نام نویسندگان:
- دکتر پریزاد کاوسی خسرقی
- دکتر عبدالرضا جوان جعفری بجنوردی
- دکتر سید مهدی سیدزاده ثانی
- دکتر حسین غلامی دون
انتشارات :نشریه علمی پژوهشهای حقوق جزا و جرم شناسی ـ دوره 12 ـ شماره 23 ـ شهریور 1403
چکیده
مبنای اصلی افتراقی کردن پاسخگذاری در جرایم اطفال و نوجوانان، تعهد به الگوی رفاه است. این الگو با نگاهی غایت گرایانه و متأثر از راهبرد حقوق بشرمدار، درصدد بهسازی وضعیت رفتاری و شخصیتی اطفال و نوجوانان بزهکار است. یکی از ابعاد اصلیِ پذیرش الگوی رفاهمدار، توجه به سیاست فردیسازی پاسخها است. این اصل به معنای تناسب پاسخ با شخصیت بزهکار است. فردیسازی پاسخها از طریق اصالتزدایی از متغیرهای غیربالینی نظیر شدت و ماهیت جرم و پذیرش رویکرد تعدیل یافتۀ کودکمدار تحقق خواهد یافت. از سوی دیگر، متنوع بودن پاسخها،رجحان پاسخگذاری جایگزینی حبسزدا بر پاسخگذاری کاهندۀ حبسزا و غلبۀ رویکرد جایگزین مدارِ نوین بر سنتی از مهمترین ابعاد توجه به فردیسازی است. روش این تحقیق مبتنی بر تحلیل محتوای قانون مجازات اسلامی و رویۀ قضایی است. یافتههای پژوهش نشانگر عدم التزام به الگوی رفاه از حیث فردی سازی در تعیین پاسخ است؛ یعنی حسب مورد در جرایم تعزیری، الگوی جایگزینیِ حبس زدا و در جرایم حدی و قصاصی، الگوی عدالت بهعنوان الگوی غالبِ کیفرگذاری به جرایم اطفال و نوجوانان مورد پذیرش قرار گرفته است.