بخش اول معرفی الگوهای دادرسی کیفری و ریشه‌های آن
فصل اول ـ الگوهای اولیه فرایند کیفری
مبحث اول ـ الگوی دادرسی منصفانه
گفتار اول ـ سازمان قضایی مستقل و قانونی
گفتار دوم ـ وجود شیوه‌هایی برای تأمین برابری قضایی
بند اول ـ سنجش اعتبار قانونی ادله
بند دوم ـ مشارکت در تحصیل دلیل
بند سوم ـ نقش فعالانه‌ وکیل در فرایند کیفری
بند چهارم ـ تمهیدات دفاعی
گفتار سوم ـ ویژگی‌‌های رسیدگی
بند اول ـ ترافعی بودن رسیدگی
بند دوم ـ علنی بودن رسیدگی
بند سوم ـ حضور هیأت منصفه
بند چهارم ـ انجام دادرسی در زمان معقول
بند پنجم ـ تضمینات تأمین‌‌کننده‌‌ برابری قضایی
الف ـ برخورداری از فرض بی‌گناهی
ب ـ برخورداری از حق اطلاع
1. اتهام
2. دلایل
3. علت بازداشت و دستگیری
ج ـ حق بهره‌مندی از کرامت انسانی
1. از منظر مظنون و متهم
2. از منظر شاکی
3. ممنوعیت شکنجه
4. برخورداری از آزادی در تمامی مراحل فرایند کیفری
5. بهره‌‌مندی از حق سکوت
د. حق جبران خسارت
ه. حق اعتراض و تجدیدنظرخواهی
مبحث دوم ـ الگوی کنترل جرم
گفتار اول ـ افزایش کارایی، شاخصی برای موفقیت نظام عدالت کیفری
گفتار دوم ـ الزامی و گسترده بودن تعقیب همراه با اعطای اختیارات گسترده‌‌ به ضابطین دادگستری
گفتار سوم ـ یکسان‌‌سازی برخوردها و فقدان توجه به معیارهای حقوق بشری
گفتار چهارم ـ وجود زمینه‌‌های نقضِ فرض بی‌‌گناهی به جهت شیوۀ خاص رسیدگی
بند اول ـ فقدان تکلیفی برای شاکی یا دادستان برای اثبات دلایل علیه متهم
بند دوم ـ فقدان ترافعی بودن تحقیق و دادرسی
بند سوم ـ فرصت و امکانات محدود دفاعی
گفتار پنجم ـ قطعیت احکام و حتمیتِ سزاگرایانه‌‌ی مجازات‌‌ها
فصل دوم ـ الگوهای جدیدِ دادرسی کیفری
مبحث اول ـ الگوهای مبتنی بر بازپروری و حمایت
گفتار اول ـ الگوی اصلاح و درمان
گفتار دوم ـ الگوی بزه‌دیده‌محور
گفتار سوم ـ الگوی شرمساری
گفتار چهارم ـ الگوی کنترل اجتماعی
گفتار پنجم ـ الگوی تعارض و همبستگی
مبحث دوم ـ الگوهای مبتنی بر میزان مداخله‌‌ و نظارت رسمی
گفتار اول ـ الگوی مسامحه‌‌گر
گفتار دوم ـ الگوی عدالت ترمیمی
گفتار سوم ـ الگوی حل مشکل
گفتار چهارم ـ الگوی عدالت استحقاقی
گفتار پنجم ـ الگوی خصوصی‌سازی
گفتار ششم ـ الگوی تبعیض‌گر
مبحث سوم ـ الگوهای مبتنی بر مدیریت نظام عدالت کیفری
گفتار اول ـ مدیریت زمانِ فرایند کیفری
گفتار دوم ـ مدیریت هزینه‌‌ها
گفتار سوم ـ مدیریت خطر جرم
گفتار چهارم ـ مدیریت کارکنان نظام عدالت کیفری
فصل سوم ـ ریشه‌‌ها و مبانی الگوهای دادرسی کیفری
مبحث اول ـ مبانی فلسفی
گفتار اول ـ دیدگاه فلسفی اسلامی
بند اول ـ شناخت ویژگی‌‌ها
بند دوم ـ نحوه تأثیرگذاری در الگوگرایی
گفتار دوم ـ سایر دیدگاه‌‌های فلسفی
بند اول ـ فرد محوری
بند دوم ـ جمع محوری
مبحث دوم ـ مبانی سیاسی
گفتار اول ـ نظام سیاسی اسلامی
گفتار دوم ـ دموکراسی
گفتار سوم ـ شبه دموکراسی
گفتار چهارم ـ اقتدارطلبی
گفتار پنجم ـ توتالیتریسم
گفتار ششم ـ کورپوراتیسم
مبحث سوم ـ مبانی حقوقی
گفتار اول ـ اصولِ مطلق و ثابتِ دادرسی، واکنشی بر خودکامگی
