سایر مصوبات
منتشره از تاریخ
1401/06/11 لغایت 1401/06/20
در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
نظريه‌‌‌هاي رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
نظريه‌‌‌هاي رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
آيين‌نامه ايمني کار در فضاي بسته
نظريه رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
نظريه‌‌‌هاي رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
منتشره در روزنامه رسمی شماره 22563-14/06/1401
1069 [این شماره‌ها مربوط به ترتیب درج هر نظریه در روزنامه رسمی کشور می‌باشد.]
شماره ۵۵۰۴۷/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۹
حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویب‌نامه هیأت محترم وزیران به شماره ۱۴۸۶۱۱/ت ۵۹۴۴۶ هـ مورخ ۱۴۰۰/۱۱/۲۰ موضوع: «آیین‌نامه اجرایی بند (الف) ماده ۳۹) قانون مالیات بر ارزش‌افزوده»، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون‌اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«نظر به قانون ممنوعیت به‌کارگیـری اسامی، عنـاوین و اصـطلاحات بـیگانه ـ مصوب ۱۳۷۵ ـ ماده (۱) مصوبه از حیث به‌کارگیری الفاظ بیگانه به جای ذکر معادل فارسی آن، مغایر قانون می‌باشد.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
۱۰۷۰
شماره ۵۵۷۶۸/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۱۲
جناب آقای سروری
ریاست محترم شورای‌عالی استان‌ها
بازگشت به رونوشت ۲ فقره تصویب‌نامه شورای‌عالی استان‌ها به شماره‌های 1401/3431، مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۳، موضوع: «طرح الحاق یک ماده به آیین‌نامه اعطای نشان‌های دولتی »، 1401/3436 مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۳، موضوع: «اصلاح مصوبه افزایش تعداد کمیسیون‌های شورای‌عالی استان‌ها »، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون‌اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«طبق بند «۹» ماده (۸۸) «قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران» ـ مصوب ۱۳۷۵ با اصلاحات بعـدی ـ «آیین‌نامـه سازمانی، تشکیلاتی و تعداد و نحوه تشکیل جلسات شوراها و امور مالی دبیرخانه کلیه شوراها و تعداد کارکنان آنها و هزینه‌های مربوط و هرگونه پرداختی به اعضای شوراها توسط شورای‌عالی استان‌ها تهیه و به تصویب هیأت‌وزیران می‌رسد.» از این‌رو مصوبات مذکور که به‌عنوان «اصلاح آئین‌نامه اعطای نشان‌های دولتی» و «اصلاح نام کمیسیون‌های شورای‌عالی استان‌ها» به تصویب شورای‌عالی استان‌ها رسیده، بدون تصویب هیأت‌وزیران، معتبر و قابل اجرا نمی‌باشد. لذا فارغ از محتوای این مصوبات، مصوبات فوق از حیث خروج از حدود اختیارات قانونی و صلاحیت‌های اعطایی به شورای‌عالی استان‌ها، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
نظريه‌‌‌هاي رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
منتشره در روزنامه رسمی شماره 22565- 16/06/1401
1071 [این شماره‌ها مربوط به ترتیب درج هر نظریه در روزنامه رسمی کشور می‌باشد.]
