندات و فهرست قیمت محصولات قابل‌فروش و اخذ مجوز از اداره کل اقدام نماید. همچنین کلیه متقاضیان غرفه در خصوص توزیع و عرضه کالاهای تجهیزات پزشکی در نمایشگاه عرضه مستقیم ضمن رعایت آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی، مکلف به نصب برچسب اصالت روی آن دسته از وسایل پزشکی عرضه‌شده که اداره کل اعلام نماید، و صدور فاکتور رسمی است.

فصل نهم: توزیع، عرضه و نظارت

ماده ۷۴ـ معاونت‌های وزارت، دانشگاه‌ها، مؤسسات پزشکی و کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی مطابق بند ۵ سیاست‌های کلی سلامت ابلاغی مورخ ۱۳۹۳/۱/۱۸ مقام معظم رهبری موظف به سامان‌دهی تقاضا و ممانعت از تقاضای القائی و اجازه تجویز صرفاً بر اساس نظام سطح‌‌بندی و راهنماهای بالینی هستند و سیاست‌گذاری و نظارت کارآمد بر تولید، مصرف و واردات محصولات زیستی و تجهیزات پزشکی بر عهده اداره کل می‌باشد.

ماده ۷۵ـ با توجه به ماهیت تجهیزات پزشکی، فهرست وسایلی را که می‌بایست منحصراً به مؤسسات پزشکی، مراکز بهداشتی درمانی یا مطب صاحبان حرف جهت مصرف بیمار عرضه گردد، توسط اداره کل اعلام و به رزورسانی [به‌روزرسانی] خواهد شد.

ماده ۷۶ ـ در اجرای قانون تشکیل و قانون تشکیلات وزارت، کلیه اشخاص حقیقی یا حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی نظیر تولید، واردات، ترخیص، حمل‌ونقل، انبارش، نگهداشت، صادرات، توزیع، عرضه و خدمات پس از فروش تجهیزات پزشکی مکلف به همکاری کامل و ارائه مستندات درخواستی از جمله توزیع و عرضه به سازمان، اداره کل و دانشگاه یا کارشناسان یا بازرسان اعزامی به منظور اعمال نظارت‌های قانونی و انجام بازدیدهای لازم می‌باشند. مؤسسات پزشکی موضوع ماده یک قانون امور پزشکی و ماده ۸ قانون تشکیل و صاحبان حرف پزشکی مکلف به همکاری لازم در این خصوص می‌باشند.

ماده ۷۷ـ تأمین‌کنندگان و توزیع‌کنندگان تجهیزات پزشکی مکلف به اعلام رسمی محل نگهداری و انبارش تجهیزات پزشکی در سامانه تجهیزات پزشکی وزارت بهداشت imed.ir می‌باشند. عدم اظهار موارد فوق به منزله قاچاق کالا محسوب می‌گردد.

ماده ۷۸ـ دانشگاه مکلف است در اجرای مفاد این آیین‌نامه نسبت به اجرای وظایف و مسئولیت‌های واگذارشده از جمله بازدید و بازرسی از مؤسسات پزشکی و اشخاص حقیقی یا حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی و نظارت بر شبکه توزیع و عرضه اعلام نتایج به اداره کل با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام نماید. تنظیم گزارش‌های بازدید و بازرسی به صورت مشروح و مستدل به همراه اخذ مستندات و مدارک لازم توسط کارشناسان اعزامی دانشگاه الزامی است.

ماده ۷۹ـ نحوه تأمین، مدیریت نگهداشت و مصرف و کاربری تجهیزات پزشکی به‌صورت مستمر می-بایست مورد بازدید قرار گرفته و کلیه مشکلات موجود به ویژه وضعیت خدمات پس از فروش ارائه‌شده در مؤسسه پزشکی به بالاترین مقام مؤسسه پزشکی یا مرکز درمانی جهت اقدام لازم منعکس گردد.

ماده ۸۰ ـ به منظور مصرف و کاربری بهینه تجهیزات پزشکی، دانشگاه مکلف است نسبت به رعایت دستورالعمل‌های تأمین و خرید تجهیزات پزشکی اقدام نماید.

ماده ۸۱ ـ اسقاط، امحاء و بی خطرسازی تجهیزات پزشکی: کلیه مؤسسات پزشکی به منظور جلوگیری از انباشت تجهیزات پزشکی غیرقابل استفاده نسبت به عدم کاربرد، اسقاط، امحاء و بی-خطرسازی این اقلام با توجه به دستورالعمل‌های ابلاغی اقدام خواهند نمود.

ماده ۸۲ ـ جابجایی، اجاره تجهیزات پزشکی و موارد مشابه توسط اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی، می‌بایست بر اساس دستورالعمل‌های ابلاغی اداره کل صورت پذیرد.

ماده ۸۳ ـ تبلیغ تجهیزات پزشکی و خدمات مرتبط باید صرفاً در حیطه کاربرد و دامنه شمول مورد تأیید اداره کل و به دور از بزرگنمایی و اظهار خلاف واقع باشد و به‌گونه‌ای باشد که نیاز القایی و کاذب ایجاد نکند.

فصل دهم: قیمت‌گذاری

ماده ۸۴ ـ تأمین‌کنندگان اعم از تولیدکننندگان [تولیدکنندگان] و واردکنندگان تجهیزات و ملزومات پزشکی مکلفند قیمت و مشخصات فنی محصولاتی که مجوز ورود یا پروانه ساخت آن‌ها را دریافت کرده‌اند و خدمات مرتبط با آن‌ها را بر روی وب‌سایت خود بارگذاری و هرگونه تغییر در این موارد را از طریق گفته‌شده اعلام نمایند.

ماده ۸۵ ـ در اجرای تصویب‌نامه شماره ۲۳۲۰۶/ت۵۰۶۰۳هـ مورخ ۱۳۹۳/۳/۳ هیئت‌وزیران، اداره کل موظف به تدوین، تنظیم و ابلاغ قیمت تجهیزات پزشکی راهبردی است.

ماده ۸۶ ـ اداره کل فهرست اقلامی را که می‌بایست دارای قیمت مصوب باشند پس از تصویب کمیسیون قیمت‌گذاری اعلام و بروز رسانی می‌نماید.

ماده ۸۷ ـ اداره کل می‌تواند به منظور ارتقای کیفیت و کشف قیمت با تصویب کمیسیون قیمت‌گذاری، کمیته فنی تجهیزات پزشکی نسبت به ایجاد فضای رقابتی، صدور مجوزهای واردات موازی، فوریتی، اعلام فراخوان قیمت و ایجاد فهرست کوتاه خرید اقدام نماید.

ماده ۸۸ ـ کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در حوزه تجهیزات پزشکی نظیر تأمین، تولید، واردات و ترخیص، توزیع و عرضه و دانشگاه‌ها، مؤسسات پزشکی، مراکز بهداشتی درمانی و صاحبان حرف پزشکی مکلف به رعایت قیمت مصوب و ابلاغی تجهیزات پزشکی، دستورالعمل‌های ابلاغی و دستورالعمل استفاده از درصد سود عمده‌فروش و خرده‌فروش در این خصوص می‌باشند. صاحبان حرف پزشکی مجاز به استفاده از درصد ضریب خرده‌فروشی نمی‌باشند.

ماده ۸۹ ـ اداره کل یا دانشگاه موظف است در صورت مشاهده تخلف نسبت به پیگیری قانونی موضوع اقدام نماید.

ماده ۹۰ـ به منظور انجام فرآیند قیمت‌گذاری تجهیزات پزشکی کمیسیونی تحت عنوان «کمیسیون قیمت‌گذاری» با حضور اعضای ذیل در اداره کل تشکیل می‌گردد:

۱ـ معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو

۲ـ مدیرکل تجهیزات پزشکی

۳ـ رئیس دبیرخانه شورای‌عالی بیمه سلامت

۴ـ معاون درمان یا نماینده تام‌الاختیار

۵ ـ رئیس سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولید‌کنندگان

۶ ـ یک نفر از اعضای هیئت‌علمی به پیشنهاد اداره کل و ابلاغ وزیر

۷ـ نماینده سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور

تبصره: با توجه به اهمیت موضوع قیمت‌گذاری صرفاً رأی اعضاء کمیسیون معتبر است و قابل تفویض به غیر نمی‌باشد.

ماده ۹۱ـ کمیسیون قیمت‌گذاری مجاز است علاوه‌بر اعضای ثابت، با توجه به ارتباط موضوع در هر جلسه از متخصصین یا کارشناسان مرتبط و ذی‌نفع مربوطه بدون داشتن حق رأی دعوت نماید.

ماده ۹۲ـ جلسات کمیسیون با حضور اکثریت اعضاء تشکیل خواهد شد و ملاک اعتبار مصوبات تأیید پنج نفر از اعضاء کمیسیون می‌باشد.

فصل یازدهم: تخلفات و شکایات

ماده ۹۳ـ با توجه به تبصره ۵ ماده ۱۳ الحاقی ۱۳۶۷/۰۱/۲۳ که مقرر می‌دارد «فعالیت افراد مؤسسات و نمایندگی‌های شرکت‌های دارویی و تجهیزات و ملزومات پزشکی، دندانپزشکی مشمول آیین‌نامه‌ای خواهد بود که حداکثر ظرف مدت سه ماه تهیه و به تصویب وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برسد» و در راستای صیانت از سلامت مردم، حمایت از حقوق بیماران، حقوق حرفه‌ای شاغلین حوزه تجهیزات پزشکی و به منظور پیشگیری از تخلفات، تکرار آن و یکسان‌سازی نحوه برخورد با تخلفات احتمالی اشخاص حقیقی و حقوقی حوزه تجهیزات پزشکی، اداره کل می‌تواند ضمن رسیدگی به شکایات با ایجاد محرومیت‌های بازدارنده و تأمینی به شرح مواد آتی با متخلف برخورد نماید.

ماده ۹۴ـ اجرای مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی توسط کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در عرصه تجهیزات پزشکی، مؤسسات پزشکی و مراکز تابعه موضوع ماده ۸ قانون تشکیل، ماده ۱۲ آیین‌نامه اجرایی آن و صاحبان حرف پزشکی الزامی است. کلیه فعالیت‌ها و اقدامات این اشخاص در عرصه تجهیزات پزشکی نظیر تولید، واردات، ترخیص، صادرات، حمل‌ونقل، انبارش، نگهداشت، توزیع، عرضه، خدمات پس از فروش، امحاء، اسقاط، جابجایی و کاربری تجهیزات پزشکی منوط به رعایت مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی مربوطه و قوانین و مقررات جاری کشور می‌باشد. در صورت عدم رعایت و ارتکاب تخلف، حسب مورد موضوع از طریق ارجاع به هیئت بدوی، کمیته فنی و یا مراجع قانونی و قضایی و انتظامی و کمیسیون موضوع ماده ۲۰ قانون مربوط به مقررات امور پزشکی و داروئی و مواد خوردنی و آشامیدنی و کمیسیون ماده ۱۱ قانون تعزیرات حکومتی امور بهداشتی و درمانی پیگیری می‌گردد.

ماده ۹۵ ـ عدم رعایت مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی (به‌صورت فعل و یا ترک فعل) توسط کلیه صاحبان حرف پزشکی و اشخاص حقیقی یا حقوقی، مؤسسات پزشکی و مدیران، مدیرعامل و مسئولین فنی مربوطه، تخلف محسوب می‌گردد.

تبصره: در صورتی که تخلف ارتکابی واجد وصف مجرمانه [برابر ماده ۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲، «هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می‌شود.»] نیز باشد علاوه‌بر برخوردهای متناسب بازدارنده و تأمینی و محرومیت‌های مندرج در این آیین‌نامه، موضوع به مراجع ذیصلاح قانونی ارجاع می‌شود.

ماده ۹۶ ـ انواع تخلفات: تخلفات حوزه تجهیزات پزشکی شامل موارد ذیل می‌باشد:

۱ـ عدم رعایت آیین‌نامه یا دستورالعمل‌های ابلاغی

۲ـ اظهار خلاف واقع به منظور منتفع شدن و یا منحرف نمودن اذهان کارشناسان و خریداران نظیر ارائه مستندات ناصحیح مانند ارائه اصل یا کپی (تصویر) مستندات به‌صورت فیزیکی یا الکترونیکی

۳ـ عدم انطباق تجهیزات پزشکی تولیدی، وارداتی، توزیع، عرضه یا فروخته‌شده با الزامات قانونی یا مجوزهای اخذشده از اداره کل

۴ـ استفاده نادرست از پروانه اخذشده نظیر استفاده در خارج زمان اعتبار و یا حیطه پروانه یا سوءاستفاده از شناسنامه

۵ ـ شرکت در نمایشگاه و یا ارائه تبلیغات تجهیزات پزشکی و خدمات وابسته فاقد مجوز قانونی و یا تبلیغات نادرست نظیر اظهارات خلاف واقع و خارج حیطه کاربرد و دامنه شمول مورد تأیید اداره کل و یا اغراق و بزرگنمایی

۶ ـ انجام فعالیت در حوزه تجهیزات پزشکی بدون تأیید اداره کل

۷ـ عدم رعایت تعرفه و قیمت: نظیر قیمت‌های تجهیزات پزشکی و ارائه خدمات پس از فروش اعلامی اداره کل

۸ ـ برهم زدن امنیت روانی حوزه سلامت

۹ـ کارشکنی در انجام امور، تمرد و عدم همکاری با اداره کل نظیر عدم ارائه مدارک، مستندات و آمار درخواستی برای احراز صلاحیت‌دارنده یا متقاضی پروانه و یا عدم همکاری با کارشناسان اداره کل در مواردی نظیر بازدید از کارخانه تولیدی، تهیه عکس و فیلم از خط تولید و یا آزمون تجهیزات پزشکی

۱۰ـ عدم اطلاع‌رسانی به موقع هرگونه رویداد و اطلاعاتی که می‌تواند سلامت را به خطر بیندازد و یا منجر به خسارت بیمار، کاربر و غیر گردد نظیر عدم ارائه آمار و یا گزارش نقص و ایراد در عملکرد و ایمنی تجهیزات پزشکی و عدم ارائه گزارش از سوی کاربر مستقیم و صلاحیت‌دار (پزشک، پرستار و…)به اداره کل

۱۱ـ به‌کارگیری پرسنل غیرمتخصص توسط اشخاص حقوقی و مؤسسات پزشکی جهت ارائه خدمات حوزه تجهیزات پزشکی و استفاده از تجهیزات پزشکی

۱۲ـ استفاده نادرست [misused] از تجهیزات پزشکی و یا ایجاد نیاز القایی توسط اشخاص حقوقی و یا حقیقی و صاحبان حرف پزشکی

۱۳ـ هرگونه تبانی با خریداران، فروشندگان، مدیران، کارشناسان یا صاحبان حرف پزشکی به منظور نادیده گرفتن هر یک یا بخشی از مفاد این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی

۱۴ـ تولید، توزیع، فروش، واردات و عرضه بدون اخذ مجوز و یا پس از انقضای مهلت مجوز و عدم تمدید آن.

