ماهیت تعهدات حقوق بشری در نظام بین‌المللی
فهرست مطالب:
سخن ناشر
پیشگفتار
مقدمه
فصل اول: مبانی نظری عدم تقابل در نظام بین‌المللی
مبحث اول: حقوق بین‌الملل: حقوق تبادلی یا غیرتبادلی؟
گفتار اول- جایگاه تقابل در روند شکل گیری و تکامل حقوق بین‌الملل
الف- مفهوم تقابل
ب- تقابل در منابع حقوق بین‌الملل
ج- کارایی تقابل به عنوان ضمانت اجرای حقوق بین‌الملل
گفتار دوم: تاثیر انسانی شدن حقوق بین‌الملل بر نظام تقابل
الف- تعدیل و تحدید مفهوم حاکمیت در پرتو انسانی شدن حقوق بین‌الملل
ب- نمود انسانی شدن در برخی حوزه های حقوق بین‌الملل
گفتار سوم: سیر تحول تاریخی جامعه جهانی (مفهوم بشریت)
الف- مبانی فلسفی حقوق بین‌الملل: مقوم عدم تقابل
ب- کارکردهای حداقل‌های اخلاقی در جامعه بین‌المللی
ج- مفهوم جهانشمولی حقوق بین‌الملل
گفتار چهارم: مفهوم جامعه بین‌المللی و روند رو به تکامل آن
الف- ضرورت‌های اجتماعی و حقوقی: مبنای شناسایی جامعه بین‌المللی
ب- جامعه بین‌المللی: دلالت بر تقابل و تعامل منافع
ج- حمایت حقوق بین‌الملل از منافع جامعه در چارچوبی مبتنی بر عدم تقابل
د- موازنه منافع جامعه و منافع فردی (دولتها): از تقابل به سوی عدم تقابل
ﻫ- عوامل ارزیابی جامعه بین‌المللی معاصر
و- احساس یا برداشت عمومی در مورد جامعه بین‌المللی
ز- وابستگی متقابل و ملزومات آن در نظام بین‌المللی معاصر
مبحث دوم: شناسایی تعهداتی در قبال افراد بشر: نقطه اوج عدم تقابل در نظام بین‌المللی
گفتار اول: حقوق بشر: حقوق بین‌الملل حمایت از انسان و نه دولت
الف- تفاوت موضوع در حقوق بین‌الملل و حقوق بشر
ب- مبنای الزامآور بودن قواعد بنیادین حقوق بشر
گفتار دوم: مقتضیات رژیمهای خودبسنده: بازنگری در رعایت تقابل
الف- جایگاه رژیمهای خودبسنده یا خوداجرا در حقوق بین‌الملل
ب- رژیمهای خودبسنده متاثر از تحول در مفهوم نظم حقوقی بین‌المللی
ج- چالش خودبسنده بودن نظام حقوق بشر یا چگونگی تضمین عدم تقابل
مبحث سوم: برخی از مهم‌ترین جلوه‌های عدم تقابل در حقوق بین‌الملل معاصر
گفتار اول- سلسله مراتب قواعد و تعهدات بین‌المللی
الف- جایگاه قواعد آمره
ب- تعهدات عام‌الشمول یا در قبال کل جامعه بین‌المللی
گفتار دوم: عدم تقابل در نظام حقوق بین‌الملل محیط زیست
الف- حقوق بین‌الملل محیط زیست مبتنی بر «خیر مشترک جهانی»
ب- حمایت از امنیت و کرامت انسانی در پرتو حفاظت از محیط زیست
ج- رابطه حقوق بین‌الملل محیط زیست و نظام حقوق بشر
د- مبنای مسئولیت متقابل در حقوق بین‌الملل محیط زیست
ﻫ- اجرای حقوق جهانی محیط زیست، دغدغه مشترک جهانی
گفتار سوم: تحولات نظام مسئولیت بین‌المللی دولت ها
الف- توسعه مفهوم «دولت زیاندیده» در پرتو تعهدات غیرمتقابل اعضای جامعه بین‌المللی
ب- تحولات حقوق و تعهدات غیرمتقابل دولت ثالث در نظام مسئولیت بین‌المللی
ج- آیین شکایات بین‌الدولی در معاهدات حقوق بشری مخصص یا مکمل نظام مسئولیت بین‌المللی
د- تئوری مسئولیت حمایت
گفتار چهارم- عدم تقابل در نظام حقوق بین‌الملل کیفری
الف- نقش حقوق بین‌الملل کیفری در حمایت از ارزش‌های انسانی
ب- موضوع حقوق بین‌الملل کیفری: هم دولتها و هم افراد
ج- مفهوم جرایم بین المللی: نقض تعهداتی با ماهیت غیرتقابلی
د- عدم تقابل در تعهد دولتها به همکاری
ﻫ- اصل صلاحیت جهانی: تجلی عدم تقابل در حقوق بین‌الملل کیفری
و) نظام مسئولیت مشدد: تضمین عدم تقابل در احترام به ارزش‌های بنیادین
فصل دوم: عدم تقابل در عملکرد بین‌المللی معاصر
مبحث اول: ملاحظات مبتنی بر عدم تقابل در معاهدات حقوق بشری
گفتار اول- مبنای شکل‌گیری معاهدات مبتنی بر عدم تقابل
الف- تاثیر جهانی شدن بر معاهدات حقوق بشری
ب- جایگاه معاهدات حقوق بشری در حقوق بین‌الملل: تعارض قالب و کارکرد