شماره ۵۷۰۰۴/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۱۵
حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویب‌نامه هیأت محترم وزیران به شماره ۵۳۷۹۸/ت ۵۹۷۸۶ هـ، مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۰۵، موضوع: «آیین‌نامه حمایت از تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین در حوزه سلامت»، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایـی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«نظر به اینکه اصلاح هر مصوبه صرفاً توسط مرجع تصویب‌کننده آن است، ماده (۲۱) مصوبه مبنی بر مکلف کردن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی به بازنگری در آئین‌نامه‌ها، که اطلاق آن شامل اصلاح آئین‌نامه‌هایی می‌شود که مرجع تصویب آن وزارت مذکور نمی‌باشد، از حیث تجویز خروج از صلاحیت قانونی وزارت مذکور و مآلاً تغییر مرجع تصویب، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
1072
شماره ۵۷۰۳۴/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۱۵
حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویب‌نامه هیأت محترم وزیران به شماره ۵۲۳۳۵/ت ۵۹۴۵۹ هـ، مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۰۱، موضوع: «آیین‌نامه اجرایی تبصره (۲) ماده (۲۶) قانون احکام دائمی»، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«بر اساس ماده (۲۶) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور ـ مصوب ۱۳۹۵ ـ «هرگونه احداث مستحدثات جدید، تملک، جابه‌جایی، صدور سند و تغییر کاربری اراضی در محدوده ایمنی نیروگاه‌ها و تأسیسات هسته‌ای به عنوان سکونتگاه دائم ممنوع است.» با توجه به اینکه بند «۷» ماده (۱) مصوبه، محدوده ایمنی را به سه دسته تقسیم کرده، بنابراین، ماده (۵) مصوبه و تبصره آن و نیز ماده (۶) مصوبه که ممنوعیت مقرّر شده در قانون را صرفاً برای یکی از نواحی سه‌گانه پیش‌بینی‌شده در مصوبه منظور نموده و دو ناحیه دیگر را از این ممنوعیت خارج کرده، از حیث تضییق دامنه شمول قانون، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
1073
شماره ۵۷۰۴۵/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۱۵
حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویب‌نامه هیأت محترم وزیران به شماره ۸۱۸۵۵/ت ۵۹۸۱۸ هـ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۱۵، موضوع: «مجوز تشکیل شورای ملی زیارت»، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«۱ ـ الف ـ نظر به ماده‌واحده قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ـ مصوب ۱۳۹۸ ـ که مقرّر می‌دارد: «از تاریخ تصویب این قانون سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با تمامی اختیارات و وظایفی که به موجب قوانین و مقررات در مواردی که مغایر شرع نیست با رعایت بند «د» ماده (۲۹) قانون مدیریت خدمات کشوری مصوب ۱۳۸۶/۷/۸ با اصلاحات و الحاقات بعدی و بند «الف» ماده (۲۸) قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۱۴ و بدون توسعه تشکیلات و افزایش نیروی انسانی به «وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی» تبدیل می‌شود»، ب ـ توجهاً به بند «الف» ماده (۲۸) قانون برنامه پنج‌ساله ششم توسعه ـ مصوب ۱۳۹۵ ـ که «کاهش حجم، اندازه و ساختار مجموع دستگاه‌های اجرائی را با تصویب شورای‌عالی اداری» مورد تأکید قرار می‌دهد، ج ـ بند «۷» ماده (۱۱۵) قانون مدیریت خدمات کشوری ـ مصوب ۱۳۸۶ ـ ناظر به وظایف و اختیارات «شورای‌عالی اداری»، که «بازنگری و اصلاح نظام تصمیم‌گیری شوراها و کمیته‌های کشور به نحوی که ضمن ارتقاء کیفی و کوتاه نمودن مراحل آن مراجع و نهادهای تصمیم‌گیرنده موازی و غیرضرور حذف شوند» را منحصراً در صلاحیت این شورا می‌داند، د ـ توجهاً به اینکه به موجب مصوبات قبلی دولت، به شماره‌های: ۱ ـ ۲۵۴۹۴۳/ت ۴۵۳۶۱ هـ مورخ ۱۳۸۹/۱۱/۱۰، ۲ ـ ۶۹۴۴۹/ت ۵۱۰۴۵ هـ مورخ ۱۳۹۳/۰۶/۲۰ ۳ ـ ۸۳۴۸۱/ت ۵۱۱۶۱ هـ مورخ ۱۳۹۳/۰۷/۲۳ و دو فقره مصوبات اصلاحی و تکمیلی دیگر در همین باره «به منظور توسعه و تعمیق زیارت و ترویج فرهنگ رضوی (ع) کارگروهی به مسئولیت…» سابقه تشکیل دارد و هم‌اکنون نیز با نظر به قوانین مطروحه، هرگونه تصمیم‌گیری راجع‌به کارگروه مزبور و ارتقاء دادن یا تغییر نام یافتن آن به «شورای ملی زیارت» به موجب قوانین پیش‌گفته در حوزه صلاحیت شورای‌عالی