۱۵ـ عدم تحویل تجهیزات پزشکی موضوع قرارداد، بدون عذر موجه توسط تولیدکننده ، واردکننده یا نماینده قانونی آنها به دانشگاه‌ها، مؤسسات پزشکی، صاحبان حرف پزشکی بر اساس قرارداد منعقده فی‌مابین.

تبصره: موارد خاص و یا سایر تخلفاتی که در این آیین‌نامه تصریح نگردیده است مطابق رأی هیئت بدوی و یا دستورالعملی که متعاقب این آیین‌نامه تدوین می‌گردد تشخیص و اقدام خواهد شد.

ماده ۹۷ـ در صورت عدم رعایت مفاد مقرر در این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های ابلاغی حسب مورد و شرایط، اداره کل ضمن پیگیری مقتضی، نسبت به عدم تمدید و یا لغو موقت یا دائم پروانه‌ها و مجوزهای شرکت‌های تولیدی، وارداتی، توزیع، عرضه و همچنین اعلام عمومی تصمیمات اتخاذشده حسب مورد پس از تأیید هیئت بدوی یا کمیته فنی اقدام می‌نماید.

ماده ۹۸ ـ برخورد‌های بازدارنده و تأمینی اداره کل با متخلف به پنج نوع تقسیم می‌شوند:

۱ـ برخورد نوع ۱:

لغو دائم پروانه یا پروانه‌های شخص حقوقی یا حقیقی

لغو دائم پروانه فعالیت مسئول یا مسئولین فنی حوزه مربوطه

۲ـ برخورد نوع ۲:

لغو موقت (تعلیق) ۲ تا ۵ سال پروانه شخص حقوقی یا حقیقی

لغو موقت (تعلیق) پروانه مسئول یا مسئولین فنی حوزه مربوطه ۲ تا ۵ سال

۳ـ برخورد نوع ۳:

لغو موقت (تعلیق) ۱ تا ۲ سال پروانه شخص حقوقی یا حقیقی

لغو موقت (تعلیق) پروانه مسئول یا مسئولین فنی حوزه مربوطه ۱ تا ۲ سال

۴ـ برخورد نوع ۴:

لغو موقت (تعلیق) ۳ماه تا ۱ سال پروانه شخص حقوقی یا حقیقی

لغو موقت (تعلیق) پروانه مسئول یا مسئولین فنی حوزه مربوطه ۳ ماه تا ۱ سال

۵ ـ برخورد نوع ۵: اخذ تعهد کتبی به نحو مقتضی از متخلف و درج در سوابق متخلف

تبصره ۱ـ در صورت ارتکاب تخلف توسط مؤسسات پزشکی و دانشگاه و صاحبان حرف پزشکی، برخوردهای این ماده با مسئول فنی یا صاحب پروانه قابل اعمال می‌باشد و یا موضوع تخلف به مراجع ذی‌ربط جهت رسیدگی ارجاع می‌شود.

تبصره ۲ـ در هر حال هیئت بدوی و کمیته فنی حسب مورد می‌توانند علاوه‌بر هر یک از برخوردهای بازدارنده موضوع این ماده ، کد ثبت وسیله پزشکی و یا مجوزهای مربوطه را به به‌صورت موقت یا دائم لغو نماید.

ماده ۹۹ـ رسیدگی و صدور رأی:

الف ـ هیئت بدوی: هیئتی جهت رسیدگی به تخلفات و شکایات این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مربوطه که به اختصار هیئت بدوی نامیده و با شرح وظایف زیر در اداره کل تشکیل می‌شود:

۱ـ رسیدگی به تخلفات و صدور رأی در خصوص کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی فعال در زمینه تجهیزات پزشکی نظیر شرکت‌ها، مؤسسات پزشکی، دانشگاه‌ها، صاحبان حرف پزشکی و مسئولین فنی و نهادهای عمومی فعال در حوزه تجهیزات پزشکی

۲ـ رسیدگی به شکایات و عنداللزوم صدور رأی.

تبصره ۱: کلیه مستندات و سوابق مربوط به جلسات و مصوبات هیئت بدوی به مدت ۵ سال از تاریخ قطعیت رأی به‌صورت فیزیکی در اداره کل نگهداری و پس از آن قابل امحاء می‌باشد.همچنین تصویر مستندات و سوابق مذکور به‌صورت الکترونیکی نگهداری می‌شود.

ب: اعضاء هیئت بدوی:

۱ـ یک نفر کارشناس حقوقی به انتخاب و ابلاغ مدیرکل تجهیزات پزشکی

۲ـ یک نفر متخصص در حوزه تجهیزات پزشکی به انتخاب و ابلاغ مدیرکل تجهیزات پزشکی

۳ـ رئیس اداره مربوطه در اداره کل

۴ـ رئیس اداره نظارت و بازرسی اداره کل به‌عنوان دبیر هیئت

۵ ـ یک نفر نماینده از دفتر بازرسی وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی

ج: جلسات هیئت بدوی در صورت لزوم و با حضور دوسوم اعضاء تشکیل و تصمیمات هیئت بدوی با رأی اکثریت مطلق اعضاء معتبر است.

د: اداره کل مجاز خواهد بود علاوه‌بر اعضای ثابت، با توجه به ارتباط موضوع طرح‌شده در هر جلسه از افراد متخصص در عرصه تجهیزات پزشکی بدون داشتن حق رأی دعوت نماید.

ماده ۱۰۰ ـ ابلاغ رأی: تاریخ اعلام و بارگذاری رأی بر روی سامانه‌های الکترونیکی و پورتال اداره کل و یا از طریق سیستم اتوماسیون اداری تاریخ ابلاغ محسوب می‌گردد.

ماده ۱۰۱ـ آرای قطعی و آرای قابل تجدیدنظر:

۱ـ آرای صادره توسط هیئت بدوی متضمن برخورد‌های نوع ۵ ظرف مدّت یک هفته از تاریخ ابلاغ توسط ذینفع به‌صورت کتبی قابل اعتراض می‌باشد. اعتراض مذکور توسط هیئت بدوی مورد بررسی قرار می‌گیرد و رأی صادره در این خصوص قطعی می‌باشد در صورت عدم اعتراض در مهلت مقرر رأی صادره قطعی است.

۲ـ آرای صادره توسط هیئت بدوی متضمن برخورد‌های نوع ۱و۲و۳و۴، ظرف مدّت ۲۰ روز از تاریخ ابلاغ، توسط ذینفع به‌صورت کتبی قابل اعتراض می‌باشد. اعتراض مذکور توسط کمیته فنی مورد بررسی و تصمیم‌گیری قرار می‌گیرد و رأی صادره قطعی و غیرقابل اعتراض می‌باشد. در صورت عدم اعتراض به رأی هیئت بدوی در مهلت مقرر رأی صادره قطعی است.

تبصره ۲: ابلاغ، انتشار و اجرای کلیه آراء به عهده هیئت بدوی است.

ماده ۱۰۲ـ در صورت ضرورت قبل از ارجاع تخلف به هیئت بدوی و کمیته فنی و یا در هر مرحله از رسیدگی، هیئت بدوی می‌تواند دستورات لازم برای جلوگیری از ورود زیان احتمالی به سلامت جامعه را صادر نماید.این دستورات با اعتراض ذینفع حسب مورد توسط هیئت بدوی مجدداً بررسی شده و یا توسط کمیته فنی قابل تجدیدنظر می‌باشد.

ماده ۱۰۳ـ چنانچه مدیر یا مدیران شرکت متخلف که به برخوردهای درجه یک تا سه موضوع ماده ۹۸ به‌صورت قطعی محکوم شده‌اند، مدیرعامل، سهام‌دار و یا عضو هیئت‌مدیره در شرکت‌های دیگری شوند، آن شرکت‌ها موظف هستند ظرف ۳ ماه از تاریخ قطعیت رأی اشخاص مزبور را اخراج نمایند. چنانچه این امر صورت نپذیرد کمیته فنی یا هیئت بدوی می‌تواند کلیه و یا بخشی از مجوزهای فعالیت آن شرکت‌ها را تعلیق نماید.

ماده ۱۰۴ـ جبران خسارت ناشی از فروش تجهیزات پزشکی مغایر با نمونه اولیه در چارچوب قوانین مربوطه به عهده تولیدکننده یا واردکننده و نماینده قانونی و مدیران آنها می‌باشد.

ماده ۱۰۵ ـ کلیه مؤسسات موجود موظف هستند ظرف مدت ۶ ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه نسبت به تطبیق وضعیت خود با این آیین‌نامه اقدام کنند در غیر این صورت وفق قوانین و مقررات با آنها برخورد می‌شود.

این آیین‌نامه در ۱۰۵ ماده در تاریخ ۱۳۹۷/۱۰/۱ به تصویب رسید و از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا بوده و کلیه آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و بخش‌نامه‌های مغایر با مفاد آن لغو می‌گردد.

وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ـ دکتر سید حسن قاضی‌زاده هاشمی

آیین‌نامه نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/444/869-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر بند «ل» ماده ۹ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا (مدظله‌العالی)، یک نسخه از «آیین‌نامه نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس» مشتمل بر ۶ صفحه در ۱۳ ماده و ۸ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۶/۱۱/۲۶ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس

مقدمه:

در حال حاضر آثار ادبی و تاریخی مختلفی در حوزه دفاع مقدس و مقاومت تولید و منتشر می‌شود که بر اساس مفاد بند (ل) ماده (۹) اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس این نوع تولیدات ‌باید با حقایق جنگ تحمیلی انطباق داشته و از هرگونه تحریف ارزش‌ها به دور باشد. برای نیل به چنین هدفی نیاز است تا آیین‌نامه‌ای به شکل نظام‌مند، روابط کاری بین بنیاد و کلیه متصدیان تولید آثار ادبی و تاریخی را تعریف نماید.

ماده ۱: هدف

حفاظت و بهره‌برداری از آثار و ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت در حوزه تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی.

ماده ۲: منظور

ایجاد سازوکارها و اتخاذ روش‌های نظارتی نظام‌مند برای تطبیق محتوای آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت (کتب و محصولات چندرسانه‌ای) با حقایق جنگ تحمیلی و جلوگیری از تحریف ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت.

ماده ۳: تعاریف و اختصارات

۱ـ بنیاد: منظور بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس ستاد کل نیروهای مسلح است.

۲ـ اساسنامه بنیاد: به اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس اطلاق می‌شود که شامل ۴ فصل، ۱۴ ماده و ۱۱ تبصره است و در تاریخ ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ به تصویب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) رسیده است.

۳ـ سند راهبردی بنیاد: این سند شامل رسالت، اصول و ارزش‌ها، چشم‌انداز، محیط‌شناسی راهبردی ، راهبردهای کلان و موضوعات راهبردی است که توسط بنیاد حفظ آثار تهیه و در تاریخ ۲۱/۱۲/۱۳۹۳ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار رسیده است.

۴ـ آثار ادبی دفاع مقدس و مقاومت: شامل کتب و محصولات چندرسانه‌ای در حوزه ادبیات دفاع مقدس و مقاومت است که موضوعاتی از قبیل زندگی‌نامه، داستان، رُمان، خاطره، شعر، پژوهشی‌های ادبی و… در برمی‌گیرد.

۵ ـ آثار تاریخی دفاع مقدس و مقاومت: شامل کتب و محصولات چندرسانه‌ای در حوزه تاریخ توصیفی دفاع مقدس و مقاومت است. این آثار مشتمل بر آن بخش از فرآیند تاریخ‌نگاری دفاع مقدس و مقاومت است که بدون ذکر دلایل و علت وقایع و حوادث صرفاً به شرح آنچه رخ‌داده است می‌پردازد و از تاریخ تحلیلی متمایز است.

۶ ـ جبهه مقاومت: شامل فرهنگ مقاومت و ادبیات پایداری سایر ملل و نهضت‌های آزادی‌بخش برای ترویج فرهنگ ایثار، شهادت و استقامت در برابر استکبار جهانی است.

۷ـ محصولات چندرسانه‌ای (مالتی مدیا): اصطلاح چندرسانه‌ای به ترکیب رسانه‌های منفرد نظیر صدا، تصویر، متن، پایگاه‌های اطلاعاتی و جز آن اطلاق می‌شود که از طریق فن‌آوری رایانه به‌صورت محصول واحد بر محملی رقومی (دیجیتال) ذخیره‌شده و قابل‌انتشار است. در اینجا کتب و سایر محصولات صوتی و تصویری از قبیل کتب صوتی، گویا و غیره را شامل می‌شود.

۸ ـ شورای نظارت بر تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت: به‌عنوان بالاترین مرجع سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت کلی بر فرآیند تولید و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت در سطح کشور است که ازاین‌پس به آن شورای نظارت گفته می‌شود.

۹ـ کارگروه کشوری نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت: این کارگروه در تابعیت شورای نظارت و در بنیاد مرکز تشکیل می‌شود که ازاین‌پس به آن کارگروه کشوری نظارت و داوری گفته می‌شود.

۱۰ـ کارگروه‌ استانی نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت: این کارگروه‌ در تابعیت شورای نظارت بوده و در ادارات کل حفظ آثار استان‌ها تشکیل می‌شود و ازاین‌پس به آن کارگروه‌ استانی نظارت و داوری گفته می‌شود.

۱۱ـ سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس: یکی از سازمان‌های تخصصی تحت امر بنیاد است که از وظایف آن نظارت بر تولید و انتشار آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت است.

۱۲ـ ادارات کل حفظ آثار: ادارات کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس استان‌ها که در تابعیت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس هستند.

۱۳ـ داور یا داوران: به کارشناس یا کارشناسان واجد شرایط و ذی‌صلاح گفته می‌شود که از سوی کارگروه کشوری یا استانی برای نظارت و داوری کتاب و آثار دفاع مقدس و مقاومت انتخاب می‌شوند.

ماده ۴: مستنـدات

۱ـ فرامین و تدابیر مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی)،

‌۲ـ بند (ل) ماده (۹) اساسنامه بنیاد،

۳ـ هدف‌ راهبردی یکم از موضوع راهبردی شماره پنج (۵) سند راهبردی بنیاد.

