حقوق کار
فهرست مطالب:
ديباچۀ استاد ارجمند آقای دکتر سید باقر میرعباسی
پيشگفتار
بخش اول: کليات حقوق کار
فصل اول: پيدايش و تعريف حقوق کار
گفتار اول: زمينههاي پيدايش حقوق کار
گفتار دوم: تعريف حقوق کار
فصل دوم: ويژگيهاي حقوق کار
گفتار اول: حمايتي بودن حقوق کار
گفتار دوم: آمرانه بودن مقررات حقوق کار
گفتار سوم: فرا ملي بودن مقررات کار
فصل سوم: چه کساني مشمول قانون کارند؟ (حقوق ايران)
الف) کارکنان دولت و نهادهاي انقلابي
ب) کارکنان کارگاههاي کوچک
ج) کارگاههاي خانوادگي
د) بخش کشاورزي
ه) برخي موارد خاص
1- شهرداريها
2- بانکها
3- کارکنان مناطق آزاد
4- شرکتهاي بيمه
5- دانشگاه آزاد اسلامي
فصل چهارم: منابع حقوق کار
گفتار اول: منابع داخلي حقوق کار
مبحث اول- قانون اساسي
بند اول- آزادي انتخاب شغل
بند دوم- تکيلف دولت به ايجاد بستر اشتغال و حمايت از کارگران
بند سوم- آزادي تشکلهاي کارگري
مبحث دوم- قوانين عادي
بند اول- قانون مدني
بند دوم- قانون کار
بند سوم- ساير قوانين
مبحث سوم- تصميمات قوۀ مجريه
بند اول- تصويبنامه ها
بند دوم- آيين نامه ها
الف- شوراي عالي کار
ب- شوراي عالي حفاظت فني
بند سوم- بخشنامه ها
مبحث چهارم- «رويه قضايي» (آراي مراجع حل اختلاف)
بند اول- شعب تشخيص و هيات هاي حل اختلاف کارگر و کارفرما
بند دوم- ديوان عدالت اداري
الف- ديوان مرجع رسيدگي به شکايات از «آراي مراجع حل اختلاف» در حوزه کار است
ب- ديوان عهده دار انطباق «مصوبات قوه مجريه» با قانون و شرع است
مبحث پنجم- منابع عرفي و شغلي
بند اول- پيمانهاي دسته جمعي
بند دوم- ضوابط و مقررات کارگاه
بند سوم- عرف و عادت
گفتار دوم: منابع بينالمللي حقوق کار
اول- معاهدات دوجانبه
دوم- معاهدات چند جانبه
سوم- معاهدات عام
چهارم- اسناد سازمان بين المللي کار
بخش دوم: حق «بر» کار
فصل اول: پيشينه پيدايش و مفهوم «حق بر کار»
گفتار اول: پيشينه پيدايش «حقّ بر کار»
حقوق تطبيقي و مسئله حقّ بر کار
گفتار دوم: مفهوم حقّ بر کار
فصل دوم: مصاديق حقّ بر کار
گفتار اول: حقّ دستيابي به کار
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بين الملل و حقوق تطبيقي
مبحث سوم- حق برخورداري از آموزشهاي شغلي
گفتار دوم: منع کار اجباري
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بين الملل کار
مبحث سوم- تمايز ميان کار اجباري و بردگي
گفتار سوم: تکليف دولت براي ايجاد بستر اشتغال
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بين الملل کار
بخش سوم: قرارداد کار (ايجاد رابطۀ کارگر و کارفرما)
فصل اول: شرايط صحت قرارداد کار و ويژگيهاي آن (حقوق ايران )
گفتار اول: شرايط صحت قرارداد کار
مبحث اول- قصد و رضا
بند اول- قصد
نمونه قرارداد كار
بند دوم- رضا و عيوب آن
الف- اشتباه
ب- اکراه
مبحث دوم – مشروعيت موضوع و جهت قرارداد کار
مبحث سوم- معين بودن موضوع قرارداد کار
بند اول- نوع کار
بند دوم- مزد
الف- حداقل دستمزد
ب- دستمزد برابر براي کار برابر
ج- ماهيت «ممتاز» مزد
مبحث چهارم- اهليت طرفين قرارداد کار
بند اول- عقل
بند دوم- رشد و بلوغ
بند سوم- وضعيت کارگر خارجي
بند چهارم- وضعيت تاجر ورشکسته
بند پنجم- حکم دادگاه صالحه
گفتار دوم: ويژگيهاي قرارداد کار (در حقوق ايران)
مبحث اول- جايگاه قرارداد کار در تقسيم بندي عقود
بند اول- قرارداد کار عقدي است لازم
بند دوم- قرارداد کار عقدي است رضائي
بند سوم- قرارداد کار عقدي است معوّض
مبحث دوم- تمايز قرارداد کار با ساير قراردادها
بند اول- تفاوت قرارداد کار و قرارداد مقاطعهکاري (پيمانکاري)
بند دوم- تفاوت قرارد کار و عقد وکالت
بند سوم- تفاوتهاي قرارداد کار و عقد شرکت
مبحث سوم- فايده تمايز قرارداد کار از ديگر قراردادها
بند اول- صلاحيت مراجع رسيدگي
بند دوم- حقوق ويژه کارگران در حين کار
فصل دوم: خاتمۀ رابطۀ کارگر و کارفرما (در حقوق ايران)
گفتار اول: انقضاي مدت قرارداد و پايان کار معين
گفتار دوم: تعليق
مبحث اول- تعليق بدون پرداخت مزد
بند اول- مرخصي بدون حقوق براي کارگر
بند دوم- توقيف کارگر توسط مراجع قضايي
بند سوم- خدمت نظام وظيفه و حضور در جبهه جنگ
بند چهارم- تعليق کار ضمن حضور در کارگاه
مبحث دوم – تعليق با پرداخت مزد
بند اول- توقيف کارگر به جهت شکايت کارفرما (در صورتي که منجر به محکوميت نشود.)