ج- تفاوت ماهوی معاهدات حقوق بشری با دیگر معاهدات بین‌المللی
د- چالش قالب، هدف یا شناخت در مورد معاهدات حقوق بشری
ﻫ- تاکید بر ماهیت متفاوت معاهدات حقوق بشری در رویه نهادهای حقوق بشری
و- تغییر نگرش در معاهدات حقوق بشری: از «قرارداد» به سمت «تعهد»
ز- التزام اخلاقی به معاهدات حقوق بشری جایگزین التزام مبتنی بر منافع متقابل
ح- اجرای معاهدات حقوق بشری: تحول در رژیم اجرای سنتی معاهدات
ط- ارزش تعهدات معاهدهای مبتنی بر هنجارهای اخلاقی
گفتار دوم: حق شرط بر معاهدات حقوق بشری
الف- نظام کلی حق شرط و تطبیق آن با معاهدات حقوق بشری
ب- رویکرد کمیسیون حقوق بین‌الملل به حق شرط بر معاهدات حقوق بشری
ج- معیار ارزیابی شروط بر معاهدات حقوق بشری و آثار آن
د- تاثیر حق شرط بر عملکرد نظارتی دولتها
ﻫ- حق شرط در رویه نهادهای حقوق بشری
گفتار سوم: جانشینی در معاهدات حقوق بشری
مبحث دوم ملاحظات مبتنی بر عدم تقابل در معاهدات حقوق بشردوستانه
گفتار اول- جایگاه حقوق بشردوستانه در نظام حقوق بین‌الملل
الف- جایگاه انسان در حقوق بشردوستانه
ب- حمایت از کرامت انسانی: پیوند حقوق بشر و حقوق بشردوستانه
گفتار دوم: ماهیت غیرتقابلی برخی موازین حقوق بشردوستانه
الف- ضرورت نظامی
ب- اقدامات تلافی جویانه و تقابل در حقوق مخاصمات مسلحانه
ج- حیثیت انسانی در مخاصمه مسلحانه
د- التزام بازیگران غیردولتی
گفتار سوم- تقابل و عدم تقابل تعهدات مبتنی بر حقوق بشردوستانه در اسناد بین‌المللی
الف- کنوانسیون‌های لاهه (1899 و 1907)
ب- کنوانسیون‌های چهارگانه ژنو
ج- پروتکل‌های الحاقی (1977)
د- کنوانسیون حقوق معاهدات 1969 (بند 5 ماده 60)
گفتار چهارم- برخی تحولات حقوق بین‌الملل بشردوستانه در پرتو حقوق بشر
الف- اصل تفکیک و ممنوعیت حمله به غیرنظامیان
ب- اصل تناسب
ج- تعدیل مفهوم ضرورت نظامی و خسارت تبعی
د- مفهوم «مبارز» یا «رزمنده» در مخاصمه مسلحانه غیربین‌المللی
گفتار پنجم- عملکرد دولتی و بین‌المللی موید عدم تقابل در حقوق بشردوستانه
مبحث سوم: نقض برخی تعهدات بنیادین دولتها در نبرد میان تقابل و عدم تقابل
گفتار اول- تعهدات انسانی دولتها در مقابله با تروریسم
الف- حقوق بشر: مرز مقابله با تروریسم
ب- لزوم رعایت ملاحظات انسانی غیرمتقابل در مبارزه با تروریسم
ج- معضل مفهومی یا تئوریک دفاع مشروع در توجیه جنگ علیه تروریسم
گفتار دوم: حقوق بشر و حقوق بشردوستانه، قربانیان اصلی جنگ علیه تروریسم
الف- ابهام در الگوی جنگ علیه تروریسم
ب- رابطه حقوق بشر و حقوق بشردوستانه در جنگ علیه تروریسم
ج- مبارزه با تروریسم در پرتو همکاری در جامعه بین‌المللی
مبحث چهارم نقش سازمان‌های بین‌المللی در تثبیت الگوی غیرمتقابل تعهدات حقوق بشری
گفتار اول- نقش سازمان‌های بین‌المللی در شکل‌گیری و تثبیت جامعه بین‌المللی
الف- دکترین جامعه بین‌المللی
ب- از جامعه بین‌المللی تا جامعه حقوقی بین‌المللی
ج- جایگاه ملل متحد و منشور در این چارچوب ساختاری
گفتار دوم- اقدام سازمان ملل متحد به نمایندگی از جامعه بین‌المللی در حمایت از عدالت کیفری بین‌المللی
الف- مجمع عمومی سازمان ملل متحد
ب- شورای امنیت سازمان ملل متحد
گفتار سوم- نقش سازمان‌های بین‌المللی در تبیین ماهیت غیرتقابلی معاهدات حقوق بشری و اجرای آنها
الف- مروری بر عملکرد برخی سازمان‌های بین المللی
ب- نقش نهادهای بین‌المللی در نظارت بر ایفای تعهدات حقوق بشری
گفتار چهارم- چشم انداز موقعیت نهادهای حقوق بشری در نظام بین‌المللی
الف- یکپارچه نمودن نهادهای معاهدهای حقوق بشری
ب- ایده تاسیس دادگاه جهانی حقوق بشر
نتیجه گیری
منابع
مؤلف:
دکتر هاله حسینی اکبرنژاد
تاریخ و نوبت چاپ:
1395، اول
قیمت:
300.000 ریال
