حقوق بین‌الملل از منظر علوم زبان
《نقش علوم شناختی، زبان شناسی، پراگماتیک و هرمنوتیک
در تولید و تفسیر سند در حقوق بین الملل》
فهرست مطالب:
سخن ناشر
دیباچه
مقدّمه
بخش اول: مفاهیم و پیش زمینه های زبانشناسی و هرمنوتیک
گفتار اوّل: تعریف و تبیین علم زبانشناسی
مبحث نخست: ماهیت زبان انسان
ماهیت اجتماعی و ماهیت بیولوژیکی زبان
نظریات مشهور زبانشناسی جریانساز قرن بیستم حول محور زبانشناسی و مدل‌های ارتباطی انسان
مبحث دوم: مکاتب و جریان‌های مشهور زبانشناسی
جمع‌بندی مکاتب ساختارگرای اروپایی در حوزۀ زبانشناسی
آندره مارتینت؛ از ساختارگرایی به کاربردگرایی
آرای امیل بنونیسته؛ از نشانه تا گزاره سازی (تشکیل سخن)
نظریات گرامر زایشی ـ گشتاری
زبانشناسی متن
گرامر متن
مدل‌های نشانه شناختی، ارتباطی و کاربردشناختی زبان
نظر هالیدی حول محور ارتباط با محوریت نشانه‌ها
کاربردهای کلان زبان از منظر هالیدی
کاربردهای خرد زبان از منظر هالیدی
اقسام و زیرشاخه‌های زبانشناسی ساختاری مستنبط از آراء و نظرات زبانشناسان
مبحث سوم: زبانشناسی کاربردی و زیرمجموعه‌های آن
فونتیک و فونولوژی (آواشناسی و واج‌شناسی)
مورفولوژی (تکواژشناسی)
سینتاکسیس یا جمله‌سازی (نحو)
سمانتیک (معناشناسی)
رابطۀ میان عناصر نشانه‌های زبانشناختی
نمودار نهایی نظریات ارتباطات و نشانه‌شناسی مرتبط با زبانشناسی ساختارگرا
مبحث چهارم: تحوّلات جریانی و رویکردی زبانشناسی
زبانشناسی انسان ـ متن محور
پراگماتیک (زبان کُنشگر و عمل‌گرا)
معنای سیاقی
مبحث پنجم: تمایلات و رویکردهای شناختی در زبانشناسی
سیاق از منظر زبانشناسی
نظریۀ کنش‌های گفتاری
نظریه گرایس، دلالت‌های ضمنی متنی و گفتمانی
دلالت‌های ضمنی قراردادی
دلالت‌های ضمنی مکالمه‌ای ـ کلامی
پیش‌فرض
فهم دلالت ضمنی یا تلویحی
روش‌های بیان و چهارچوب‌های آن
محدودکننده‌های نشانه‌های گفتاری
نظریۀ ”ارتباط“ اسپر برو ویلسون
سیاق و نحوۀ برداشت
دلالت تصریحی
گفتار دوم: هرمنوتیک و مفاهیم مترتّب بر آن
مبحث نخست: مبانی عام هرمنوتیک
ریشه‌های لفظی و دلالت‌های اولیۀ واژۀ هرمنوتیک
نظریه‌پردازان مطرح هرمنوتیک و اهمّ آرای آنها
مبحث دوم: هرمنوتیک و متن حقوقی
پیدایش هرمنوتیک یا ”علم تأویل“ در حقوق
تفسیر متن حقوقی از منظر هرمنوتیک
هرمنوتیک و تفسیر متون در حقوق بین‌الملل
زبانشناسی و هرمنوتیک در تفسیر متون حقوقی بین‌المللی؛ ابزارهایی کارآمد
بخش دوم: پیش زمینه های تاریخی و حقوقی پژوهش
مبحث نخست: مسئله تفسیر متن و سند از منظر حقوق بین‌الملل
تاریخچۀ نگاه تفسیری به اسناد و متون در حقوق بین‌الملل
طرح پیش‌نویس کمیسیون حقوق بین‌الملل سازمان ملل متحد در باب تفسیر معاهدات و اسناد
مبحث دوم: مبانی مدوّن تفسیر سند از منظر حقوق بین‌الملل
کنوانسیون 1969 وین حقوق معاهدات و مسئلۀ تفسیر در حقوق بین‌الملل