ماده ۵: ترکیب اعضای شورای نظارت

۱ـ رئیس بنیاد یا جانشین وی (رئیس)،

۲ـ رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس (دبیر)،

۳ـ نماینده تام‌الاختیار قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیاء (ص)،

۴ـ نماینده تام‌الاختیار معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح،

۵ ـ نماینده تام‌الاختیار معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح،

۶ ـ نماینده تام‌الاختیار ارتش جمهوری اسلامی ایران،

۷ـ نماینده تام‌الاختیار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی،

۸ ـ نماینده تام‌الاختیار نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران،

۹ـ نماینده تام‌الاختیار وزارت جهاد کشاورزی،

۱۰ـ معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی،

۱۱ـ نماینده تام‌الاختیار مدیریت حوزه‌های علمیه،

۱۲ـ رئیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی،

۱۳ـ معاون فرهنگی و امور اجتماعی بنیاد شهید و امور ایثارگران،

۱۴ـ دو نفر از فرماندهان دوران دفاع مقدس با انتخاب رئیس بنیاد،

۱۵ـ دو نفر کارشناس خبره در حوزه نشر با پیشنهاد رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس و تأیید رئیس بنیاد.

ماده ۶: وظایف شورای نظارت

۱ـ ایجاد سازوکارهای مناسب برای هماهنگی بین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بنیاد و کلیه دست-اندرکاران حوزه چاپ و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت،

۲ـ سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت کلی بر فرآیند تولید و نشر آثار ادبی ‌و تاریخی دفاع ‌مقدس و مقاومت بر اساس ضوابط مصوب،

۳ ـ برنامه‌ریزی و ایجاد بسترهای مناسب برای همکاری و مشارکت نهادها و سازمان‌های لشکری و کشوری در اجرای مصوبات شورای نظارت،

۴ـ بررسی و تصویب طرح‌ها و برنامه‌های نظارت،

۵ ـ آسیب‌شناسی وضع موجود، بررسی مسائل و مشکلات و رفع موانع احتمالی در اجرای این آیین‌نامه،

۶ ـ تهیه و تدوین اصلاحیه‌های بعدی این آیین‌نامه برای تصویب در هیئت‌امنای بنیاد،

۷ـ نظارت بر عملکرد کارگروه‌ کشوری و کارگروه‌های استانی نظارت و داوری،

۸ ـ تهیه و تصویب شرایط و معیارهای انتخاب داوران و معیارهای نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت،

۹ ـ تهیه و تصویب شیوه‌نامه فرآیند و چرخه انجام نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت در سطح کشور و استان‌ها.

تبصره ۱: تعداد و زمان برگزاری جلسات شورا بنا به‌ضرورت و تشخیص رئیس شورای نظارت خواهد بود.

تبصره ۲: جلسات شورا با حضور نصف به‌علاوه یک اعضا، رسمی است و تصمیمات آن با موافقت دوسوم اعضای حاضر اتخاذ می‌شود.

ماده ۷: ترکیب اعضای کارگروه کشوری نظارت و داوری

۱ـ رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس (رئیس)،

۲ـ رئیس دایره پایش و ممیزی کتب و نشریات دفاع مقدس (دبیر)،

۳ـ کارشناسان عالی و صاحب‌نظران سازمان‌ها و دستگاه‌های عضو شورای نظارت،

۴ـ سایر کارشناسان و صاحب‌نظران حوزه چاپ و نشر کتاب، بنا به نیاز و تشخیص رئیس کارگروه.

ماده ۸: وظایف کارگروه کشوری نظارت و داوری

۱ ـ نظارت و داوری؛ آثار ملی و مرجع، تولیدات ادبی و تاریخی وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نیروهای مسلح در مرکز و همچنین آثار تولیدشده توسط بنیاد مرکز،

۲ـ اعلام نهایی موافقت یا مخالفت با چاپ و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت،

۳ـ رسیدگی به اعتراضات دریافتی از مؤلفین و ناشرین،

تبصره: مقررات و ضوابط نحوه تجدیدنظر درنتیجه آراء و فرآیند مربوط به آن توسط این کارگروه تهیه و پس از تصویب شورای نظارت توسط رئیس شورا ابلاغ می‌شود.

۴ـ تهیه گزارش‌ از وضعیت نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت در مرکز و استان‌ها به‌صورت فصلی و ارائه گزارش تحلیلی و آماری در شورای نظارت.

تبصره ۱: تعداد و زمان برگزاری جلسات این کارگروه بنا به‌ضرورت و تشخیص رئیس کارگروه خواهد بود.

تبصره ۲: جلسه با حضور نصف بعلاوه یک اعضاء رسمی است و مصوبات آن بارأی نصف بعلاوه یک نفر از حاضرین لازم‌الاجرا است.

ماده ۹: ترکیب اعضای کارگروه استانی نظارت و داوری

۱ـ مدیرکل حفظ آثار استان (رئیس)،

۲ـ مدیر ادبیات و تاریخ دفاع‌ مقدس اداره کل حفظ آثار (دبیر)،

۳ـ نماینده فرمانده ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران در استان،

۴ـ نماینده فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان،

۵ ـ نماینده فرمانده انتظامی استان،

۶ ـ نماینده اداره کل جهاد کشاورزی استان،

۷ـ نماینده اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان،

۸ ـ نماینده اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان،

۹ـ نماینده رئیس حوزه هنری استان،

۱۰ـ دو نفر از فرماندهان دوران دفاع مقدس با تأیید مدیرکل حفظ آثار استان،

۱۱ـ یک نفر کارشناس خبره در حوزه نشر با تأیید مدیرکل حفظ آثار استان،

۱۲ ـ نماینده سایر سازمان‌ها و نهادهای مرتبط به‌تناسب موضوع جلسات به تشخیص مدیرکل حفظ آثار استان.

تبصره ۱: دعوت از نماینده دستگاه یا ناشر ذی‌نفع برای ارائه توضیحات در جلسه کارگروه بلامانع است.

تبصره ۲: تعداد و زمان برگزاری جلسات این کارگروه بنا به‌ضرورت و تشخیص رئیس کارگروه خواهد بود.

تبصره ۳: جلسه با حضور نصف بعلاوه یک اعضاء رسمیت می‌یابد. مصوبات کارگروه بارأی نصف بعلاوه یک حاضرین لازم‌الاجرا است.

ماده ۱۰: وظایف کارگروه استانی نظارت و داوری

۱ـ نظارت و داوری آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت تولیدشده در استان،

۲ـ اعلام نهایی موافقت یا مخالفت با چاپ و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت به اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان،

۳ـ ارجاع درخواست مؤلفین یا ناشرین نسبت به تجدیدنظر در رأی صادره به کارگروه کشوری،

۴ـ تهیه گزارش نوبه‌ای در خصوص آثار داوری شده و ارسال به کارگروه کشوری.

ماده ۱۱: معیارها و ضوابط خاص چاپ و نشر آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت

الف) رعایت انصاف و حقوق دیگران در بیان:

۱ـ نقش و عملکرد سازمان‌های حاضر در نبردها، عملیات و سایر فعالیت‌های مرتبط با دفاع مقدس و مقاومت،

۲ـ نقش افراد کلیدی مثل فرماندهان، طراحان و مجریان،

۳ـ استعداد همه سازمان‌های درگیر در حوادث ذکرشده،

۴ـ عملکرد ضعیف همه یگان‌ها و سازمان‌های درگیر در حوادث ذکرشده در صورت لزوم.

ب) رعایت انطباق و عدم مغایرت:

۱ـ با مفاهیم و ارزش‌های دفاع مقدس و مقاومت (ایثار، جهاد، شهادت و…)،

۲ـ با رویکردهای دفاع مقدس در جنگ تحمیلی،

۳ـ نتایج عملیات با نتایج کلان اعلام‌شده (به‌استثنای آثار پژوهشی‌ و تحقیقی)،

۴ـ با بیانات و رهنمودهای حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)،

۵ ـ با آموزه‌های دینی در موضوع جهاد و دفاع،

۶ ـ با مضامین قرآن و عترت،

۷ـ با روش‌های علمی و متعارف حوزه ادبیات و تاریخ (ذکر منبع، مأخذ و…).

ج) رعایت حدود قانونی:

۱ـ عدم تطهیر گروه‌های معاند و ضدانقلاب و معدوم،

۲ـ عدم ارائه چهره‌ای خشن از رزمندگان در برخورد با دشمن و گروه‌های معاند و ضدانقلاب،

۳ـ عدم بیان خرافات، حوادث جعلی و تحریفات به‌عنوان واقعیات دفاع مقدس و مقاومت،

۴ـ عدم زیر سؤال بردن پیروزی جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی و دفاع مقدس،

۵ ـ عدم برتری‌طلبی یا تخریب سایر یگان‌ها و سازمان‌ها،

۶ ـ عدم غلو و بزرگ‌نمایی در بیان عملکرد فردی، گروهی یا سازمانی و نادیده گرفتن اقدامات و استعدادهای نیروهای خودی و دشمن،

۷ـ عدم تحقیر یا تضعیف فرد، گروه‌ یا سازمان‌ها و نیروهای مسلح،

۸ ـ عدم بهره‌برداری سیاسی از ناکامی یک عملیات یا نبرد توسط یک سازمان خاص،

۹ـ پرهیز از هرگونه افترا به نیروهای خودی و دشمن،

۱۰ـ عدم تشکیک در ضرورت ادامه دفاع مقدس در زمان‌های خاص (مثل ادامه جنگ بعد آزادسازی خرمشهر و…).

ماده ۱۲: دستورات هماهنگی

۱ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ادارات کل تابعه می‌بایست تمام آثار ادبی و تاریخی دفاع مقدس و مقاومت را به بنیاد و ادارات کل تابعه در استان ارسال و پس از اخذ نظر کارشناسی و داوری نسبت به صدور مجوز چاپ و نشر این آثار اقدام نماید.

۲ـ بنیاد و ادارات کل تابعه موظف‌اند نتیجه نهایی کارشناسی و داوری را به‌طور کتبی حداکثر ظرف مدت ۴۵ روز از تاریخ وصول به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و ادارات کل تابعه اعلام نماید؛ در غیر این صورت تأییدشده تلقی می‌گردد.

۳ـ کلیه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و مؤسسات آموزش عمومی و عالی و ادارات کل و رده‌های تابعه آن‌ها می‌بایست تمام آثار ادبی، تاریخی و آموزشی مرتبط با دفاع مقدس و مقاومت را قبل از چاپ و انتشار به بنیاد و ادارات کل تابعه در استان ارسال و پس از دریافت مجوز نسبت به چاپ آن‌ها اقدام نمایند.

۴ ـ آثار ادبی و تاریخی و همچنین متون آموزشی دفاع مقدس و مقاومت در خصوص فعالیت‌ها و عملیات مشترک (ارتش، سپاه، ناجا…) باید ابتدا توسط بالاترین مرجع ذی‌صلاح در سازمان‌های ذی‌ربط تأیید و سپس جهت دریافت نظر کارشناسی و صدور مجوز چاپ به بنیاد ارسال شود.

۵ ـ کلیه وزارتخانه‌ها، ‌نهادها و سازمان‌های کشوری و سازمان‌های نیروهای مسلح و واحدهای استانی آن‌ها، موظف‌اند یک نسخه از آثار ادبی و تاریخی و متون آموزشی مرتبط با دفاع مقدس و مقاومت خود که تا قبل از ابلاغ این آیین‌نامه منتشرشده است را در تهران به بنیاد مرکز و در استان‌ها به ادارات کل حفظ آثار دفاع مقدس ارسال نمایند.

۶ ـ آثار ادبی، تاریخی و متون آموزشی دفاع مقدس و مقاومت که قبل از ابلاغ این آیین‌نامه منتشرشده‌اند، برای چاپ مجدد باید مجوز چاپ دریافت نمایند.

۷ـ آثار ادبی، تاریخی و متون آموزشی دفاع مقدس و مقاومت که طبق مقررات این آیین‌نامه چاپ و منتشر می‌شوند، چنانچه در متن و محتوای آن‌ها تغییری ایجاد شود، یا ناشر آن عوض شود برای تجدید چاپ باید دوباره مجوز چاپ دریافت نمایند.

ماده ۱۳: این آیین‌نامه در ۱۳ ماده و ۸ تبصره در تاریخ ۲۶/۱۱/۱۳۹۶ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد رسید و از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا است.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح

و رئیس هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس

سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع ‌مقدس

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/477/870-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر بندهای «الف»، «هـ» و «ز» ماده ۳ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا «مدظله‌العالی»، یک نسخه از «آیین‌نامه حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع مقدس» مشتمل بر ۵ صفحه در ۱۰ ماده و ۵ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۵ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع ‌مقدس

مقدمه

حفاظت و نگهداری از آثار و ارزش‌های دفاع مقدس و ثبت حماسه‌های جاودانه امت اسلام و آثار آن در شئون فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و نظامی و جلوگیری از نابودی و تحریف و یا به فراموشی سپرده شدن میراث گران‌بهای خون پاک ایثارگران اسلام و دستاوردهای دفاع مقدس در ماده (۳) اساسنامه بنیاد مصوب۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا حضرت امام خامنه‌ای عزیز (مدظله‌العالی) تصریح شده است. این آیین‌نامه در راستای تداوم اقدامات بنیاد و تحقق تدابیر مقام معظم رهبری تدوین می‌شود .

ماده ۱) هدف

ایجاد روش یکنواخت برای مدیریت بر فرآیند «شناسایی، جمع‌آوری، تنظیم، پردازش، ثبت، حفظ، نگهداری از اسناد مرتبط با دفاع ‌مقدس» برای جلوگیری از تحریف و فراموشی تاریخ و میراث گران‌بهای دفاع مقدس با مشارکت و همکاری دستگاه‌های مرتبط.

ماده ۲) تعاریف و اختصارات

۱ـ بنیاد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس.

۲ـ اساسنامه بنیاد: اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس، مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا.

۳ـ شورای اسناد و مدارک: در این آیین‌نامه شورای اسناد و مدارک دفاع مقدس به عنوان مرجع سیاست‌گذاری، هدایت و نظارت در خصوص اسناد و مدارک دفاع ‌مقدس پیش‌بینی شده است.

۴ـ کمیته اسناد و مدارک استانی: در این آیین‌نامه منظور کمیته تخصصی «آموزش، پژوهش و اسناد دفاع مقدس» می‌باشد که یکی از زیرمجموعه‌های شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها (مصوب هیئت‌امنای بنیاد مورخ ۱۳۹۳/۱۲/۲۱) محسوب می‌شود.