بند دوم- تعليق در حين رسيدگي به دعوي اخراج
بند سوم- فورس ماژور
بند چهارم- مرخصي استعلاجي، بارداري و زايمان
گفتار سوم: استعفاء کارگر
گفتار چهارم: فوت و از کارافتادگي کارگر
گفتار پنجم: اخراج
فصل سوم: امنيت شغلي (ثبات قراردادهاي استخدامي) (در حقوق ايران و حقوق بين الملل)
گفتار اول: اخراج
حقوق تطبيقي
مبحث اول- اخراج موجّه
بند اول- حقوق ايران
1- اخراج غيرموجه، مشمول «جبرانها» ميگردد.
2- لزوم اعلان قبل از اخراج، در قوانين کار برخي کشورها وجود دارد.
3- اخراج کارگر، بايد «آخرين» راه برخورد با بيانضباطي کارگر باشد.
4- در دعواي اخراج، بار اثبات بر عهده کارفرماست و نه کارگر.
بند دوم- حقوق بين الملل کار و حقوق تطبيقي
1- سازمان بين المللي کار
2- اتحاديه اروپا
3- فرانسه
4- فنلاند
مبحث دوم- محدوديتهاي اخراج موجّه
بند اول- محدوديت اخراجهاي جمعي
الف- حقوق ايران
ب- حقوق تطبيقي
بند دوم- ممنوعيت اخراج در طول مرخصي زايمان
الف- حقوق ايران
ب- حقوق بين الملل کار و حقوق تطبيقي
بند سوم- محدوديت در اخراج برخي کارگران «خاص»
گفتار دوم: قراردادهاي مدت معيّن (در حقوق ايران و حقوق تطبيقي)
مقدمه
مبحث اول- حقوق ايران
بند اول- تعريف قرارداد مدت-معين
بند دوم- تمديد و تجديد مکرر قراردادهاي کار مدت-معين
بند سوم- فايده دائمي فرض کردن يک قرارداد کار
مبحث دوم- حقوق تطبيقي
بند اول- اتحاديه اروپا
موارد امکان انعقاد قراردادهاي مکرر در اتحاديه اروپا
تبعيض ميان کارگر دائمي و کارگر مدت-معين
بند دوم- فرانسه
بند سوم- سوئد
بند چهارم- آلمان
بند پنجم- يونان
بخش چهارم: حقوق افراد در حين کار (حق «در»کار)
فصل اول: برابري و عدم تبعيض در حوزه کار (حقوق ايران و حقوق بين الملل کار)
گفتار اول: بررسي مباني نظري برابري و عدم تبعيض
1- تبعيض ميتواند مستقيم ويا غيرمستقيم باشد
2- تمايز بر مبناي لياقت افراد، تبعيض «موجّه» است
3- رفتار بايد (نسبت به سايرين) نامساعد به حال خواهان باشد
4- مفهوم «برابري» با «منع تبعيض» متفاوت است
5- در دعواي منع تبعيض بار اثبات بر عهده کارفرماست
گفتار دوم: حقوق بين الملل و حقوق تطبيقي
1- ممنوعيت تبعيض در ميثاق
2- سازمان بين المللي کار
1- سوئد
2-فرانسه
3- حقوق اتحاديه اروپا
رويه قضايي دادگاه اروپايي
گفتار سوم: «زمينه»هاي تبعيض در استخدام و اشتغال
مبحث اول- معلوليت
بند اول- حقوق ايران
بند دوم- حقوق بين الملل کار
مبحث دوم- اشتغال بيگانگان
بند اول- حقوق ايران
الف- امکان کار براي بيگانگان در ايران
ب- شرايط صدور پروانه براي بيگانگان
ج- کار افراد بدون تابعيت در ايران
د- خروج بيگانه در صورت قطع رابطه کار
ه- شرايط کار متخصصين
بند دوم- حقوق بين الملل کار
مبحث سوم – تبعيض قومي و نژادي در حوزه استخدام و اشتغال
بند اول- حقوق ايران
بند دوم- حقوق بينالملل کار
مبحث چهارم- تبعيض بر اساس جنسيت
گفتار چهارم: موارد استثناء (تمايزات غير تبعيضآميز)
مبحث اول- دفاع «الزامات شغلي»
مبحث دوم- مشاغل مذهبي
فصل دوم: ساعات کاري مناسب و تعطيلات و مرخصيها (حقوق ايران و حقوق بينالملل کار)
