کتاب حمایت از زنان دارای معلولیت در برابر خشونت خانگی
و دسترسی آنان به عدالت در نظام حقوق بین‌الملل
با مطالعه تطبیقی در نظام حقوقی ایران
فهرست مطالب:
سخن ناشر
فهرست علائم و اختصارات
پیشگفتار
مقدمه
بیان مسئله
پرسش‌ها و فرضیه‌های پژوهش
ساختار پژوهش
اهمیت پژوهش
مشکلات پژوهش
امکانات پژوهش
پیشینه پژوهش
فصل اول: مبانی نظری
بخش اول: مقدماتی در مطالعه معلولیت
گفتار اول ـ دریافت معلولیت: از رویکرد خیریه‌ای تا نگاه حقوق بشری
بند اول ـ رویکرد خیریه‌ای
بند دوم ـ رویکرد پزشکی
بند سوم ـ رویکرد اجتماعی
بند چهارم ـ رویکرد مبتنی بر حقوق بشر
گفتار دوم ـ کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت
بند اول ـ مروری بر مفاد کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت
1- مقدمه کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت
2- اهداف و اصول کلی
بند دوم ـ تعریف معلولیت
بند سوم ـ ماده 6، ماده اختصاصی زنان دارای معلولیت
بخش دوم: خشونت خانگی علیه زنان و دختران دارای معلولیت
گفتار اول ـ تعاریف و محدوده قلمرو
بند اول ـ خشونت علیه زنان
بند دوم ـ خشونت خانگی علیه زنان
بند سوم ـ خشونت علیه زنان و دختران دارای معلولیت
بند چهارم ـ خشونت خانگی علیه زنان و دختران دارای معلولیت
گفتار دوم ـ عوامل بروز خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت
بند اول ـ رفتار‌های قالبی، نگرش منفی، پیش‌داوری‌ها و برچسب های اجتماعی ناروا به زنان دارای معلولیت
بند دوم ـ فقدان قوانین حمایتی و وجود مقررات ناعادلانه
بند سوم ـ فقدان آموزش های لازم به زنان و دختران دارای معلولیت
بند چهارم ـ عدم‌دسترس‌پذیری
گفتار سوم ـ صورت های بروز خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت
بند اول ـ صورت های عام خشونت خانگی
1- خشونت های جسمی
2- خشونت های روانی و عاطفی
3- خشونت های جنسی
بند دوم ـ خشونت های مبتلابه زنان و دختران دارای معلولیت
1- خشونت در آسایشگاه‌ها: کنترل‌گری و نقض حریم خصوصی
2- عقیم‌سازی اجباری و سقط اجباری جنین
3- ازدواج اجباری
4- مادری، سلب حق به بهانه حمایت
بخش سوم: دسترسی به عدالت برای زنان معلول قربانی خشونت خانگی
گفتار اول ـ قلمرو و مبانی دسترسی به عدالت برای زنان معلول قربانی خشونت
بند اول – تعاریف
1- دسترسی به عدالت
2- دسترسی به عدالت برای زنان دارای معلولیت
3- دسترسی به عدالت و مفاهیم مشابه
بند دوم ـ محدوده قلمرو حق بر دسترسی به عدالت
1- در پرتو اصول بنیادین حقوق بشر
الف) اصل تفسیر بر اساس حسن نیت و معنای متعارف
ب) اصل برابری
2- در پرتو کار کمیته حقوق افراد دارای معلولیت
بند سوم ـ مبانی حقوقی دسترسی زنان دارای معلولیت به عدالت
1- دسترسی به عدالت و قواعد مرتبط در نظام بین‌المللی حقوق بشر
2- نقش و جایگاه حق دسترسی به عدالت در کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت
گفتار دوم ـ موانع دسترسی به عدالت برای زنان معلول قربانی خشونت خانگی
بند اول ـ انکار اهلیت قانونی و برابری نزد قانون
1- مفهوم حقوقی اهلیت قانونی
2- رویکرد‌های غالب در ممنوعیت یا انکار اهلیت قانونی
3- انکار اهلیت قانونی زنان دارای معلولیت، مانع دسترسی به عدالت
بند دوم ـ موانع اعتقادی و نگرشی
بند سوم ـ دسترس‌ناپذیری محیطی
بند چهارم ـ موانع مالی
فصل دوم: ظرفیت‌های حمایت عملی
بخش اول: رویکرد حقوق بین‌الملل به خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت و تدابیر دسترسی به عدالت
گفتار اول ـ خشونت مبتنی بر جنسیت و معلولیت در اسناد بین‌المللی
بند اول ـ اسناد حقوق بشری سازمان ملل متحد
1- لایحه جهانی حقوق بشر