۵ ـ سازمان اسناد: منظور سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس می‌باشد که در تابعیت بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس قرار دارد.

۶ ـ سازمان اسناد ملی: منظور سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد.

۷ـ اسناد: کلیه اطلاعات و آثار مکتوب و غیرمکتوب در هر شکل یا هر نوع رسانه که در راستای انجام وظایف قانونی یا فعالیت شخصی و سازمانی تولید یا دریافت شده و محتوای آن قابل استناد، دارای ارزش حفظ و نگهداری و انتقال اطلاعات یا پیام ‌باشد.

۸ ـ اسناد و مدارک دفاع مقدس: هرگونه اسناد و آثار دیداری، شنیداری و نوشتاری، اطلاعات ثبت و ضبط‌شده اعم از نوشتاری و غیرنوشتاری و الکترونیکی، وصیت‌نامه‌ها، دست‌نوشته‌ها، سخنرانی‌ها، اسناد شخصی، عکس، صوت، فیلم، اسناد شفاهی، طرح و نقشه و کالک عملیاتی و سایر حامل‌های اطلاعاتی مربوط به دفاع ‌مقدس که قبل از شروع رسمی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران (۱۳۵۹/۶/۳۱)، حین و بعد از پایان جنگ (۱۳۶۷/۰۵/۲۷) تولید یا دریافت می‌شود را شامل می‌گردد. اسناد مرتبط با بنیاد شهید و امور ایثارگران با هماهنگی آن بنیاد انجام می‌شود.

۹ـ سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری و مشمول: کلیه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و سایر دستگاه‌های کشوری و لشکری، مؤسسات فرهنگی و سازمان‌های مردم‌نهاد، مؤسسات عمومی غیردولتی و نهادهای انقلاب اسلامی و شرکت‌های تحت پوشش وابسته یا تابعه آنها و تمام سازمان‌ها و شرکت‌هایی که به نحوی از انحاء از بودجه عمومی دولت استفاده می‌نمایند.

ماده ۳) مستندات

الف ـ ‌بندهای «الف، هـ‌‌، و، ز» از ماده (۳) اساسنامه بنیاد

ب ـ هدف‌های راهبردی (۲ و ۳) از موضوع راهبردی شماره (۱) سند راهبردی بنیاد

ج ـ فصل پنجم آیین‌نامه حفاظت اسناد، مدارک و اطلاعات طبقه‌بندی‌شده نوشتاری و الکترونیکی در نیروهای مسلح ابلاغی ۱۳۹۳/۰۵/۱۸

د ـ آیین‌نامه حفاظت اسناد و مدارک طبقه‌بندی‌شده ابلاغی شورای‌عالی امنیت ملی.

ه ـ قانون اسناد ملی و مقررات آرشیو ابلاغی دولت.

ماده ۴) ترکیب شورای اسناد و مدارک دفاع‌ مقدس

۱ـ رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع‌ مقدس (رئیس)

۲ـ معاون اسناد ملی سازمان اسناد و کتابخانه ملی

۳ـ رئیس شورای اسناد ملی

۴ـ نماینده تام‌الاختیار دادستان‌ کل کشور

۵ ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دیوان محاسبات کشور

۶ ـ نماینده تام‌الاختیار معاون عملیات ستاد کل نیروهای مسلح

۷ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده کل آجـا

۸ ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده کل سپـاه

۹ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده نیروی انتظامی

۱۰ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر جهاد کشاورزی

۱۱ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۱۲ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

۱۳ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

۱۴ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان صداوسیما

۱۵ـ نماینده تام‌الاختیار مدیریت حوزه‌های علمیه

۱۶ ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دفتر سیاست‌گذاری و نظارت راهبردی حفاظت اطلاعات نیروهای مسلح

۱۷ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دفتر عقیدتی و سیاسی فرماندهی کل قوا.

۱۸ـ رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس (دبیر و عضو شورا)

تبصره ۱: بنا به پیشنهاد دبیر و موافقت رئیس شورای اسناد و حسب ضرورت، از نمایندگان سازمان‌های لشکری و کشوری و کارشناسان خبره مرتبط با موضوع جلسه دعوت به عمل می‌آید.

تبصره ۲: جلسات شورای اسناد با حضور (نصف به علاوه یک اعضا) رسمی است و تصمیمات آن با اکثریت آراء حاضرین اتخاذ می‌گردد.

تبصره ۳: مسئولیت دبیرخانه «شورای اسناد» بر عهده رئیس سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس می‌باشد.

ماده ۵) وظایف و اختیارات شورای اسناد

۱ـ سیاست‌گذاری،‌ هدایت، هماهنگی و نظارت بر کلیه فرآیندهای مربوط به اسناد و مدارک دفاع مقدس در سطح کشور، منطقه و بین‌الملل.

۲ـ تصویب دستورالعمل‌‌ نحوه کشف، دسترسی، بررسی، ارزشیابی و تعیین تکلیف اسناد و مدارک دفاع مقدس.

۳ ـ تصویب دستورالعمل‌های، ساماندهی، تنظیم، توصیف، پردازش، نگهداری و اطلاع‌رسانی اسناد و مدارک دفاع ‌مقدس دارای طبقه‌بندی و عادی.

۴ـ تصویب آیین‌نامه امحاء اوراق، اسناد و مدارک زائد دفاع مقدس و نظارت بر اجرای آن.

۵ ـ تشخیص و تأیید اوراق، اسناد و مدارک زائد قابل امحاء که توسط سازمان اسناد و دستگاه‌های مجری برابر مفاد این آیین‌نامه تهیه و تنظیم شده باشد.

۶ ـ استانداردسازی و تصویب برگه‌ها (فرم‌ها)ی موردنیاز در حوزه اسناد و مدارک دفاع مقدس.

تبصره ۱: مصوبات شورای اسناد برای اجرا در سازمان‌های لشکری از طریق رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس هیئت‌امنای بنیاد ابلاغ می‌شود.

تبصره ۲: مصوبات شورای اسناد برای اجرا در سازمان‌های کشوری از طریق رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران با توجه به اختیارات قانونی برابر «ماده ۳» قانون تأسیس آن سازمان ابلاغ می‌شود.

ماده ۶) وظایف و اختیارات دبیرخانه:

۱ـ نظارت بر حُسن اجرای این آیین‌نامه و هماهنگی بین کلیه دستگاه‌های مشمول در خصوص اسناد و مدارک دفاع‌ مقدس.

۲ـ تهیه گزارش نوبه‌ای در خصوص چگونگی اجرای مفاد آیین‌نامه و مصوبات شورای اسناد.

۳ـ دریافت و بررسی فهرست‌ اسناد امحائی ارسالی از دستگاه‌های مشمول و تطبیق با مجوزهای صادره از سوی شورای اسناد و اعلام موافقت کتبی به دستگاه‌‌های مجری.

۴ـ اعلام نحوه امحاء اسناد و اوراق زائد به دستگاه‌های مشمول پس از دریافت صورت‌جلسه شورا در خصوص اوراق امحائی.

۵ ـ اعلام‌نظر و پیشنهادهای لازم در خصوص درخواست تعیین تکلیف اوراق راکد سازمان‌های مشمول و ارائه در شورا برای تصمیم‌گیری.

۶ ـ انجام امور مربوط به دبیری شورای اسناد و آماده‌سازی دستور جلسات شورا برای بحث و بررسی و تصمیم‌گیری.

۷ـ ارائه مشاوره، کمک و راهنمایی، هم‌افزایی، مشارکت و همکاری‌ فی‌مابین سازمان اسناد و کلیه دستگاه‌های مشمول این آیین‌نامه.

۸ ـ ایجاد هماهنگی در حفظ اسناد و مدارک دفاع مقدس در جهت پیشگیری از پراکندگی و فرسودگی آنها با استفاده از مناسب‌ترین روش‌های علمی و فناوری.

۹ـ تشکیل و فعال‌سازی کمیته‌های علمی، فنی و تخصصی حسب مورد با مشارکت اشخاص حقیقی و حقوقی و نمایندگان نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط در راستای اجرای مفاد این آیین‌نامه.

۱۰ ـ بهره‌برداری مناسب از امکانات و توانمندی‌های کلیه سازمان‌ها و نهادها، نیروهای مسلح و مؤسسات فرهنگی.

۱۱ـ ایجاد بانک جامع اسناد و مدارک دفاع مقدس به‌منظور دسترسی و بهره‌برداری اشخاص حقیقی و حقوقی به‌صورت نظام‌مند و آسان به مدارک مزبور برابر دستورالعمل مربوطه.

ماده ۷) وظایف سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری و مشمول:

۱ـ سازمان‌ها و دستگاه‌های لشکری و کشوری مجری و مشمول این آیین‌نامه که امکانات لازم جهت حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع مقدس مطابق با دستورالعمل‌ها و استاندارهای سازمان اسناد ملی و ستاد کل نیروهای مسلح را دارند موظفند یک نسخه الکترونیکی از اسناد مذکور تهیه و به سازمان اسناد تحویل نمایند.

۲ـ آن دسته از سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری و مشمول که به هر علت امکان حفظ و نگهداری اسناد مرتبط با دفاع مقدس را به صورت مناسب و استاندارد را ندارند، موظفند فهرست «درخواست تعیین تکلیف» را تکمیل و به سازمان اسناد ارسال تا نسبت به تعیین تکلیف آن‌ها اقدام لازم به عمل آید.

۳ ـ در صورت عدم تأیید فهرست‌ها، دستگاه مجری مکلف است نسبت به رفع نقایص طبق نظر سازمان اسناد اقدام نمایند.

۴ـ مسئولیت ارزش‌گذاری اولیه اسناد دفاع‌ مقدس (اعم از اداری و استنادی اسناد و سوابق) به عهـده سازمان یا دستـگاه مجری مربوط می‌باشـد.

۵ ـ پس از تأیید فهرست، دستگاه مجری مکلف است ضمن تطبیق فهرست اسناد و مدارک با اصل آنها، اسناد و مدارک مربوط را بسته‌بندی و مراتب را با تنظیم برگه نامه صورت‌جلسه اوراق به «سازمان اسناد» تحویل نمایند.

۶ ـ سازمان اسناد موظف است پس از دریافت اسناد از سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری و مشمول، آن‌ها را برای نگهداری در مخزن آرشیو دفاع مقدس، تحویل سازمان اسناد ملی دهد.

۷ـ سازمان اسناد ملی مکلف به تأمین مخازن و محل‌های نگهداری مناسب برای اسناد و مدارک دفاع مقدس دستگاه‌های مشمول این آیین‌نامه می‌باشد و این مخازن در اختیار سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس خواهد بود.

۸ ـ اسناد تحویلی به سازمان اسناد ملی، مشمول مقررات قانون اسناد ملی ایران، مقررات مربوط به اسناد طبقه‌بندی‌شده و مصوبات شورای‌عالی امنیت ملی خواهد بود.

۹ـ کلیه سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری این آیین‌نامه موظفند یک نسخه روگرفت از اصل تمام اسناد و مدارک معتبر گردآوری‌شده خود را در قالب لوح فشرده یا نرم‌افزار به سازمان اسناد تحویل دهند

ماده ۸) وظایف کمیته اسناد استانی:

کمیته اسناد استانی وظیفه هدایت و هماهنگی بین سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری و مشمول در سطح استان را برای اجرای این آیین‌نامه بر عهده دارد.

ماده ۹) دستورات هماهنگی:

۱ـ سازمان‌ها و دستگاه‌های مشمول این آیین‌نامه موظفند فهرست مشروح اسناد و مدارک دفاع مقدس را که در اختیار دارند یا در اختیار آنها قرار می‌گیرد و افشای مطالب آنها به حقوق اشخاص و یا مصالح دولت لطمه می‌زند را به شورای اسناد ارائه نمایند و در صورت تصویب شورای مذکور برابر مصوبه مربوط برای مدت مقرر موارد مذکور محرمانه محسوب و تا انقضای مدت مقرر و یا تصمیم مجدد شورا، قابل ارائه به مراجعان (به‌استثنای مراجع صالحه قانونی) نمی‌باشد.

۲ـ فرایند شناسایی، جمع‌آوری، ساماندهی و پردازش، حفاظت، ثبت، نگهداری و بهره‌برداری از اسناد و مدارک دفاع مقدس در دستگاه‌های مشمول انجام خواهد شد.

۳ـ به منظور استفاده بهینه از منابع موجود، پرهیز از دوباره‌کاری و در راستای تحقق شبکه جامع اسنادی کشور، کلیه امور مربوط به نحوه ساماندهی، تنظیم، توصیف، پردازش و تهیه نُسخ پشتیبان در چارچوب این آیین‌نامه انجام خواهد شد.

۴ـ کلیه سازمان‌ها و دستگاه‌های مجری موظفند از امحاء اوراق، اسناد و مدارک دفاع مقدس خارج از ضوابط و مقررات این آیین‌نامه جلوگیری نمایند.

ماده ۱۰) این آیین‌نامه در ۱۰ ماده و ۵ تبصره در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۵ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس رسید و از تاریخ تصویب لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس هیئت‌امنای بنیاد ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه اجرایی شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/457/871-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر تبصره ۱ ماده ۱۱ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا (مدظله‌العالی)، یک نسخه از «آیین‌نامه اجرایی شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها» مشتمل بر ۴ صفحه در ۱۴ ماده و ۴ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۲۱ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه اجرایی شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها

مصوب جلسه مورخ ۱۳۹۳/۱۲/۲۱ هیئت‌امنای بنیاد

ماده ۱ـ تعاریف و اختصارات

۱ـ منظور از «بنیاد» در این آیین‌نامه «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های‌ دفاع مقدس» می‌باشد.

۲ـ منظور از «شورای هماهنگی بنیاد» در این آیین‌نامه «شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های‌ دفاع مقدس» می‌باشد.

۳ـ منظور از «شورای هماهنگی» در این آیین‌نامه «شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان» می‌باشد.

۴ـ منظور از «اداره کل حفظ آثار» در این آیین‌نامه «اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های‌ دفاع مقدس استان» می‌باشد.

۵ ـ منظور از «دستگاه‌ها» در این آیین‌نامه «دستگاه‌های محلی، ادارات کل و دفاتر مستقر در استان» می‌باشد.

ماده ۲ـ مستندات

این آیین‌نامه بر اساس تبصره (۱) ماده (۱۱) اساسنامه بنیاد مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم فرماندهی کل قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) تهیه شده است.

ماده ۳ـ اهداف

۱ـ تعیین و اجرای وظایف و مسئولیت‌های دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی برای اجرای مأموریت تعیین‌شده در ماده (۱) اساسنامه بنیاد مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم فرماندهی کل قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی).