اداری می‌باشد، هـ ـ توجهاً به اقدام دولت ناظر به صدور مصوبه جدید که بند «۴» آن مصرّح به لغو مصوبات قبلی با اصلاحات بعدی آن می‌باشد، بنابراین، با انصراف از رأی قطعی ابلاغی رییس وقت مجلس شورای اسلامی در همین باره به شماره ۵۵۵۲۷/هـ ب مورخ ۱۳۹۳/۰۸/۲۰، ازآنجاکه اقدام دولت به صدور مصوبه برای افزایش وظایف و اختیارات همراه با ارتقاء بخشیدن سطح «کارگروه زیارت» به «شورای‌عالی زیارت» با متضمّن بودن به مفاد مصوبات پیش‌گفته چون خارج از صلاحیت دولت و مخلّ با وظایف و اختیارات قانونی شورای‌عالی اداری است، مغایر قانون است. ۲ ـ همچنین، نظر به اینکه: اولاً ـ به موجب ماده (۱) قانون تشکیل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری ـ مصوب ۱۳۸۲ با اصلاحات و الحاقات بعدی ـ و انتزاع این سازمان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، تأسیس یافت؛ ثانیاً ـ طبق تبصره (۱) همین ماده، «کلیه وظایف و اختیارات وزیر و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در امور میراث فرهنگی و ایران‌گردی و جهانگردی» به این سازمان و رییس آن انتقال یافت؛ ثالثاً ـ به موجب ماده (۲) همین قانون، اداره این سازمان که بر اساس ساز و کارهای مندرج در قانون سازمان میراث فرهنگی کشور ـ مصوب ۱۳۶۷ ـ و قانون توسعه صنعت ایران‌گردی و جهانگردی ـ مصوب ۱۳۷۰ ـ بوده و مطابق با بند «د» ماده (۴) قانون مزبور، «کلیه وظایف قانونی که تا قبل از تصویب این قانون بر عهده شورای سازمان میراث فرهنگی کشور و شورای‌عالی ایران‌گردی و جهانگردی بوده است» در زمره «وظائف و اختیارات شورای‌عالی میراث فرهنگی و گردشگری» قرار گرفته که اعضای آن مطابق ماده (۳) همین قانون با ریاست رییس‌جمهور یا معاون اول وی، عبارتند از: «رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و…» که همین مناصب در بند (۱) مصوبه اخیرالصدور هیأت‌وزیران نیز به شمارش درآمد، رابعاً ـ تصمیم‌گیری راجع‌به امور مربوط به سیاحت و زیارت که در بند (۱) مصوبه دولت آمده است با شمارش شدن در مواد گوناگون این قانون، مانند مواد (۴ ـ ۵ ـ ۷ ـ ۸ ـ ۹ و ۱۰) ازجمله اختیارات و وظایف مندرج در «قانون اهداف و وظایف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی» ـ مصوب ۱۳۶۵ ـ و «قانون توسعه صنعت ایران‌گردی و جهانگردی» ـ مصوب ۱۳۷۰ ـ با اصلاحات بعدی بوده است که به موجب متن ماده‌واحده قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی ـ مصوب ۱۳۹۸ ـ تماماً به این وزارتخانه واگذار گردیده است، علی‌هذا، اقدام هیأت محترم وزیران به صدور مصوبه ناظر به تشکیل «شورای ملی زیارت» و تعیین وظایف و اختیارات برای آن، علاوه‌بر مغایرت‌های پیش‌گفته، از حیث موازی بودن تشکیلات مزبور با «شورای‌عالی میراث فرهنگی و گردشگری» مغایر با همین نهاد است که متعاقب منتزع شدن سازمان‌های میراث فرهنگی کشور و ایران‌گردی و جهانگردی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تغییر یافتن آن به «سازمان میراث فرهنگی و گردشگری» که از سال ۱۳۹۸ به بعد به «وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی» تبدیل وضعیت یافته است.۳ ـ دو سطر آغازین بند «۱» مصوبه ناظر به «اتخاذ تصمیمات هماهنگ در خصوص امور فرهنگی، عمرانی، زیربنایی و زیرساخت‌ها در امور اجرایی …» از حیث متضمّن بودن بار مالی و عدم پیش‌بینی تأمین آن به طرق مقرّر در قوانین مربوط ازجمله بند «ن» ماده (۲۸) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) ـ مصوب ۱۳۹۳ ـ مغایر قانون است.۴ ـ ذیل بند «۳» مصوبه از این حیث که با ملاک اعتبار دانستن تشخیص حوزه معاونت محترم حقوقی رییس‌جمهور و سازمان برنامه‌وبودجه کشور، بیانگر لزوم تصویب تمامی موارد موردنیاز توسط هیأت محترم وزیران یا کمیسیون‌های متشکل از چند وزیر نمی‌باشد، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
آيين‌نامه ايمني کار در فضاي بسته
منتشره در روزنامه رسمی شماره 22565- 16/06/1401
شماره ۱۳۰۵۹۰ – ۱۴۰۱/۶/۸
جناب آقای دکتر مجید اکبرپور
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور
به پیوست «آیین‌نامه ایمنی کار در فضای بسته»، تدوین‌شده در شورای‌عالی حفاظت فنی به استناد مواد (۸۵) و (۸۶) قانون کار، منضم به لوح فشرده آنکه در تاریخ ۱۴۰۱/۵/۲۶ به توشیح و تصویب سرپرست محترم تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می‌شود.