اصول بنیادین تفسیر اسناد و معاهدات از منظر کنوانسیون حقوق معاهدات
مفهوم متداول و طبیعی عبارات
سیاق از منظر کنوانسیون حقوق معاهدات وین
انطباق با موضوع و هدف معاهده
رفتار و رویه‌های متعاقب دولت‌ها
اثر مؤثر یا کاربردی
قواعد تکمیلی تفسیر سند و معاهده در حقوق بین‌الملل
فرایند آماده‌سازی سند
اوضاع‌واحوال ناظر بر انعقاد معاهده
قاعدۀ Indubio Mitius 169
فاصلۀ زمانی (میان‌دوره‌ها)
هم‌عصر بودن (معاصر بودن)
بخش سوم: تلفیق نگاه شناختی ـ زبانشناختی برای تفسیر متن
مبحث نخست: نگرشهای شناختی ـ زبانشناختی به تفسیر
تفسیر متون و اسناد حقوقی بین‌المللی از منظر شناختی ـ زبانشناختی
تبیین مفهوم ”ابعادشناختی“ تفسیر متن حقوقی
تمایز میان ”زبان با اهداف استراتژیک“ و ”فریم‌های ذهنی“
مبحث دوم: نمونههایی از تأثیر مؤلفه‌های شناختی در تفسیر متن و سند در حقوق بین‌الملل
جامعه‌شناسی حقوق و تفسیر متون حقوق بین‌المللی
مصادیق رویکردهای مطروحه
”دیوار حائل“ یا ”حصار امنیتی“؟
”تکنیک‌های بازجویی“ یا ”شکنجه“؟
”تروریسم“ یا”آزادسازی“؟
بخش چهارم: مصادیق کاربردی اثرگذاری
زبانشناسی و پراگماتیک بر تفسیر متن و سند
مبحث نخست: نسبت میان زبانشناسی، پراگماتیک و حقوق بین‌الملل
زبانشناسی؛ ابزاری برای دستیابی به تفسیر متن حقوقی بین‌المللی
مبحث دوم: رویکردهای شناختی و غیرشناختی زبانشناسی و پراگماتیک
آخرین تحوّلات زبانشناسی و پراگماتیک
مبانی و تعاریف اولیه
رویکردهای غیرشناختی در پراگماتیک
اصول گرایس در ذیل پراگماتیک
نظریۀ ارتباط اسپربر و ویلسون و گام‌های متعاقب در حوزۀ علوم شناختی
مبحث سوم: نقش زبانشناسی و پراگماتیک در تفسیر سند حقوقی بین‌المللی
تفسیر اسناد و متون حقوقی بین‌المللی؛ رویکردی زبانشناختی و پراگماتیکی
نقش کمرنگ نظریات زبانشناسی و پراگماتیک در آرای نظریه‌پردازان حقوق بین‌الملل در حوزۀ تفسیر اسناد حقوقی بین‌المللی
زبان و تفسیر متون و اسناد؛ نگاهی زبانشناختی، پراگماتیکی و جامعه‌شناختی
مبحث چهارم: ملزومات فهم بهتر متن حقوقی بین‌المللی
تأثیر زبانشناسی و پراگماتیک در تفسیر اسناد و متون حقوقی بین‌المللی
موضوع جمعی بودن متکلّمین یا نویسندگان در اسناد حقوقی بین‌المللی
ویژگی‌های گفتمان حقوقی
پراگماتیک و متن حقوقی بین‌المللی
مبحث پنجم: نقش پراگماتیک و طلیعه زبانشناسی شناختی و نسبت آن با متن و سند در حقوق بین‌الملل
از سمانتیک به پراگماتیک و نظریۀ ارتباط
تکامل دانش پراگماتیک
نظریۀ اسپربر و ویلسون
فرایند فهم از منظر تئوری مزبور:
مفهوم دلالت‌های ضمنی و مصرّح
قواعد مدوّن تفسیر اسناد و معاهدات در حقوق بین‌الملل
تئوریهای پراگماتیک و لحاظ آنها در حقوق بین‌الملل
مصداق مفاهیم مزبور در اسناد حقوقی بین‌المللی
جمع بندی
پیشنهادات
فهرست منابع
مؤلف:
دکتر سیّد محمدحسین میرزاده
با دیباچه:
دکتر علی مشهدی
تاریخ و نوبت چاپ:
1398، اول
قیمت:
700.000 ریال