مأموریت بنیاد در ماده (۱) اساسنامه بنیاد به این شرح است: « حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت، ایثار، جهاد و شهادت.»

۲ـ ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های ذی‌ربط به‌منظور تسهیل در اجرای مصوبات شورای هماهنگی بنیاد و شورای هماهنگی برمبنای تبصره (۱) ماده (۱۱) اساسنامه بنیاد.

ماده ۴ـ منظور

۱ـ تبیین وظایف دستگاه‌های محلی برای اجرای مأموریت تعیین‌شده در اساسنامه بنیاد.

۲ـ استفاده از توان‌مندی‌ها و ظرفیت‌های دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی در تحقق اهداف بنیاد و ادارات کل حفظ آثار.

۳ـ هم‌افزایی دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی در امر ترویج فرهنگِ ایثار، جهاد و شهادت.

ماده ۵ ـ وظایف شورای هماهنگی

۱ـ هماهنگ نمودن وظایف و مسئولیت‌های دستگاه‌های عضو شورا برای اجرای مأموریت و پیش‌بینی چارچوب‌های اجرای سیاست‌هایی که در شورای هماهنگی بنیاد تصویب و ابلاغ می‌شود.

۲- ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط به‌منظور تسهیل اجرای مصوبات شورای هماهنگی بنیاد.

۳ـ آسیب‌شناسی وضع موجود در حوزه حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در سطح استان.

۴ـ ترغیب و مشارکت دستگاه‌ها و نهادها نسبت به شناختن و شناساندن ارزش‌های دفاع مقدس.

۵- بررسی و تصویب برنامه‌های پیشنهادی دستگاه‌ها با رعایت اولویت‌ها.

۶- فراهم ساختن زمینه‌های مشارکت مؤثر و هم‌افزایی دستگاه‌های اجرایی و اعضای شورای هماهنگی برای احداث، حفظ، نگهداری و اداره مطلوب‌تر مرکز فرهنگی دفاع مقدس در استان.

۷ـ احصاء مستندات ارزشی ـ تاریخی مرتبط با امنیت و دفاع شهری و توجه ویژه به نظم و امنیت خصوصاً در دوران دفاع مقدس.

۸ ـ تعیین نقاط جغرافیایی باقی‌مانده از دوران دفاع مقدس و احداث یادمان مربوط.

ماده ۶ ـ ترکیب اعضای شورای هماهنگی

۱ـ نماینده محترم ولی‌فقیه و امام‌جمعه مرکز استان (عضو دائم)

۲ـ استاندار (رئیس شورای هماهنگی استان)

۳ـ مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان (دبیر شورای هماهنگی استان)

۴ـ فرمانده ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران در استان (عضو دائم)

۵ـ فرمانده ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در استان (عضو دائم)

۶ـ فرمانده انتظامی استان (عضو دائم)

۷ـ فرماندار شهرستان مرکز استان (عضو دائم)

۸ـ رئیس شورای اسلامی شهر مرکز استان (عضو دائم)

۹ـ شهردار شهر مرکز استان (عضو دائم)

۱۰ـ مدیرکل آموزش‌وپرورش استان (عضو دائم)

۱۱ـ مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان (عضو دائم)

۱۲ـ مدیرکل جهاد کشاورزی استان (عضو دائم)

۱۳ـ مدیرکل صداوسیمای مرکز استان (عضو دائم)

۱۴ـ مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان (عضو دائم)

۱۵ـ رئیس سازمان تبلیغات اسلامی استان (عضو دائم)

۱۶ـ رئیس بزرگ‌ترین دانشگاه دولتی استان (عضو دائم) (با معرفی از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری)

۱۷ـ معاون هماهنگ‌کننده واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در استان (عضو دائم)

۱۸ـ مشاور استاندار در امور بانوان استان (عضو دائم)

۱۹ـ مسئول بسیج خواهران استان (عضو دائم)

۲۰ـ رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان (عضو دائم) (با معرفی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی)

۲۱ـ مدیرکل ورزش و جوانان استان (عضو دائم)

۲۲ـ ارشد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در استان (عضو دائم) (با معرفی از سوی وزارت دفاع و پشتیبانی ن.م)

۲۳ـ سه (۳) نفر از پیش‌کسوتان دوران دفاع مقدس (فرماندهان، نخبگان و چهره‌های برجسته فرهنگی و علمی با پیشنهاد دبیر و تصویب رئیس شورای هماهنگی)

ماده ۷ـ وظایف اعضای شورای هماهنگی

۱ـ حضور فعال در جلسات شورا.

۲ـ ارائه نظرات و طرح‌های مرتبط در حوزه تخصصی مربوط.

۳ـ ارائه ایده‌ها و ‌طرح‌های جدید علمی، ‌فرهنگی و هنری در حوزه دفاع مقدس و مشارکت در اجرا.

۴ـ اجرای مصوبات شورا در دستگاه ذی‌ربط، متناسب با وظایف قانونی دستگاه مربوط و یا دستگاه داوطلب.

۵ ـ تعیین و معرفی کارشناسان و صاحب‌نظران دستگاه ذی‌ربط برای شرکت در کمیته‌های تخصصی ذیل شورا.

تبصره: اعضای محترم شورای هماهنگی در صورت تمایل می‌توانند شخصاً در کمیته‌های تخصصی شرکت نمایند.

۶- ارائه گزارش فعالیت‌ها و هماهنگی‌های انجام‌شده و نتایج حاصله در دستگاه ذی‌ربط، به شورا.

ماده ۸ ـ وظایف دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی

در راستای اجرای مفاد تبصره (۱) ماده (۱۱) اساسنامه مصوب بنیاد و تسهیل در اجرای مصوبات شورای هماهنگی بنیاد، اهم وظایف دستگاه‌های عضو شورا به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ کارسازی و اجرای مصوبات شورا که در حوزه مسئولیت آن دستگاه می‌باشد.

۲ـ تعامل با اداره کل حفظ آثار و حمایت مادی و معنوی از فعالیت‌های تخصصی آن.

۳ـ انعقاد تفاهم‌نامه‌های جداگانه بین اداره کل حفظ آثار و هر یک از دستگاه‌ها برای تحقق مفاد ماده (۱۲) این آیین‌نامه.

ماده ۹ـ کمیته‌های تخصصی ذیل شورای هماهنگی

۱ـ کمیته «آموزش، پژوهش و اسناد دفاع مقدس»

۲ـ کمیته «هنری، نمایشی و ادبیات دفاع مقدس»

۳ـ کمیته «فرهنگی، اجتماعی و رسانه‌ای دفاع مقدس»

۴ـ کمیته «مراکز فرهنگی و یادمان‌های دفاع مقدس»

۵- کمیته «راهیان نور»

۶- کمیته «امور پیش‌کسوتان و تشکل‌های مردم‌نهاد دفاع مقدس»

۷- کمیته «زنان و دفاع مقدس»

تبصره ۱: شرح وظایف کمیته‌های تخصصی این ماده بر اساس دستورالعملی خواهد بود که توسط اداره کل حفظ آثار تهیه و به تصویب شورای هماهنگی خواهد رسید.

تبصره ۲: رؤسای کمیته‌های تخصصی این ماده از بین اعضای کمیته‌ها، بر اساس پیشنهاد مدیرکل حفظ آثار و تصویب رئیس شورای هماهنگی تعیین و برای مدت (۳) سال منصوب خواهند شد.

ماده ۱۰ـ جلسات شورای هماهنگی

۱ـ جلسات شورای هماهنگی شش بار در سال (هر دو ماه یک جلسه) و در صورت ضرورت جلسه فوق‌العاده نیز با دعوت مدیرکل حفظ آثار، با حضور اعضاء تشکیل می‌گردد.

۲- جلسات این شورا با حضور رئیس و دوسوم کل اعضاء، رسمیت یافته و مصوبات آن با رأی «دوسوم حاضرین در جلسات» قابل ‌اجرا خواهد بود.

تبصره: تصمیمات و نتایج حاصله از جلسات شورای هماهنگی به رئیس شورای هماهنگی بنیاد گزارش خواهد شد.

ماده ۱۱ـ دبیرخانه شورای هماهنگی

ـ دبیرخانه شورای هماهنگی در اداره کل حفظ آثار استان تشکیل می‌شود.

ماده ۱۲ـ هر یک از دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی برای تحقق مأموریت و وظایف پیش‌بینی‌شده در این آیین‌نامه، حسب مورد با توجه به وظایف و مأموریت‌های دستگاه ذی‌ربط، توافق‌نامه‌ای با اداره کل حفظ آثار استان منعقد نموده و برابر آن، اقدامات و هماهنگی‌های موردنظر را برای انجام امور مربوط به دفاع مقدس به عمل خواهند آورد.

ماده ۱۳ـ اعتبارات و هزینه‌کرد شورای هماهنگی و کمیته‌های تخصصی موضوع ماده (۹) این آیین‌نامه برابر مقررات بنیاد انجام خواهد شد.

ماده ۱۴ـ این آیین‌نامه در (۱۴) ماده و (۴) تبصره توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تهیه و پس از تأیید در شورای هماهنگی بنیاد، در تاریخ ۱۳۹۳/۱۲/۲۱ به تصویب هیئت‌امنای محترم بنیاد رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس هیئت‌امنای بنیاد

سرلشکر بسیجی دکتر سید حسن فیروزآبادی

آیین‌نامه داخلی شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/402/872-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر تبصره ذیل ماده ۸ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا «مدظله‌العالی»، یک نسخه از «آیین‌نامه داخلی شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس» مشتمل بر ۴ صفحه در ۱۳ ماده و ۳ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۲/۱۲/۱۵ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه داخلی شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس

ماده ۱ـ تعاریف

۱ـ منظور از «بنیاد» در این آیین‌نامه «بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های‌ دفاع مقدس» می‌باشد.

۲ـ منظور از «شورا» در این آیین‌نامه «شورای هماهنگی بنیاد» می‌باشد.

۳ـ منظور از «دستگاه‌ها» در این آیین‌نامه «وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، نهادها و‌ دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی بنیاد» می‌باشد.

ماده ۲ـ اهداف

۱ ـ ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط به‌منظور تسهیل اجرای مصوبات هیئت‌امنای بنیاد برمبنای ماده (۸) اساسنامه بنیاد.

۲ـ مشخص نمودن وظایف و مسئولیت‌های دستگاه‌های عضو شورا در زمینه حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.

۳ ـ اجرای ماده (۶) اساسنامه بنیاد مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم فرماندهی کل‌ قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

۴ـ تحقق مصوبه‌ی جلسه مورخ ۱۳۹۱/۱۰/۲۸ هیئت‌امنای بنیاد مبنی بر انجام کار کارشناسی و هماهنگی و پیش‌بینی چارچوب‌های اجرای سیاست‌ها و مصوبات هیئت امناء توسط شورای هماهنگی بنیاد.

ماده ۳ـ منظور

۱ـ استفاده از توانمندی دستگاه‌های عضو شورا در تحقق اهداف بنیاد.

۲ـ بهره‌گیری از توان تخصصی کلیه دستگاه‌های ذی‌علاقه و ذی‌ربط برمبنای وظایف کلی ماده (۳) اساسنامه‌ی مصوب بنیاد برای سپردن بخشی از مأموریت‌ها و وظایف.

۳ـ هم‌افزایی دستگاه‌های عضو شورا در امر ترویج فرهنگ ایثار، جهاد و شهادت.

ماده ۴ـ وظایف شورا

۱ـ بررسی و تدوین طرح‌ها و برنامه‌های موردنیاز برای طرح و تصویب در جلسات هیئت‌امنای بنیاد.

۲ـ جمع‌بندی و آماده‌سازی امور مربوط به هیئت امناء و پیش‌بینی چارچوب‌های اجرای سیاست‌هایی که در هیئت‌امنای بنیاد تصویب می‌شود.

۳ـ آسیب‌شناسی وضع موجود در حوزه دفاع مقدس در سطح کشور.

۴ـ بررسی و تأیید آیین‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های پیش‌بینی‌شده در اساسنامه بنیاد و ارائه جهت تصویب هیئت ‌امناء.

۵ ـ حساس نمودن دستگاه‌ها نسبت به گنجینه ارزشمند دفاع مقدس.

۶ ـ دریافت برنامه‌های پیشنهادی دستگاه‌ها جهت بررسی و طرح در جلسات شورا و اولویت‌بندی فعالیت‌ها.

۷ـ فراهم ساختن شرایط و سازوکار اتخاذ تصمیم در جلسات هیئت‌امنای بنیاد.

ماده ۵ ـ اعضای شورا

۱ـ رئیس بنیاد (رئیس شـورا)

۲ـ جانشین رئیس بنیاد (دبیر شـورا)

۳ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دفتر عقیدتی سیاسی فرماندهی معظم کل قوا

۴ـ رئیس دفتر هماهنگی فضای سایبری کشور و نیروهای مسلح فرماندهی معظم کل قوا

۵ ـ نماینده تام‌الاختیار فرماندهی کل ارتش جمهوری اسلامی ایران

۶ ـ نماینده تام‌الاختیار فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

۷ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان بسیج مستضعفین

۸ ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

۹ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۱۰ـ نماینده تام‌الاختیار معاون فرهنگی و تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح

۱۱ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی

۱۲ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر علوم، تحقیقات و فناوری

۱۳ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر آموزش‌وپرورش

۱۴ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

۱۵ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر جهاد کشاورزی (جهادسازندگی)

۱۶ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر کشور

۱۷ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر ورزش و جوانان

۱۸ ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر امور خارجه

۱۹ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

۲۰ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان تبلیغات اسلامی

۲۱ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران

۲۲ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

۲۳ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دانشگاه آزاد اسلامی

۲۴ـ نماینده تام‌الاختیار دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی

۲۵ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس مرکز امور زنان و خانواده ریاست‌جمهور

۲۶ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده «شورای‌عالی انقلاب فرهنگی»

۲۷ـ سه (۳) نفر از فرماندهان دوران دفاع مقدس (با تشخیص رئیس بنیاد)

تبصره: نمایندگان باید مرتبط و در سطح معاونین وزارتخانه/ دستگاه/ سازمان باشند.