شماره ۱۱۸۷۲۸ – ۱۴۰۱/۵/۲۶
آیین‌نامه ایمنی کار در فضای بسته
به استناد مواد (۸۵) و (۸۶) قانون کار جمهوری اسلامی ایران، با هدف ایمن‌سازی و پیشگیری از حوادث ناشی از کار، “آیین‌نامه ایمنی کار در فضای بسته” که در جلسه مورخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۱ “شورای‌عالی حفاظت فنی” تدوین و توسط آن شورا پیشنهاد شده است، به شرح زیر تصویب می‌گردد.
آیین‌نامه ایمنی کار در فضای بسته
فصل اول ـ کلیات
ماده ۱ ـ هدف و دامنه کاربرد: مقررات این آیین‌نامه به استناد ماده (۸۵) و تبصره (۱) ماده (۸۶) قانون کار جمهوری اسلامی ایران به منظور صیانت از نیروی انسانی و منابع مادی کشور و با هدف پیشگیری از وقوع حوادث ناشی از کار و رعایت ایمنی در کارگاه‌های مشمول قانون کار دارای فضای بسته تدوین شده است.
ماده ۲ ـ تعاریف: در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح ذیل به کار می‌روند:
۱ ـ فضای بسته: فضایی با معیارهای زیر است که برحسب شرایط ایمن نیازمند یا بدون نیاز به مجوز ورود می‌باشد.
۱ ـ ۱ ـ به اندازه کافی بزرگ باشد به طوری که بدن یا نیم‌تنه بالای شخص در آن قرار گیرد تا بتواند وظایف محوله را انجام دهد؛
۱ ـ ۲ ـ برای حضور و کار مستمر اشخاص طراحی نشده و برای اموری نظیر بازرسی، تعمیر و نگهداری وارد آن می‌شوند؛
۱ ـ ۳ ـ دارای ورودی و خروجی‌های محدود باشد؛ به صورتی که امکان فرار در وضعیت اضطراری به سادگی مقدور نباشد؛
۱ ـ ۴ ـ از تهویه طبیعی مطلوبی برخوردار نباشد و به دلیل خطر حبس هوا در این فضاها، فشار اتمسفری داخل با بیرون متفاوت بوده و یا دارای اتمسفر سمی و خطرناک باشد.
- فضای بسته بی‌نیاز به مجوز ورود: فضای بسته‌ای که بر اساس ارزیابی ریسک، فاقد خطرات منجر به مرگ یا جراحت فیزیکی شدید (نقص عضو) و یا سایر صدمات به کارگر باشد.
- فضای بسته نیازمند مجوز ورود: فضای بسته‌ای که بر اساس ارزیابی ریسک شامل یک یا چند ویژگی زیر است:
۳ ـ ۱ ـ حاوی یک اتمسفر خطرناک یا قابلیت ایجاد یک اتمسفر خطرناک است؛
۳ ـ ۲ ـ شامل ماده‌ای است که امکان غوطه‌وری یا فرو رفتن شخص در آن وجود دارد؛
۳ ـ ۳ ـ شکل داخلی آن به واسطه وضعیت دیوارها یا کف شیب‌دار، می‌تواند منجر به گیر افتادن شخص شود؛
۳ ـ ۴ ـ دارای حداقل یکی از مخاطرات فیزیکی، شیمیایی، بیولوژیکی، الکتریکی یا مکانیکی باشد.
