- نام نویسنده: سجاد کلانترزاده سعدآباد، محمدباقر پارساپور
- نام مجله : مجله حقوق تطبیقی
- دوره ـ شماره: دوره 14، شماره 1، بهار و تابستان 1402
- دانلود اصل مقاله
- گوینده : نعیمه درویشی
- چکیده:
قرارداد توزیع انتخابی توافقی الزام‌آور است که به موجب آن، عرضه‌کننده تعهد می‌کند محصولات مورد توافق را برای توزیع‌کنندگانی که براساس معیارهای خاصی انتخاب شده‌اند، تأمین کند. در مقابل، توزیع‌کننده تعهد می‌کند در قلمرو سرزمینی که سیستم توزیع انتخابی اعمال می‌شود، محصولات را بین توزیع‌کنندگان غیرمجاز (توزیع‌کنندگان خارج از شبکه توزیع انتخابی) توزیع نکند. با توجه به محدودیت‌های قرارداد یادشده بر رقابت، نگرانی‌هایی در خصوص رقابتی یا ضدرقابتی بودن آن وجود دارد. در حقوق رقابت اتحادیه اروپا در خصوص رقابتی یا ضدرقابتی بودن قرارداد یادشده رویه‌ای بین دادگاه‌ها و کمیسیون اتخاذ شده است. براساس رویه موجود بین دادگاه‌ها و کمیسیون نمی‌توانیم قرارداد یادشده را براساس قالب و شکل، رقابتی یا ضدرقابتی محسوب کنیم. لازم است در هر مورد با توجه به معیارهایی قرارداد یادشده را از منظر حقوق رقابت تحلیل کنیم. در حقوق رقابت ایران براساس رویکرد شکل‌محور (ماده 45 قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل 44)، قرارداد پیش‌گفته ضدرقابتی نیست. بر پایه رویکرد اثرمحور (ماده 44 قانون یادشده) نیز نمی‌توانیم نسخه واحدی بپیچیم و باید در هر مورد با توجه به شرایط بازاری و جنبه‌های رقابتی و ضدرقابتی آن در این خصوص تصمیم‌گیری کنیم. در حقوق اتحادیه اروپا مواردی تحت‌عنوان معافیت‌ها وجود دارد که با اثبات آن‌ها، قرارداد یادشده از شمول ممنوعیت و ضمانت‌اجراهای حقوق رقابت خارج می‌شود، اما در نظام حقوقی ایران هیچ نصی در این خصوص وجود ندارد. در حقوق اتحادیه اروپا سلب حق توزیع آنلاین از توزیع‌کننده شبکه توزیع انتخابی اصولاً ضدرقابتی است و سایر محدودیت‌های آن در صورتی که متناسب با محدودیت‌های توزیع آفلاین باشد، رقابتی و در غیر این‌صورت، ضدرقابتی خواهد بود. در حقوق ایران براساس ماده 44 ق.ا.س.ک، سلب این حق و سایر محدودیت‌های آن در صورتی که به اخلال رقابت (موارد بند 20 ماده 1 ق.ا.س.ک) منجر شود، ضدرقابتی شمرده می‌شود.