گفتار دوم ـ اصلاح‌‌گریِ توأم با الغاگریِ فرایند دادرسی
گفتار سوم ـ از بازگشت تعدیل‌شده به ساختارگرایی کلاسیک به ‌سوی سزاگرایی
گفتار چهارم ـ اعتبارزدایی اصولی و ساختاری، بستری برای ترمیمی شدن عدالت کیفری
گفتار پنجم ـ جهانی‌شدن دادرسی کیفری
بخش دوم نظام عدالت کیفری ایران از منظر الگوهای دادرسی
فصل اول ـ الگوشناسیِ مراحل تعقیب و تحقیقِ فرایند کیفری
مبحث اول ـ الگوی دادرسی منصفانه
گفتار اول ـ استقلال مقامات تعقیب و تحقیق، ساختارِ الزامی منصفانه شدن
گفتار دوم ـ تمهیدات دفاعی، ضرورتی برای تحقق انصاف
گفتار سوم ـ بهره‌‌مندی از حقوق تضمین‌‌کننده‌‌ دفاعی
بند اول ـ حق اطلاع
بند دوم ـ رعایت کرامت انسانی
مبحث دوم ـ الگوی کنترل جرم
گفتار اول ـ پذیرش اصل الزامی بودن تعقیب
گفتار دوم ـ زمینه‌‌های زایل‌کنندۀ بی‌‌طرفی مقام تحقیق
گفتار سوم ـ عدم کفایت تمهیدات دفاعی مناسب و مشارکت در تحصیل دلیل
بند اول ـ جمع‌آوری ادله و سنجشِ اعتبار ادلۀ جمع‌آوری‌شده
بند دوم ـ عدم بهره‌‌مندی فراگیر از امکانات وکیل
گفتار چهارم ـ قابلیت نقضِ گسترده‌‌ حق آزادی
مبحث سوم ـ الگوهای مدرن دادرسی کیفری
گفتار اول ـ الگوی مدیریتی
بند اول ـ امکان استفاده‌‌ دادستان از قاعده‌‌ مقتضی بودن در تعقیب
بند دوم ـ تسریع خروج پرونده از دادسرا
بند سوم ـ مدیریت کارکنان نظام عدالت کیفری
الف ـ تضمین عملکرد صحیح و ثابتِ مقام تحقیق
ب ـ تضمین عملکرد صحیح ضابطین دادگستری
ج ـ کاهش اختیارات کاملِ مقامات دادسرا با ایجاد عامل نظارتی
بند چهارم ـ مدیریتِ خطرِ متهمین از طریق قرارهای تأمین و نظارت قضایی
گفتار دوم ـ الگوی بزه‌دیده‌محور
بند اول ـ بهره‌‌مندی از برخی حقوق در فرایند تعقیب و تحقیق
الف ـ حق شکایت
ب ـ حق برخورداری برخی از تمهیدات دفاعی و اطلاع از آنها
ج ـ حق مشارکت در فرایند تحقیق
د ـ بهره‌‌مندی از حمایت‌‌‌‌های قانونی خاص
1. حمایت غیرمالی
1 -1- حمایت جانی
1-2-حمایت روحی و روانی
2-حمایت مالی
1-2- عدم تحمیل هزینه
2-2- امکان مطالبه و جبران تمامی ضرر و زیان‌‌های ناشی از جرم و منافع ممکن‌الوصول
گفتار سوم ـ الگوهای بازپرورانه
بند اول ـ الگوی اصلاح و درمان
الف ـ قرار نظارت قضایی
ب ـ نگهداری و درمان بیماران روانی
ج ـ استفاده از پرونده شخصیت در حین تحقیق
بند دوم ـ الگوی مسامحه‌‌گر
الف ـ سیاست تغییر مسیر و ممنوعیت تعقیب
ب ـ محدودیت دستگیری
بند سوم ـ الگوی کنترل اجتماعی
گفتار چهارم ـ الگوی عدالت ترمیمی
فصل دوم ـ مرحله دادرسی کیفری از منظر الگوهای دادرسی
مبحث اول ـ جلوه‌‌های بارز الگوهای دوگانۀ دادرسی منصفانه و کنترل جرم در مرحله دادرسی
گفتار اول ـ الگوی دادرسی منصفانه
بند اول ـ استقلال و موارد تأمین‌‌کنندۀ بی‌‌طرفیِ مقام قضایی
بند دوم ـ برخی از امکانات دفاعی مساوی در جهتِ رد یا اثبات اتهام انتسابی
الف ـ امکان آگاهی از جریان پرونده و ادله طرف مقابل
ب ـ امکان طرح اظهاراتِ موردنظر و ارائه‌‌ ادله
ج ـ امکان معرفی شهود، ارائه ادله و درخواست انجام تحقیقات
د ـ بهره‌‌مندی از خدمات وکیل مدافع