- برنامه عملیات اجرایی: عبارت است از برنامه‌ریزی، اجرا، نظارت و پایش حضور عوامل اجرایی در محیط، ورود شخص مجاز، انجام کار و خروج وی از فضای بسته، تغییر نوبت‌کاری، حفاظت از اشخاص در برابر خطرات این فضا و کنترل و اتخاذ تدابیر ایمنی.
- مجوز ورود: به معنای سند مکتوبی است که توسط کارفرما یا نماینده وی تهیه می‌شود و برای ورود، انجام فعالیت و تعیین شرایط کار می‌باشد و باید به نام شخص مجاز و عنوان شغلی وی بوده و مشخص‌کننده‌ی محل فضای بسته، هدف ورود، تاریخ، مدت‌زمان و نوع انجام کار، شرایط ورود و خروج قابل قبول، مخاطرات فضا و نام ناظر و شخص مسئول باشد.
- شرایط ورود و خروج قابل قبول: وضعیت حاکم بر فضای بسته که ورود، خروج و فعالیت اشخاص مجاز در آن به صورت ایمن انجام گیرد.
- کارفرما: شخص حقیقی یا حقوقی است که یک یا تعدادی کارگر به دستور و حساب وی، به کار گمارده می‌شوند.
- پیمانکار اصلی: شخص حقیقی یا حقوقی دارای صلاحیتی است که بر اساس اسناد و مدارک پیمان به عنوان مجری اصلی موضوع پیمان شناخته می‌شود.
- پیمانکار فرعی یا پیمانکار جزء: شخص حقیقی یا حقوقی دارای صلاحیتی است که پیمانکار اصلی با وی برای انجام بخشی از امور، قرارداد منعقد نموده و پیمانکار مربوطه ملزم به اجرای تعهدات بر اساس اسناد و مدارک موضوع پیمان می‌باشد.
- ناظر: شخصی است که توسط کارفرما یا نماینده وی برای نظارت بر شرایط ایمن محیط کار، عملکرد اشخاص مسئول و اجرای صحیح برنامه عملیات اجرایی معرفی گردیده که می‌تواند خود کارفرما، سرپرست بخش و یا سرپرست واحد باشد.
- شخص مسئول: شخصی است که در خارج از فضای بسته مستقر و بر شرایط ایمن عملیات اجرایی کار در فضای بسته، ورود و خروج و عملکرد اشخاص مجاز نظارت می‌نماید. همچنین در صورت نیاز و در شرایط اضطراری می‌تواند به این فضا وارد شود.
- شخص مجاز: شخصی است که با داشتن مجوز ورود می‌تواند وارد فضای بسته شود، این شخص باید آموزش‌های مرتبط با نوع فعالیت در فضای بسته را گذرانده باشد.
- آزمایشگر: شخصی است که از دانش و توانایی و مهارت لازم برای انجام آزمایشات و تشخیص و پیش‌بینی مخاطرات فضای بسته برای انجام اقدامات اصلاحی یا حذف آنها برخوردار است.
- عوامل اجرایی: اشخاصی که تحت نظارت ناظر و هماهنگی شخص مسئول، فعالیت‌های مرتبط با خارج از فضای بسته را انجام می‌دهند.
- اتمسفر خطرناک: اتمسفری است که قرارگیری اشخاص در معرض آن می‌تواند منجر به مرگ، آسیب و عدم توانایی در خروج از فضای بسته شود و دارای شرایط زیر است:
۱۵ ـ ۱ ـ گاز، بخار یا گرد و غبار قابل اشتعال و احتراق با غلظتی برابر یا بیشتر از ۱۰ درصد حد پایین اشتعال؛
۱۵ ـ ۲ ـ غلظت اکسیژن هوا کمتر از 19/5 (نوزده و نیم) درصد و یا بالاتر از 23/5 (بیست و سه و نیم) درصد؛
۱۵ ـ ۳ ـ تغییرات غلظت مواد موجود در فضای بسته، در مواردی که محدوده مجاز آنها در آخرین ویرایش حدود مجاز مواجهه شغلی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ـ طبقه‌بندی مواد سمی و خطرناک مشخص شده است.
۱۵ ـ ۴ ـ هر شرایط اتمسفری دیگر که برای زندگی و سلامت فرد خطرناک باشد.
- وضعیت اضطراری و خطرناک: شرایط یا وضعیتی که بتواند مخاطراتی برای عوامل اجرایی یا اشخاص مجاز ایجاد نماید.