ماده ۶ ـ وظایف اعضای شورا (نمایندگان دستگاه‌ها)

۱ـ حضور فعال در جلسات شورا

۲ـ ارائه نظرات و طرح‌های مرتبط در حوزه تخصصی مربوط

۳ـ انتقال مطالب و موضوعات جلسات شورا به مسئول ذی‌ربط در دستگاه

۴ـ ارائه ایده‌ها و ‌طرح‌های جدید علمی، ‌فرهنگی و هنری در حوزه دفاع مقدس و مشارکت در اجرا

۵- پیگیری اجرای مصوبات شورا در دستگاه ذی‌ربط

۶- شرکت در کمیته‌های تخصصی ذیل شورا

۷- ارائه گزارش فعالیت‌ها و هماهنگی‌های انجام شده و نتایج حاصله در دستگاه ذی‌ربط در موضوعات مرتبط به شورا به سلسله‌مراتب بالاتر

ماده ۷ـ وظایف دستگاه‌های عضو شورا

در راستای اجرای مفاد ماده (۸) اساسنامه مصوب بنیاد و تسهیل در اجرای مصوبات هیئت‌امنای بنیاد، اهم وظایف دستگاه‌های عضو شورا به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ معرفی نماینده دستگاه برای عضویت و حضور در جلسات شورا

۲ـ کارسازی و اجرای مصوبات شورا که در حوزه مسئولیت آن دستگاه می‌باشد

۳ـ تعامل با بنیاد و حمایت مادی و معنوی از فعالیت‌های تخصصی آن

۴ـ انعقاد تفاهم‌نامه‌های جداگانه بین بنیاد و هر یک از دستگاه‌ها برای تحقق مفاد ماده (۱۱) این آیین‌نامه

ماده ۸- کمیته‌های تخصصی شورا

کمیته‌های تخصصی ذیل شورا، با حضور نمایندگان دستگاه‌های عضو و صاحب‌نظران به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ کمیته «امور آموزشی و پژوهشی دفاع مقدس»

۲ـ کمیته «امور سینمایی، هنر و ادبیات دفاع مقدس»

۳ـ کمیته «فرهنگی، اجتماعی و تبلیغات دفاع مقدس»

۴ـ کمیته «تولید برنامه‌های رادیو، تلویزیونی، رسانه و فضای سایبری دفاع مقدس»

۵ ـ کمیته «فنی، مهندسی و یادمان‌های دفاع مقدس»

۶ ـ کمیته «راهیان نور، راویان و پیش‌کسوتان دفاع مقدس»

۷ـ کمیته «امور بین‌الملل»

۸ ـ کمیته «زنان»

تبصره: ترکیب اعضاء و شرح وظایف کمیته‌های تخصصی این ماده بر اساس دستورالعملی خواهد بود که توسط بنیاد تهیه و به تصویب شورا خواهد رسید.

ماده ۹ـ جلسات شورا

۱ـ جلسات شورا شش بار در سال (هر دو ماه یک جلسه) و در صورت ضرورت جلسه فوق‌العاده نیز با دعوت رئیس بنیاد و رئیس شورا، با حضور اعضاء تشکیل می‌گردد.

۲ـ جلسات این شورا با حضور رئیس و دوسوم کل اعضاء، رسمیت یافته و مصوبات آن با رأی «دوسوم حاضرین در جلسات» قابل ‌اجرا خواهد بود.

تبصره: تصمیمات و نتایج حاصله از جلسات شورا به معاون امور بسیج و فرهنگ دفاعی گزارش خواهد شد.

ماده ۱۰ـ دبیرخانه شورا

ـ به استناد تبصره ذیل ماده (۸) اساسنامه مصوب بنیاد، دبیرخانه شورا در بنیاد تشکیل می‌شود.

ماده ۱۱ـ هر یک از دستگاه‌های عضو شورا حسب مورد با توجه به وظایف و مأموریت‌های وزارتخانه، دستگاه یا سازمان ذی‌ربط برای تحقق مأموریت و وظایف پیش‌بینی‌شده در این آیین‌نامه، توافق‌نامه‌ای با بنیاد منعقد نموده و برابر آن، اقدامات و هماهنگی‌های موردنظر را برای انجام امور مربوط به دفاع مقدس به عمل خواهند آورد.

ماده ۱۲ـ اعتبارات و هزینه‌کرد شورا و کمیته‌های تخصصی موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه برابر مقررات بنیاد انجام خواهد شد.

ماده ۱۳ـ این آیین‌نامه در ۱۳ ماده و ۳ تبصره توسط بنیاد تهیه و در تاریخ ۱۳۹۲/۷/۱۰ به تأیید شورای هماهنگی بنیاد و در تاریخ ۱۳۹۲/۱۲/۱۵ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر بسیجی دکتر سیدحسن فیروزآبادی

آیین‌نامه «اداره، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری یادمان‌های عمومی شهدای گمنام دفاع ‌مقدس کشور»

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/475/873-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر بندهای «ج» و «ک» ماده ۹ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا «مدظله‌العالی»، یک نسخه از «آیین‌نامه اداره، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری یادمان‌های عمومی شهدای گمنام دفاع مقدس کشور» مشتمل بر ۶ صفحه در ۱۴ ماده و ۴ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۴/۱۱/۲۹ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه «اداره، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری یادمان‌های عمومی شهدای گمنام دفاع ‌مقدس کشور»

مقدمه

این آیین‌نامه به‌منظور هماهنگی‌ و انجام اقدامات لازم در خصوص چگونگی اداره، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری یادمان‌های عمومی شهدای گمنام دفاع مقدس در سطح کشور و جلوگیری از اعمال روش‌های چندگانه و سلیقه‌ای در نحوه اداره‌ و بهره‌برداری این مکان‌های معنوی و مقدس و همچنین تحقق بخش‌هایی از مأموریت حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و ترویج فرهنگ مقاومت، ایثار، جهاد و شهادت بر اساس مفاهیم ذیل، تدوین گردیده است.

تبصره: آیین‌نامه مربوط به یادمان‌های ملی (مصوب بنیاد مرکز) جداگانه حسب مورد ابلاغ خواهد شد.

۱ـ ضرورت فرهنگ‌سازی و ارج نهادن به مقام شامخ شهادت و شهیدان در جامعه و ترویج فرهنگ ایثار و مقاومت.

۲ـ نگاه زیارتی به یادمان‌‌های شهدای گمنام و تکریم شهدای دفاع مقدس.

۳ـ نگاه دائمی به چشم‌انداز آینده و اهدافی که در یادمان‌‌های شهدای گمنام دفاع ‌مقدس.

۴ـ شناسایی فرصت‌ها، امکانات و مزیت‌های فرهنگی و اجتماعی و محیط بالفعل و بالقوه پیرامونی یادمان‌‌های شهدای گمنام و تحقق وظایف تعیین‌شده در این آیین‌نامه.

ماده ۱) تعاریف و اختصارات

۱ ـ «یادمان‌ شهدای گمنام» در این آیین‌نامه، مزار کلیه شهدای گمنامی است که پیکر مطهر این شهیدان از طریق «کمیته جستجوی مفقودین ستاد کل نیروهای مسلح» کشف و در نقاط مختلف کشور به خاک سپرده شده‌اند.

۲ـ «بنیاد» در این آیین‌نامه (بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس) می‌باشد.

۳ـ «اداره کل بنیاد» در این آیین‌نامه (اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در هر استان) می‌باشد.

۴ـ «شورای هماهنگی بنیاد» در این آیین‌نامه (شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس) می‌باشد.

۵ ـ «شورای هماهنگی دفاع مقدس استان» در این آیین‌نامه‌ (شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در هر استان) می‌باشد.

۶ ـ «هیئت امناء» در این آیین‌نامه‌ (هیئت‌امنای مختص هر یک از یادمان‌های شهدای گمنام) می‌باشد.

ماده ۲) مستنـدات

این آیین‌نامه بر اساس مفاد بندهای (ج) و (ک) ماده (۹) اساسنامه بنیاد مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ مقام معظم فرماندهی کل قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی) تهیه شده ‌است.

ماده ۳) شورای هماهنگی یادمان‌های‌‌ شهدای گمنام دفاع مقدس کشور

۱ـ اداره، حفظ و نگهداری و بهره‌برداری یادمان‌های شهدای گمنام دفاع مقدس کشور به عهده شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، مصوب جلسه ۱۳۹۲/۱۲/۱۵ هیئت‌امنای بنیاد خواهد بود. (آیین‌نامه مصوب پیوست می‌باشد)

۲ـ کمیته‌های تخصصی شورای هماهنگی بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس عهده‌دار امور مربوط به یادمان‌های شهدای گمنام دفاع مقدس کشور خواهند بود.

ماده ۴) وظایف شورای هماهنگی یادمان‌های‌‌ شهدای گمنام دفاع مقدس کشور

۱ـ بررسی و تدوین سیاست‌ها و برنامه‌های کلان در خصوص یادمان‌های شهدای گمنام کشور.

۲ـ ‌اتخاذ تدابیر لازم برای تملک یا حق بهره‌برداری و احداث یادمان‌های شهدای گمنام کشور.

۳ـ تصویب دستورالعمل‌های موردنیاز در نحوه اداره و نگهداری یادمان‌های شهدای گمنام.

۴ـ اعمال نظارت عالیه بر اجرای مأموریت و وظایف شورای هماهنگی یادمان‌های شهدای گمنام استان‌ها.

۵ ـ ایجاد هماهنگی‌های لازم در زمینه فراهم ساختن مقدمات و ملزومات به منظور حفظ و‌ نگهداری یادمان‌های شهدای گمنام کشور.

۶ ـ بررسی و تصویب پیشنهادها و رفع موانع احتمالی در این حوزه.

۷ـ تشکیل بانک اطلاعات مرتبط با این موضوع و بهره‌برداری لازم از طریق کمیته تخصصی مربوطه (سازمان مهندسی و امور یادمان‌های بنیاد).

ماده ۵) شورای هماهنگی یادمان‌‌‌های شهدای گمنام دفاع مقدس استان

۱ـ ترکیب اعضاء و شرح وظایف «شورای هماهنگی یادمان‌های‌‌ شهدای گمنام دفاع مقدس استان» مطابق مواد ۵ و ۶ آیین‌نامه اجرایی شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها، مصوب جلسه ۱۳۹۳/۱۲/۲۱ هیئت‌امنای بنیاد خواهد بود. (آیین‌نامه مصوب پیوست می‌‌باشد)

۲ـ برابر بند (۴) ماده (۹) آیین‌نامه اجرایی شورای هماهنگی حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها،کلیه امور مربوط به یادمان‌‌‌های شهدای گمنام دفاع مقدس در استان، از طریق «کمیته مراکز فرهنگی و یادمان‌های دفاع مقدس» هماهنگ و اقدام خواهد شد.

ماده ۶) وظایف شورای هماهنگی یادمان‌‌‌های شهدای گمنام دفاع مقدس استان

۱ـ اجرای سیاست‌ها و‌ مصوبات ابلاغی به موجب ماده (۴) این آیین‌نامه.

۲ـ انجام هماهنگی‌ها و اقدامات لازم جهت ‌تملک، ثبت،‌ بهره‌برداری و احداث یادمان‌های شهدای گمنام در سطح استان و شهرستان‌های تابعه، با همکاری هیئت‌امنای هر یک از یادمان‌های شهدای گمنام.

۳ـ تصویب اعضای هیئت‌امنای یادمان‌های شهدای گمنام استان و شهرستان‌های تابعه و ارسال فهرست و مشخصات آنان به بنیاد (سازمان مهندسی و امور یادمان‌ها).

۴ـ نظارت بر اجرای وظایف هیئت‌امنای یادمان‌های شهدای گمنام استان و شهرستان‌های تابعه.

۵ ـ تهیه گزارش عملکرد دوره‌ای و سالانه از اقدامات انجام‌شده در سطح استان و ارائه به ستاد مرکزی.

۶ ـ انجام پیش‌بینی‌ها و هماهنگی‌های لازم جهت فراهم ساختن مقدمات و ملزومات موردنیاز برای رفع مشکلات مربوط به حفظ و‌ نگهداری یادمان‌های شهدای گمنام استان و شهرستان‌های تابعه.

۷ـ تشکیل جلسات و گردهمایی‌ با حضور اعضای هیئت امناء یادمان‌‌ شهدای گمنام در سطح استان.

۸ ـ ارائه پیشنهادهای موردنظر جهت بررسی و تصویب در شورای مرکزی (تهران).

۹ـ تشکیل بانک اطلاعات مرتبط با این موضوع و بهره‌برداری لازم از طریق کمیته تخصصی مربوطه (بنیاد استان).

ماده ۷) مکان‌های ایجاد یادمان‌ شهدای گمنام

مکان‌هایی در سطح کشور که شهدای گمنام در آن تدفین می‌شوند به شرح زیر است:

۱ـ بوستان‌ها، ارتفاعات و اماکن شهری.

۲ـ دانشگاه‌ها، دانشکده‌ها و سایر مراکز آموزشی.

۳ـ اماکن مقدس و متبرکه (حرم مطهر امام‌زادگان، بقاع متبرکه، مصلی‌ها و

۴ـ مساجد شهری و روستایی).

۵ ـ مراکز حوزوی و مدارس علمیه.

۶ ـ مراکز وابسته به سازمان‌های نظامی و انتظامی.

۷ـ سازمان‌ها و محیط‌های اداری.

۸ ـ سایر مکان‌ها (به تشخیص شورای هماهنگی بنیاد).

ماده ۸) ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌های شهدای گمنام

الف ـ ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌ شهدای گمنام در شهرستان (بوستان‌ها، ارتفاعات و اماکن عمومی)

۱ـ امام‌جمعه و نماینده ولی‌فقیه (عضو).

۲ـ فرماندار شهرستان (رئیس).

۳ـ رئیس شورای اسلامی شهر (عضو).

۴ـ شهردار (عضو).

۵ ـ فرماندهان سپاه، آجا (در صورت وجود)، ناجا و رئیس مجمع بسیج شهرستان (عضو).

۶ ـ رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران شهرستان (عضو).

۷ـ یک نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس با معرفی اداره کل بنیاد استان.

۸ ـ یک نفر از خانواده‌ معظم شهدا با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران.

تبصره: در شهر مرکز استان، نماینده امام‌جمعه در جلسات حضور خواهد داشت.