گفتار اول: تعريف ساعات کار
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بين الملل کار و حقوق تطبيقي
گفتار دوم: ساعات کاري روزانه
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بين الملل کار
گفتار سوم: ساعات کاري هفتگي
مبحث اول- حقوق ايران
مبحث دوم- حقوق بينالملل کار
گفتار چهارم: تعطيلات و مرخصيها (در حقوق ايران)
مبحث اول- تعطيلات
1) تعطيلات هفتگي
2) ساير تعطيلات
مبحث دوم- مرخصيها
1) مرخصي ماهانه
2) مرخصي استحقاقي سالانه
3) مرخصي بدون حقوق
4) مرخصي استعلاجي (درمان)
5) مرخصي حج
6)مرخصي با مزد در موارد خاص
فصل سوم: ايمني و سلامتي در حين کار (حقوق ايران و حقوق بين الملل کار)
گفتار اول: تکليف «کارفرما» در ايجاد محيط کاري سالم و ايمن (حوادث ناشي از کار)
مبحث اول- حقوق بين الملل کار
تکاليف کارفرما برابر کنوانسيون
1- تدارک تمهيدات حفاظت و ايمني و بهداشتي
2- آموزش
مبحث دوم- حقوق ايران
بند اول- قاعده سازي
بند دوم- تکاليف و مسئوليتها
بند سوم- حدود مسئوليت کارفرما
بند چهارم- زائل شدن مسئوليت
1- حادثه ناشي از کار
2- مسئوليت کيفري
مبحث سوم- حقوق تطبيقي
بند اول- سوئد
بند دوم- کانادا
بند سوم- اتحادیه اروپا
بند چهارم- فرانسه
گفتار دوم: بازرسي و نظارت بر ايمني و سلامتي محيط کار
مبحث اول- حقوق ايران
بند اول- کميته حفاظت فني و بهداشت کار
بند دوم- شوراي عالي حفاظت فني
بند سوم- اداره کل بازرسي وزارت کار
مبحث دوم- حقوق تطبيقي
فصل چهارم: حمايت از زنان و کودکان در حوزه کار (حقوق ايران و حقوق بين الملل کار)
گفتار اول: حمايت از زنان
مبحث اول- لزوم برابري و منع تبعيض جنسيّتي در اشتغال
بند اول- حقوق ايران
بند دوم- حقوق بين الملل کار
مبحث دوم- حمايتهاي خاص از زنان در حين اشتغال
بند اول- حمايت از زنان باردار و مادران کارگر
الف) زن از مرخصي بارداري و زايمان برخوردار است
1- در ايران
2- در حقوق بين الملل کار
ب- مادران کارگر، بايد «شرايط کار» ويژه داشته باشند
1- در حقوق ايران
2- در حقوق بين الملل کار
ج- بعد از مرخصي بارداري و زايمان، زن به کار خود باز ميگردد
1- حقوق ايران
2- حقوق بين الملل کار
3- حقوق تطبيقي
بند سوم- حمايت از زنان در کارهاي شبانه و زيان آور
الف- حقوق ايران
ب- حقوق بين الملل کار
بند چهارم- حمايت از زنان در برابر آزار و اذيت در هنگام اشتغال
الف- حقوق ايران
ب- حقوق بين الملل کار
گفتار دوم: حمايت از کودکان و نوجوانان در حوزه کار (حقوق ايران و حقوق بين الملل کار)
مبحث اول- مبناي نظري حمايت از کودک
بند اول- منافع و مصالح کودک
بند دوم- حفظ گوهر کودکي
بند سوم- سلامتي کودک
مبحث دوم- تعريف کودک
مبحث سوم- حدود ممنوعيت اشتغال کودکان
بند اول- حقوق ايران
بند دوم- حقوق بين الملل کار
مبحث چهارم- بدترين اشکال کار کودک (در حقوق بين الملل کار)
فهرست منابع
الف- منابع فارسي
ب- منابع انگليسي
ج- اسناد و قضاياي حقوقي
تألیف:
دکتر مصطفي نامدار پوربنگر ـ دکتر عبادالله عباسي
با دیباچه:
دکتر باقر میرعباسی
تاریخ و نوبت چاپ:
1401، دوم
قیمت:
800.000 ریال