- شرایط ممنوع: وقوع شرایط یا وضعیت غیرایمن که مخاطراتی برای شخص مجاز ایجاد نماید.
- غوطه‌وری و فرو رفتن: محاصره و در برگرفتن یک شخص توسط مایعات یا ذرات ریزجامد قابل حرکت و جابجایی که بتواند به واسطه از کار انداختن سیستم تنفسی و یا اعمال فشار به بدن باعث آسیب یا مرگ شود.
- خنثی‌سازی: عملی است که طی آن یک گاز بی‌اثر غیرقابل احتراق و غیرآلاینده و واکنش‌ناپذیر (مانند نیتروژن) جایگزین گاز یا بخارات موجود در اتمسفر قابل اشتعال گردد به گونه‌ای که اتمسفر فضای بسته، غیرقابل اشتعال و واکنش‌ناپذیر شود.
- جداسازی: فرآیندی است که تمام یا بخشی از فضای بسته را برای پیشگیری از آزاد شدن انرژی یا ورود مواد به داخل آن از مدار خارج می‌نماید. این کار از طریق جدا نمودن لوله‌ها، مسدود نمودن دوطرفه، جدا نمودن اتصالات مکانیکی، قفل کردن و مسدود نمودن تمامی منابع انرژی انجام می‌شود.
- پایش: آزمایشاتی است که برای شناسایی و ارزیابی خطرات و تعیین میزان تغییرات شرایط ایمن فضای بسته به صورت دوره‌ای و مداوم در مدت انجام فعالیت شخص مجاز در فضای بسته انجام می‌شود.
- گروه امدادی: افراد معین آموزش‌دیده و دارای صلاحیتی هستند که وظیفه آنها رفع خطر و نجات اشخاص حادثه‌دیده از فضای بسته می‌باشد.
- تجهیزات امداد و نجات: به تجهیزاتی مانند طناب نجات، حمایل‌بند (هارنس)، جلیقه نجات، کپسول اطفاء حریق، تجهیزات حفاظت فردی، کپسول اکسیژن و دیگر لوازمی که برای امداد و نجات اشخاص حاضر در فضای بسته نیاز است، اطلاق می‌شود.
- آزمایش: این فرآیند شامل آزمون‌ها و اقداماتی برای شناسایی خطرات فضای بسته است که اشخاص مجاز در هنگام ورود یا کار ممکن است با آن روبرو شوند.
- مدارک و مستندات: به تمامی برنامه‌ها، مجوزها، گواهی‌نامه‌ها و تأییدیه‌های کار در فضای بسته که به صورت مکتوب یا الکترونیکی است، اطلاق می‌شود.
- کالیبراسیون (واسنجی): عبارت است از مقایسه یک دستگاه اندازه‌گیری با یک استاندارد و تعیین میزان خطای این وسیله نسبت به آن و در صورت لزوم تنظیم آن در مقایسه با استانداردهای مربوطه.
- ماسک فرار: ماسک قابل حمل است که در هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه ناشی از انتشار گازهای سمی به راحتی توسط اشخاص مورد استفاده قرار گیرد.
- مدیریت ریسک: فرآیند شناسایی، ارزیابی، تحلیل و رفع عوامل خطرساز است که می‌تواند با کنترل خطرات احتمالی از حوادثی که ممکن است در مدت اجرای یک طرح (پروژه) رخ بدهد، پیشگیری نماید
فصل دوم ـ مقررات عمومی
ماده 3- کارفرما مکلف است قبل از شروع هرگونه فعالیت و ورود اشخاص مجاز به فضای بسته، نسبت به اجرای صحیح مدیریت ریسک اقدام نماید. نتایج حاصل از آن باید منجر به شناسایی و ارزیابی و حذف و کنترل کلیه مخاطرات و اصلاح فرآیندها شود.
ماده 4- کارفرما باید برنامه عملیات اجرایی و دستورالعمل‌های مربوط به آن شامل آزمایش‌های لازم، شناسایی مخاطرات غوطه‌وری و فرو رفتن، شرایط ورود و خروج قابل قبول، انجام کار به روش ایمن، عملیات امداد و نجات، ایمن‌سازی پس از خروج و اتمام عملیات را تهیه، تدوین، اجرا، بازنگری و بهروزرسانی نماید.