ب ـ ترکیب هیئت امناء یادمان‌‌ شهدای‌ گمنام در «دانشگاه‌ها و سایر مراکز آموزشی»

۱ـ رئیس دانشگاه یا مرکز آموزشی (رئیس)

۲ـ اعضای شورای فرهنگی دانشگاه (عضو)

۳ـ یک نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس با معرفی اداره کل بنیاد استان (عضو)

۴ـ یک نفر از خانواده‌ معظم شهدا با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران (عضو)

ج ـ ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌ شهدای گمنام در «اماکن مقدس و متبرکه»

۱ـ تولیت مکان مقدس و متبرکه (رئیس)

۲ـ فرماندهان سپاه و ناجا شهرستان و فرمانده آجا (در صورت وجود) (عضو)

۳ـ رئیس اداره اوقاف شهرستان (عضو)

۴ـ امام جماعت مکان متبرکه (در صورت وجود) (عضو)

۵ ـ فرمانده پایگاه مقاومت بسیج مکان متبرکه (در صورت وجود) (عضو)

۶ ـ یک نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس با معرفی اداره کل بنیاد استان (عضو)

۷ـ یک نفر از خانواده‌ معظم شهدا با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران (عضو)

د ـ ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌ شهدای گمنام در «مراکز وابسته به سازمان‌های نظامی و انتظامی»

۱ـ فرمانده یا رئیس مرکز (رئیس)

۲ـ معاون فرهنگی مرکز (عضو)

۳ـ نمایندگی ولی‌فقیه یا مسئول عقیدتی سیاسی مرکز (عضو)

۴ـ یک نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس با معرفی اداره کل بنیاد استان (عضو)

۵ ـ یک نفر از خانواده‌ معظم شهدا با معرفی بنیاد شهید و امور ایثارگران (عضو)

هـ ـ ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌ شهدای گمنام در «مراکز حوزوی و مدارس علمیه»

۱ـ مدیر مرکز مدیریت استان یا مدیر مدرسه علمیه (رئیس)

۲ـ معاون فرهنگی مرکز حوزوی یا مدارس علمیه

۳ـ معاون امور طلاب و دانش‌آموختگان مرکز حوزوی یا مدرسه علمیه (عضو)

۴ـ مسئول بسیج طلاب مرکز حوزوی یا مدرسه علمیه (عضو)

۵ ـ یک نفر از پیشکسوتان دفاع مقدس با معرفی اداره کل بنیاد استان (عضو)

۶ ـ یک نفر از خانواده‌ معظم شهدای روحانی با پیشنهاد بنیاد شهید و امور ایثارگران و تأیید مدیر مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه استان (عضو)

و ـ ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌های‌ شهدای گمنام در «سایـر اماکن»

ترکیب هیئت‌امنای یادمان‌های‌ شهدای گمنام دفاع مقدس در سایر اماکن، به پیشنهاد مدیرکل بنیاد استان و تأیید شورای هماهنگی دفاع مقدس استان تعیین خواهد شد.

ماده ۹) احکام انتصاب رئیس و اعضای هیئت‌امنای «یادمان‌های شهدای گمنام»

احکام انتصاب رئیس و اعضای هیئت‌امنای یادمان‌های شهدای گمنام در سطح کشور با پیشنهاد هیئت‌امنای یک رده‌بالاتر، توسط مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان «به‌صورت سه‌ساله» صادر خواهد شد.

ماده ۱۰) وظایف و اختیارات هیئت امناء «یادمان‌ شهدای گمنام»

وظایف و اختیارات هیئت‌امنای هر یک از یادمان‌های شهدای گمنام (مندرج در بندهای (الف) تا (و) ماده ۸ این آیین‌نامه)، به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ اجرای سیاست‌ها و مصوبات و ابلاغیه‌های دریافتی.

۲ـ اجرای طرح‌ها، نقشه‌ها و سایر برنامه‌های ابلاغی از طریق بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.

۳ ـ پیش‌بینی‌های لازم جهت حفظ و نگهداری یادمان‌ شهدای گمنام به‌صورت مطلوب و با هماهنگی و نظارت اداره کل بنیاد استان.

۴ـ افتتاح حساب بانکی بنام «یادمان‌ شهدای/شهید گمنام» به‌صورت دو امضایی (رئیس و یک نفر از اعضاء هیئت امناء)

۵ ـ تهیه و تنظیم گزارش روند اجرای امور و برنامه‌های مربوط به یادمان‌ شهدای گمنام و ارائه به شورای هماهنگی دفاع مقدس استان.

۶ ـ تهیه و تنظیم گزارش عملکرد هزینه‌کرد سالیانه و ارائه به اداره کل بنیاد استان.

۷ـ اتخاذ تدابیر مناسب جهت جمع‌آوری موقوفات و نذورات، با رعایت مصوبات و ابلاغیه‌ها و مجوز هزینه‌کرد در هر مورد.

۸ ـ ایجاد تعامل با هیئت امناء سایر اماکن مذهبی، زیارتی و گردشگری و استفاده از تجارب آنان و تبادل‌نظر.

۹ـ جلب مشارکت مادی و معنوی مسئولین سازمان‌ها و نهادهای محلی، اشخاص، هنرمندان، خیرین، پیشکسوتان دفاع مقدس و سایر علاقه‌مندان و صاحبان مشاغل، با رعایت شئونات شهدای گمنام و آموزه‌های دینی.

۱۰ـ جلب مشارکت عمومی در نحوه اداره امور یادمان‌ شهدای گمنام و بازسازی، توسعه و… بر اساس سیاست‌های کلی.

۱۱ـ انتخاب متولی مشخص و واجد صلاحیت لازم، جهت انجام امور مربوط به یادمان‌ شهدای گمنام.

۱۲ـ پیش‌بینی برنامه‌های فرهنگی، مذهبی و معنوی در شأن شهدای گران‌قدر، با رویکرد فرهنگ‌سازی و نشر آثار و ارزش‌های ایثار و جهاد و شهادت، در مناسبت‌ها و ایام مختلف.

۱۳ـ ارائه خدمات فرهنگی رفاهی برای زائران و مراجعان یادمان‌ شهدای گمنام (ازجمله: ایجاد و توسعه وضوخانه، پارکینگ، نصب تابلو مدخل ورودی یادمان‌ شهدای گمنام، سرویس‌های بهداشتی و…).

۱۴ـ حفظ نظم و پاکیزگی و آراستگی یادمان‌ شهدا و اتخاذ تدابیر لازم جهت حفاظت و حراست از مکان موردنظر و جلوگیری از هرگونه صدمه و تخریب و….

۱۵ـ کارسازی لازم جهت جلب و دریافت هرگونه املاک و مستقلات در قالب هبه، وقف و… از اشخاص حقیقی و حقوقی، ضمن سیر مراحل ثبت قانونی از طریق مراجع ذی‌ربط، مراتب به اداره کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان اعلام شود.

۱۶ـ دریافت هرگونه هدایا و ثبت و ضبط و بهره‌برداری بر اساس مجوزهای لازم.

۱۷ـ ثبت و نگهداری کلیه اسناد و مدارک اداری و سازمانی اعم از: اسناد مالی و… در صورت نیاز، ارائه به بازرسین اعزامی از بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس و امکان پاسخگویی در موارد لزوم.

۱۸ـ عضویت و فعالیت در هیئت‌امنای شهدای گمنام به‌صورت داوطلبانه و فی‌سبیل‌ا… خواهد بود.

ماده ۱۱) جلسات هیئت امناء

جلسات هیئت امناء هر یک از یادمان‌های شهدای گمنام، به‌صورت حداقل دوماهه (۶نوبت در سال) تشکیل و در صورت ضرورت و بنا به دعوت رئیس هیئت امناء، جلسه فوق‌العاده برگزار خواهد شد.

ماده ۱۲) دستورات هماهنگی

نکات مهم و دستورات هماهنگی لازم، جهت رعایت در برنامه‌ریزی‌ و اجرای امور مربوط به «یادمان‌های شهدای گمنام» که باید مورد توجه قرار گیرد به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ عدم ورود دست‌اندرکاران شهدای گمنام، به جریان‌های سیاسی و حزبی و جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده احتمالی.

۲ـ کسب هرگونه منابع با رویکرد خودگردانی یادمان‌ شهدای گمنام بوده و غیرانتفاعی خواهد بود.

۳ـ شناسایی مشکلات، محدودیت‌ها و موانع اجرایی و تلاش در جهت رفع آنها.

۴ـ اختصاصی بودن حریم و محدوده یادمان‌ شهدای گمنام دفاع مقدس و عدم خاک‌سپاری اموات و… در این مکان‌ها.

۵ ـ حریم یادمان‌ شهدای گمنام که طرح‌های عمرانی پیش‌بینی‌شده یا خواهد شد متعلق به شهدای گمنام بوده و کاربری آن غیرقابل تغییر می‌باشد.

۶ ـ هرگونه ساخت‌وساز در حریم و محدوده یادمان‌ شهدای گمنام بایستی با رعایت طرح مصوب و ابلاغی و با هماهنگی سازمان مهندسی و امور یادمان‌های بنیاد صورت پذیرد.

۷ـ سایر شیوه‌نامه‌ها و روش‌های‌ اجرایی موردنیاز در نحوه اداره امور یادمان‌‌ شهدای گمنام سراسر کشور، توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس تهیه و ابلاغ خواهد شد.

۸ ـ امور مربوط به طراحی و ساخت «مُهرهای اداری و سازمانی» جهت استفاده در هیئت‌امنای یادمان‌ شهدای گمنام سراسر کشور از طریق مراجع ذی‌ربط در بنیاد و با رعایت روش جاری و ملاحظات قانونی، تهیه و پس از تصویب رئیس بنیاد، ابلاغ خواهد شد.

۹ـ طرح «تابلو سر درب ورودی یادمان‌های شهدای گمنام دفاع مقدس سراسر کشور»، از طریق مراجع ذی‌ربط در بنیاد و با رعایت روش جاری و ملاحظات قانونی، تهیه و پس از تصویب رئیس بنیاد، ابلاغ خواهد شد.

۱۰ـ سایر اموری که در این آیین‌نامه پیش‌بینی نشده است تا زمان بررسی و تصویب در اصلاحیه آیین‌نامه، با کسب «مجوز» از رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس (مرکز) اقدام خواهد شد.

۱۱ـ در صورت عدم رعایت مقررات و یا بروز هرگونه تخلف احتمالی و قصور توسط دست‌اندرکاران یادمان‌های‌ شهدای گمنام، مراتب از طریق مراجع قانونی ذی‌صلاح قابل پیگرد می‌باشد.

ماده ۱۳) منابع مالی و درآمدها

منابع مالی و درآمدی یادمان‌ شهدای گمنام به شرح زیر می‌باشد:

۱ـ هدایا و کمک‌های بلاعوض سازمان‌ها، نهادها، شهرداری‌ها، دانشگاه‌ها و سایر مراکز دولتی ‌و غیردولتی.

۲ـ موقوفات و نذورات اشخاص حقیقی و حقوقی.

۳ـ کمک‌های مردمی.

۴ـ درآمدهای ناشی از فعالیت‌ها و اقدامات فرهنگی مرتبط (در صورتی که درآمدزا باشد).

تبصره (۱): ثبت و نگهداری کلیه اسناد و مدارک مربوط به درآمد‌ها، کمک‌های اشخاص حقیقی و حقوقی (دولتی و غیردولتی) و سایر وجوه و همچنین اسناد هزینه‌های انجام‌شده در زمینه یادمان‌ شهدای گمنام، جهت تسویه‌حساب و امکان پاسخگویی در مواقع ضروری، توسط هیئت‌امنای هر یک از یادمان‌ شهدای گمنام الزامی است.

تبصره (۲): دستورالعمل مالی و معاملاتی هیئت‌امنای یادمان‌های شهدای گمنام توسط رئیس بنیاد تصویب و ابلاغ خواهد شد.

ماده ۱۴) این آیین‌نامه در «یک مقدمه، ۱۴ ماده و ۴ تبصره » توسط بنیاد تهیه و در تاریخ ۱۳۹۴/۱۰/۲۸ به تأیید شورای هماهنگی بنیاد و در تاریخ ۱۳۹۴/۱۱/۲۹ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس هیئت‌امنای بنیاد

سرلشکر بسیجی دکتر سید حسن آقایی فیروزآبادی

آیین‌نامه حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع ‌مقدس و ‌تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21508-23/10/1397

شماره 3313/1/453/874-۱۳۹۷/۱۰/۹

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر بند «م» ماده ۹ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا «مدظله‌العالی»، یک نسخه از «آیین‌نامه حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملی دفاع مقدس و تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط» مشتمل بر ۵ صفحه در ۹ ماده و ۲ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۵ به تصویب هیئت‌امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمدباقری

آیین‌نامه حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع ‌مقدس و ‌تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط

مقدمه

در بند (ب) ماده ۳ (وظایف کلی) اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ فرمانده معظم کل قوا، انتخاب، تملک، حفظ و بهره‌برداری از آثار فیزیکی جامانده از دفاع مقدس و ثبت آن در آثار ملّی به‌منظور جلوگیری از نابودی و تخریب و یا به فراموشی سپرده شدن دوران پرافتخار دفاع مقدس برای نسل حال و آینده تصریح گردیده است. این آیین‌نامه به منظور دستیابی به شیوه‌ و راه‌کارهای قانون‌مند در راستای حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع ‌مقدس و ‌تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط تدوین گردیده است.

ماده ۱) هدف

شناسایی، مستندسازی، نگهداری، تملک و ثبت آثار ملی منقول و غیرمنقول دفاع ‌مقدس، به منظور ماندگار کردن این آثار برای نسل‌های آینده و پیشگیری از پراکندگی و استهلاک آن‌ها با بهره‌گیری از توان و ظرفیت نیروهای مسلح و سایر دستگاه‌های ذی‌ربط.

ماده ۲) تعاریف و اختصارات

۱ـ بنیاد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس.

۲ـ اساسنامه بنیاد: اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ فرمانده معظم کل قوا حضرت امام خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

۳ـ ادارات کل حفظ آثار: ادارات کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها.

۴ـ کارگروه حفظ آثار: کارگروه حفظ، نگهداری، ثبت آثار ملّی دفاع مقدس و تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط که در بنیاد مرکز تشکیل می‌گردد.

۵ ـ کمیته استانی حفظ آثار: کمیته استانی حفظ، نگهداری، ثبت آثار ملّی دفاع ‌مقدس و تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط که در استان‌های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و هرمزگان تشکیل می‌گردد. این کمیته در سایر استان‌ها، مختص مراکز فرهنگی دفاع مقدس و یادمان‌های شهدای گمنام تشکیل می‌شود.

۶ ـ آثار فیزیکی غیرمنقول مرتبط با دفاع ‌مقدس: تمامی اراضی و آثار سرزمینی، اماکن و هرگونه بنای مرتبط با دفاع ‌مقدس، یادمان‌های مناطق عملیاتی، بناهای یادبود، یادمان‌های‌ شهدای گمنام و مراکز فرهنگی دفاع ‌مقدس.