2- کنوانسیون بین‌المللی رفع کلیه اشکال تبعیض علیه زنان
3- کنوانسیون حقوق کودک
4- کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت و پروتکل الحاقی آن
بند دوم ـ خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت و دسترسی آنان به عدالت در دیگر اسناد و اقدامات بین‌المللی
1- کمیسیون مقام زن و کنفرانس‌های چهارگانه
الف) کنفرانس کپنهاگ
ب) کنفرانس نایروبی
ج) سومین کنفرانس جهانی حقوق بشر
د) چهارمین کنفرانس زنان
ه) پکن به‌علاوه پنج
و) جلسات تخصصی گروهی سازمان ملل متحد
2- صندوق سپرده ملل متحد برای پایان دادن به خشونت علیه زنان
3- دستورالعمل آرمان های توسعه پایدار
بند دوم ـ اسناد منطقه‌ای در حمایت از زنان معلول قربانی خشونت و دسترسی آنان به عدالت
1- آمریکا
2- آفریقا
3- اروپا
گفتار دوم ـ رویه قضایی مرتبط با خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت و دسترسی به عدالت
بند اول ـ رویه قضایی در سطح بین‌المللی
بند دوم ـ کمیسیون و دادگاه میان آمریکایی حقوق بشر
1- ماریا فرناندز علیه برزیل
2- پرونده کشتزار پنبه
3- چینچیلا ساندوول علیه گواتمالا
بند سوم ـ نظام آفریقایی حقوق بشر
بند چهارم ـ دیوان اروپایی و کمیسیون اروپایی حقوق بشر
1-X and Y علیه هلند
2- میخائیلنکو علیه اکراین
3- آر. پی و دیگران علیه انگلستان
بخش دوم: مطالعه تطبیقی وضعیت زنان معلول قربانی خشونت خانگی در ایران
گفتار اول ـ مقدمه‌ای بر معلولیت در ایران
بند اول ـ جامعه آماری افراد دارای معلولیت در ایران
بند دوم ـ رویکرد غالب نظام حقوقی ایران به معلولیت
گفتار دوم ـ جایگاه زنان دارای معلولیت در نظام حقوقی ایران
بند اول ـ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
بند دوم ـ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان (1383)
بند سوم ـ قانون تصویب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت (1387)
بند چهارم ـ لایحه حمایت از حقوق معلولان
بند پنجم ـ لایحه صیانت، کرامت و امنیت بانوان در برابر خشونت
گفتار سوم ـ دو چالش بزرگ
بند اول ـ چالش فرهنگی و وجود باورهای قالبی
بند دوم ـ عدم‌دسترس‌پذیری
بخش سوم: حمایت عملی از زنان معلول قربانی خشونت: راهکار‌های مفید، رویه‌های مثبت
گفتار اول ـ رویه‌های مثبت
بند اول ـ اصول و معیار‌های شناسایی رویه‌های مثبت در ارائه خدمات حمایتی ویژه
بند دوم ـ رویه‌های مثبت در حمایت از زنان معلول قربانی خشونت خانگی
1- سازمان‌های کاربرمحور، یک رویه مثبت
2- خدمات تخصصی پشتیبانی از قربانیان
3- نمونه‌هایی از پروژه‌های اختصاصی
گفتار دوم ـ راهکار‌های پیشگیری از خشونت خانگی علیه زنان دارای معلولیت و تأمین عدالت برای قربانیان
1- تدارک آموزش‌های ویژه برای زنان دارای معلولیت و کارکنان حوزه دادگستری
2- افزایش آگاهی عمومی
3- حذف یا اصلاح قوانین خشونت‌زا
4- لزوم دسترسی به داده‌های آماری تفکیک‌شده
5- تضمین دسترس‌پذیری و همسان‌سازی متعارف در برنامه‌های حمایتی و بازدارنده
6- پیروی از توصیه‌های کمیته حقوق افراد دارای معلولیت به کشور‌های عضو
7- سیاست‌های هم‌آمیزی جنسیت و معلولیت جهت تضمین دسترسی به عدالت برای زنان معلول قربانی خشونت
8- دخیل کردن زنان دارای معلولیت به‌عنوان مشارکت‌کنندگان و تصمیم‌گیران در تمامی برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌هایی که بر آنان اثر دارد
9- حضور فعال دولت
10- جامعه مدنی و حمایت از زنان دارای معلولیت در برابر خشونت خانگی
11- پیشنهاد آخر، حل‌وفصل اختلافات به‌صورت بر‌خط
نتیجه‌گیـری
فهرست تفصیلی
فهرست منابع
مؤلف:
سمانه شعبانی
تاریخ و نوبت چاپ:
1400، اول
قیمت:
900.000 ریال