بند سوم ـ ویژگی‌‌های جلسه رسیدگی
بند چهارم ـ حمایت همه‌جانبه از حقوق افراد دخیل در فرایند کیفری
گفتار دوم ـ الگوی کنترل جرم
بند اول ـ رواداشت فقدان بی‌‌طرفی کامل مقام قضایی
بند دوم ـ عدم تحقق معیارهای بارز دادرسی ترافعی، زمینه‌ای برای قدرت غیرقابل توجیه مقام قضایی
بند سوم ـ اماره مجرمیت، پیش‌فرض ذهنی مقام قضایی قبل از شروع دادرسی
بند چهارم ـ اعتبار برخی از دلایل تحصیل‌شده با شیوه غیرقانونی
بند پنجم ـ سنجشِ اعتبار ادله تحصیل‌شده، حلقۀ مفقودۀ دادرسی کیفری
بند ششم ـ تحدید فرصت تمدید دفاعیه در برخی از پرونده‌‌ها
مبحث دوم ـ مصداق‌یابی الگوهای مدرن دادرسی کیفری در مرحله دادرسی
گفتار اول ـ الگوی دادرسی مدیریتی
بند اول ـ جلسه رسیدگی مقدماتی
بند دوم ـ اخطارِ تأمین حضور وکلا و طرح ایرادات در دادگاه کیفری یک
بند سوم ـ دادرسی‌‌های بدون کیفرخواست
بند چهارم ـ تحقق تسریع در قطعیت حکم با تشویق به اسقاط حقِ تجدیدنظرخواهی
گفتار دوم ـ الگوی بزه‌دیده‌محور
بند اول ـ تأمین امنیت و حمایت روانی
بند دوم ـ رضایت شاکی، شرطِ اعطای سازکارهای مساعد به حال متهم
بند سوم ـ رسیدگی دادگاه کیفری به دادخواست حقوقی
گفتار سوم ـ الگوی بازپرورانه
بند اول ـ نوع خاصِ دادرسیِ در خصوص جرایم منافی عفت
الف ـ تعقیب و تحقیقِ مقام قضایی در محدوده شکایت و اوضاع‌واحوال مشهود
ب ـ دعوت به عدمِ اقرار توسط مقام قضایی
بند دوم ـ ضرورت به تعیین کیفرِ متناسب با وضعیت بزهکار
بند سوم ـ دادرسی افتراقی اطفال و نوجوانان
الف ـ دادرسی اختصاری جرایم اطفال زیر 15 سال
ب ـ مشارکت والدین، کارشناسان و اهل خبره در دادرسی
ج ـ رسیدگی غیرعلنی
د ـ نهادهای خاص دادرسی
مبحث سوم ـ الگوهای دادرسی در مرحلۀ اجرای احکام
گفتار اول ـ برخی از مصداق‌های الگوی بازپرورانه، زمینه‌‌ای برای بازاجتماعی شدن بزهکار
بند اول ـ لزوم رفتار کرامت‌‌مدار
بند دوم ـ اعطای امتیازات تخفیفی توأم با برنامه‌‌های بازپرورانه
بند سوم ـ نقش بازپرورانۀ مددکار اجتماعی
بند چهارم ـ بیماری جسمی یا روانی عاملی مؤثر در تبدیل یا لغو مجازات
بند پنجم ـ انتشار حکم برائت در روزنامۀ کثیرالانتشار
بند پنجم ـ اجرای غیرعلنیِ مجازات
گفتار دوم ـ نقش الگوی بزه‌‌دیده‌محور در جهت‌‌گیری مقررات مرحلۀ اجرای حکم
بند اول ـ اولویت جبران خسارت شاکی
الف ـ جبران خسارت شاکی، شرط استفاده از برخی ارفاقات قانونی
ب ـ جبران خسارت با توسل به ضمانت‌اجراهای شدیدتر
1- وصول از اموال توقیف‌شده
2- ضمانت اجرای حبس
3- امکان وصول از وثیقه‌‌ی سپرده‌شده
بند دوم ـ ترمیم خسارات معنوی
گفتار سوم ـ مصداق‌یابی الگوی کنترل جرم و الگوی عدالت استحقاقی در مرحلۀ اجرای حکم
بند اول ـ قاضی اجرای احکام، مسؤول اجرای حکم صادره
بند دوم ـ رواداشت اجرای علنی برخی از مجازات‌‌ها
بند سوم ـ ثبات، قطعیت و فوریت
گفتار چهارم ـ الگوی مدیریتی
بند اول ـ معیارهای مدیریتی درونِ زندان
الف ـ طبقه‌‌بندی زندانیان
ب ـ مدیریت نظم در محیط زندان
نتیجه‌‌‌گیری و پیشنهادات
فهرست منابع