۷ـ آثار فیزیکی منقول مرتبط با دفاع ‌مقدس: تجهیزات، ماشین‌آلات و ادوات غیرعملیاتی (غنیمتی و سازمانی) مرتبط با دفاع ‌مقدس اعم ‌از نظامی، مهندسی، پزشکی، مخابراتی و…

ماده ۳) مستنـدات

الف ـ اساسنامه بنیاد:

۱) بند (ب) ماده (۳): انتخاب، تملک، حفظ و بهره‌برداری از آثار فیزیکی اعم از ادوات جنگی، غنائم، اماکن، اراضی و مواضع و ثبت آثار ملّی.

۲) بند (هـ) ماده (۳): ایجاد هماهنگی در حفظ آثار دفاع مقدس و حراست از آنها با بهترین روش‌های علمی و پیشگیری از پراکندگی و استهلاک.

۳) بند (و) ماده (۳): تشکیل کمیته‌های فنی و تخصصی حسب مورد با مشارکت نهادها و سازمان‌های ذی‌ربط در زمینه حفظ آثار و ارزش‌های دفاع مقدس و تعیین کیفیت بهره‌برداری از آن.

ب ـ ابلاغیه ریاست ستاد کل نیروهای مسلح به شماره 3331/1/1488-۱۳۹۵/۰۸/۱۲ با موضوع حفظ آثار فیزیکی و ابنیه دفاع ‌مقدس.

ماده ۴) وظایف و اختیارات کارگروه حفظ آثار دفاع‌ مقدس

به منظور حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع مقدس و ‌تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط، کارگروه حفظ آثار دفاع‌ مقدس در مرکز (تهران) با وظایف و اختیارات زیر تشکیل می‌گردد:

۱ـ سیاست‌گذاری، تصمیم‌گیری و هماهنگی‌های لازم فی‌مابین سازمان‌ها و دستگاه‌های ذی‌ربط کشوری و لشکری.

۲ـ تهیه دستورالعمل‌های موردنیاز‌ درباره‌ تعیین وظایف و تنظیم روابط بین کارگروه و کمیته‌های استانی.

۳ـ تهیه دستورالعمل‌های مربوط به شناسایی، مستندسازی و ایجاد بانک ‌اطلاعات آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس.

۴ـ تعیین فرآیند پیگیری تملک و ثبت آثار ملّی دفاع مقدس.

۵ ـ تهیه دستورالعمل‌های مربوط به حفظ و نگهداری آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس.

۶ ـ تصمیم‌گیری در خصوص تأمین اعتبار و بودجه موردنیاز برای اجرای این آیین‌نامه و ابلاغ مصوبات در حدود وظایف کارگروه.

ماده ۵) ترکیب اعضای کارگروه حفظ آثار دفاع مقدس

۱ـ رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس (رئیس)

۲ـ نماینده تام‌الاختیار معاون قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

۳ـ نماینده تام‌الاختیار معاون حقوقی رئیس‌جمهور

۴ـ نماینده تام‌الاختیار معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری

۵ ـ نماینده تام‌الاختیار معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

۶ ـ نماینده تام‌الاختیار معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان مناطق آزاد تجاری

۷ـ نماینده تام‌الاختیار معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان محیط‌زیست

۸ ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۹ـ نماینده تام‌الاختیار وزیر کشـور

۱۰ـ نماینده تام‌الاختیار معاون آماد و پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح

۱۱ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران

۱۲ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

۱۳ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

۱۴ـ دبیر ستاد مرکزی راهیان نور کشور

۱۵ـ رئیس بازرسی، حقوقی و امور استان‌های بنیاد حفظ آثار

۱۶ـ رئیس سازمان امور موزه‌ها و یادمان‌های دفاع مقدس (دبیر)

تبصره: در صورت ضرورت، نماینده سایر سازمان‌ها و نهادها با درخواست رئیس کارگروه برای حضور در جلسات دعوت خواهند شد.

ماده ۶) وظایف و اختیارات کمیته استانی حفظ آثار دفاع‌ مقدس

به منظور اجرای سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها و مصوبات کارگروه حفظ آثار دفاع مقدس، کمیته استانی حفظ آثار دفاع‌ مقدس با وظایف و اختیارات زیر تشکیل می‌گردد:

۱ـ هماهنگی با مراجع ذی‌ربط استانی.

۲ـ بررسی و تعیین مصادیق آثار فیزیکی غیرمنقول و منقول برابر این آیین‌نامه.

۳ـ مستندسازی و ایجاد بانک‌ اطلاعات آثار غیرمنقول و منقول دفاع مقدس.

۴ـ ارزیابی و درخواست بودجه موردنیاز برای تملک آثار دفاع مقدس.

۵ ـ جلوگیری و رفع تصرف، تعرض، تخریب و سوءاستفاده از آثار دفاع مقدس.

۶ ـ ساماندهی، تملک، بهره‌برداری، حفظ، نگهداری، حراست و اعمال مدیریت بر آثار منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس در سطح استان.

ماده ۷) ترکیب اعضای کمیته استانی حفظ آثار دفاع‌ مقدس

۱ـ مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان (رئیس)

۲ـ نماینده تام‌الاختیار استاندار

۳ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران در استان

۴ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان

۵ ـ نماینده تام‌الاختیار ارشد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در استان

۶ ـ نماینده تام‌الاختیار فرمانده انتظامی استان

۷ـ نماینده تام‌الاختیار مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان‌

۸ ـ نماینده تام‌الاختیار مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان

۹ـ نماینده تام‌الاختیار رئیس دادگستری استان

۱۰ـ نماینده تام‌الاختیار مدیرکل منطقه آزاد تجاری استان مربوطه

۱۱ـ مدیر مهندسی اداره کل حفظ آثار استان (دبیر و عضو)

تبصره: در صورت ضرورت، نماینده سایر سازمان‌ها و نهادها با درخواست رئیس کمیته استانی برای حضور در جلسات دعوت خواهند شد.

ماده ۸) دستورات هماهنگی

۱ـ هرگونه تصرف غیرمجاز، تخریب، تغییر کاربری، ساخت‌وساز غیرمجاز، تعرض و فروش اراضی و اماکن و همچنین آثار فیزیکی باقی‌مانده از دفاع مقدس که به ثبت رسیده و یا به تملک بنیاد حفظ آثار درآمده است ممنوع می‌باشد و موجب پیگرد قانونی خواهد بود.

۲ ـ کارگروه حفظ آثار دفاع‌ مقدس موظف است به‌منظور جلوگیری از تعرض، تصرف ، تخریب و سوءاستفاده احتمالی از آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس، هرگونه مصوبه ‌موردنیاز را از مراجع ذی‌صلاح پیگیری و اخذ نماید و یا در حدود وظایف و اختیارات دستورالعمل‌های موردنیاز را تهیه و صادر کند.

۳ـ بنیاد حفظ آثار موظف است پس از تملک اراضی و اماکن مرتبط با دفاع مقدس، نسبت به نصب تابلو و علائم متحدالشکل و مصوب کارگروه حفظ آثار دفاع‌ مقدس اقدام نماید.

۴- به موجب ابلاغیه شماره 3331/1/1488-۱۳۹۵/۰۸/۱۲ ستاد کل نیروهای مسلح هرگونه تغییر کاربری اماکن، اراضی، ابنیه و آثار فیزیکی دفاع‌ مقدس و هر اقدامی که موجب تغییر ماهیت آنها گردد منوط به اخذ مجوز کتبی از بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس می‌باشد.

۵ ـ نحوه بهره‌برداری، مدیریت و تصمیم‌گیری در خصوص کاربری آن بخش از آثار فیزیکی منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس که در تملک نهادها، سازمان‌های دولتی و غیردولتی می‌باشد بر اساس سیاست‌های ابلاغی بنیاد حفظ آثار خواهد بود. دستورالعمل‌ این ماده توسط بنیاد تهیه و از طریق رئیس هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار ابلاغ خواهد شد.

۶ ـ شناسایی و صورت‌برداری از کلیه آثار فیزیکی منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس در استان‌ها که در اختیار دستگاه‌های اجرایی و نهادهای دولتی و غیردولتی قرار دارد به عهده کمیته استانی حفظ آثار دفاع‌ مقدس می‌باشد و نهادهای مذکور وظیفه دارند به نحو مطلوب و شایسته از آنها نگهداری و حراست نمایند.

۷ـ در صورت درخواست بنیاد از سازمان‌های کشوری، نهادهای عمومی و اشخاص حقیقی و حقوقی، آثار فیزیکی منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس برای بهره‌گیری در مراکز فرهنگی دفاع مقدس و یادمان‌های مناطق عملیاتی پس از طی مراحل قانونی مربوط در اختیار بنیاد قرار خواهد گرفت.

۸ ـ تملک اراضی و اماکن مربوط به دفاع ‌مقدس، با درخواست بنیاد حفظ آثار و از طریق معاونت‌های ذی‌ربط در ستاد کل نیروهای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح پس از طی مراحل قانونی مربوط انجام خواهد شد.

۹ـ برآورد و پیگیری برای تأمین منابع و اعتبارات موردنیاز برای تملک، ثبت و مستندسازی اراضی و اماکن مربوط به دفاع ‌مقدس، از طریق بنیاد حفظ آثار انجام خواهد شد.

۱۰ـ شناسایی، جمع‌آوری، حفظ، نگهداری و بهره‌برداری از اسناد و مدارک دفاع‌ مقدس برابر آیین‌نامه حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع ‌مقدس مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۰۵ هیئت‌امنای بنیاد اقدام خواهد شد.

ماده ۹) این آیین‌نامه در ۹ ماده و ۲ تبصره در تاریخ 05/12/1395 به تصویب هیئت‌امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع ‌مقدس رسید و از تاریخ تصویب، لازم‌الاجرا می‌باشد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و رئیس هیئت‌امنای بنیاد

سرلشکر پاسدار محمدباقری

ضوابط ارزیابی عمومی حافظان قرآن کریم

منتشره در روزنامه رسمی شماره 21512-27/10/1397

شماره 97/14270/دش ـ ۱۳۹۷/۱۰/۱۷

ضوابط ارزیابی عمومی حافظان قرآن کریم

(مصوب جلسه ۲۹ مورخ ۱۳۹۴/۱۲/۱۵ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی)

سازمان تبلیغات اسلامی

در اجرای راهبرد ۲۴ طرح ملی حفظ قرآن کریم مصوب جلسه ۲۹ مورخ ۱۳۹۴/۱۲/۱۵ شورای توسعه فرهنگ قرآنی مبنی بر ارزیابی مستمر و دقیق حافظان جهت جذب حداکثری افراد در راستای مطالبات مقام معظم رهبری در تربیت ده میلیون حافظ قرآن کریم، به پیوست «ضوابط ارزیابی عمومی حافظان قرآن کریم» که به پیشنهاد شورای ارزیابی حافظان در جلسه ۱۰ مورخ ۱۳۹۷/۵/۲۱ ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم تصویب شده است جهت اجرا ابلاغ می‌شود.

رئیس ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن و قائم‌مقام رئیس شورای

توسعه فرهنگ قرآنی ـ حمید محمدی

ضوابط ارزیابی عمومی حافظان قرآن کریم

مصوب جلسات ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن و شورای ارزیابی حافظان

در اجرای راهبرد ۲۴ سند طرح ملی حفظ قرآن کریم مبنی بر ارزیابی مستمر و دقیق حافظان و مؤسسات حفظ از طریق طراحی و ایجاد ساختارها و سازوکارهای ارزشیابی مناسب و دومین اقدام ملی ذیل آن مبنی بر طراحی نظام یکپارچه آزمون‌های ارزشیابی حفاظ در سطوح مختلف جهت جذب حداکثری افراد در راستای مطالبات مقام معظم رهبری در تربیت ده میلیون حافظ، ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم به پیشنهاد شورای ارزیابی حافظان قرآن (شورای موضوع ماده چهار مصوبه جلسه ۵۷۳ مورخ ۱۳۸۴/۹/۸ شورای‌عالی انقلاب فرهنگی)، «ضوابط ارزیابی عمومی حافظان قرآن کریم» را به شرح زیر تصویب کرد:

ماده ۱ـ آزمون‌های عمومی حفظ قرآن کریم توسط مؤسسات فرهنگی قرآن و عترت مردمی و نهادهای دولتی و عمومی واجد شرایط از طریق ممتحنان و ارزیابان مورد تأیید شورای ارزیابی حافظان قرآن برگزار می‌شود.

تبصره ـ فرایند شناسایی و تأیید مراکز ارزیابی (مؤسسات و نهادها) و ارزیابان واجد شرایط از سوی شورای ارزیابی حافظان تعیین می‌شود. شورا موظف است فعالیت ممتحنان را رصد کرده و ضمن جلوگیری از هرگونه اهمال، همه‌ساله اسامی ممتحنان و نیز مراکز مورد تأیید را اطلاع‌رسانی عمومی‌کند.

ماده ۲ـ به کسی که توانایی دارد حداقل یک جزء قرآن را، به صورت صحیح و روان، از حفظ بخواند حافظ عمومی قرآن اطلاق شده و به وی «مدرک عمومی حفظ قرآن» اعطا می‌شود. به کسی که توانایی دارد حداقل پنج جزء قرآن را، به‌صورت صحیح و روان با تلفظ عربی حروف و حرکات در حد تمایز، همراه با درک معنای آیات، از حفظ بخواند حافظ قرآن اطلاق شده و به وی «مدرک حفظ قرآن» اعطا می‌شود.

ماده ۳ـ شورای ارزیابی حافظان کشور مسئولیت طراحی و ابلاغ فرایندها و دستورالعمل‌های علمی و اجرایی و نظارت بر برگزاری آزمون‌ها را بر عهده دارد.

تبصره ـ دبیرخانه شورای ارزیابی حافظان کشور به صورت متناظر شورای ارزیابی حافظان استان یا واحد ارزیابی حافظان استان را ایجاد کرده و مسئولیت خود را از این طریق ایفا می‌کند.

ماده ۴ـ مدرک حفظ قرآن با امضای مشترک مدیر مرکز ارزیابی و نماینده ارزیابی حافظان استان صادر می‌شود. مدرک حفظ کل قرآن با امضای دبیر شورای ارزیابی حافظان کشور صادر می‌شود.

ماده ۵ ـ مزایای دارندگان مدرک عمومی حفظ در ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن تصویب خواهد شد.

ماده ۶ ـ مسئولیت اجرای مصوبه بر عهده سازمان تبلیغات اسلامی و مسئولیت نظارت راهبردی اجرای مصوبه بر عهده دبیرخانه شورای توسعه فرهنگ قرآنی است.

نوشتهٔ بعدی

مجله پژوهشهای حقوقی شماره 36

نوشتهٔ پیشین

آخرین آرای وحدت رویه – دهه سوم دی 97