ماده 5- کارفرما مکلف است برنامه عملیات اجرایی و دستورالعمل‌های مربوط به آن را قبل از ورود هر یک از اشخاص اعم از ناظر، شخص مسئول، شخص مجاز، آزمایشگر به فضای بسته به صورت مکتوب تهیه و ابلاغ نموده و بر اجرای آن نظارت نماید.
ماده 6- کارفرما مکلف است در زمان انجام فعالیت‌های مربوط به فضای بسته؛ با نصب علائم خطر، هشداردهنده یا بازدارنده مانند «خطر»، «ورود ممنوع» یا جملات مشابه از ورود اشخاص غیرمجاز به فضای مذکور جلوگیری به عمل آورد. علائم هشداری باید محل خطر و نوع آن را مشخص نماید.
ماده 7- باز شدن پوشش یا دریچه فضای بسته، منوط به حذف یا کنترل شرایط ناایمن بوده و باید توسط مانع یا حفاظ موقت از سقوط اتفاقی افراد یا اجسام خارجی به داخل فضای بسته پیشگیری شود.
ماده 8- قبل از ورود به فضای بسته و به منظور اطمینان از ایمن بودن شرایط باید بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ریسک، عملیات گازسنجی توسط آزمایشگر و به وسیله دستگاه کالیبره شده (واسنجی شده) برای تعیین مقدار اکسیژن و گازها و بخارات قابل اشتعال و سمی انجام شود. ورود مجدد منوط به تجدید گازسنجی است و نتایج باید قبل از هر نوبت‌کاری در دسترس اشخاص قرار گیرد.
ماده 9- فضای بسته قبل از ورود افراد باید از سرویس خارج شده و با روش حذف، مهار یا کنترل، از آزاد شدن انرژی یا ورود مواد به داخل آن به طور کامل ممانعت به عمل آید.
ماده 10- ورود اشخاص به فضای بسته تا زمان حذف تمامی مخاطرات موجود در این فضا و صدور مجوز ورود، ممنوع است.
ماده 11- تهویه مکانیکی دائمی فضای بسته باید محل استقرار و فعالیت اشخاص مجاز را از اتمسفر خطرناک تا زمان خروج آخرین فرد، ایمن نگه دارد.
ماده 12- جایگزینی هوای آلوده فضای بسته با هوای سالم و قابل استنشاق الزامی است و باید به گونه‌ای انجام شود که امکان ورود مجدد هوای آلوده خروجی به داخل فضای بسته وجود نداشته باشد.
ماده 13- کارفرما باید برای شناسایی مخاطرات و جلوگیری از تجمع اتمسفر خطرناک و اطمینان از عملکرد صحیح تهویه مکانیکی، هوای فضای بسته را در طول مدت کار، توسط آزمایشگر پایش نماید.
ماده 14- استفاده از تجهیزات الکتریکی برای تهویه‌ی اتمسفر قابل اشتعال یا انفجار فضای بسته، ممنوع است مگر اینکه این هواکش‌ها از نوع ضد جرقه بوده و مجهز به سیستم اتصال زمین باشند.
ماده 15- کارفرما مکلف است در صورت واگذاری انجام کار به صورت مقاطعه‌کاری، ضمن رعایت مفاد ماده (۱۳) قانون کار نسبت به رعایت قوانین و مقررات ایمنی و حفاظتی اقدام نماید.
ماده 16- کارفرما مکلف است در صورت شناسایی اتمسفر خطرناک یا تغییر شرایط ایمن فضای بسته، در تمامی مراحل ورود یا انجام کار، سریعاً اشخاص را از فضای بسته خارج و علت و میزان انتشار اتمسفر خطرناک یا تغییر شرایط را ارزیابی نماید. ورود مجدد اشخاص به این فضا با رعایت اقدامات حفاظتی و تأیید کتبی مجاز است.
ماده 17- کارفرما باید مدارک مکتوب مربوط به حذف خطرات فضای بسته را همراه با زمان و مکان آن فضا تهیه نماید و این مدارک همواره در دسترس باشد.
ماده 18- فضای بسته‌ای که تمامی خطرات منجر به مرگ، آسیب یا سایر صدمات آن بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ریسک حذف گردیده، می‌تواند با تأیید کتبی به فضای بسته بی‌نیاز به مجوز ورود تغییر نماید.
ماده 19- کارفرما مکلف است در صورت تغییر شرایط ایمنی فضای بسته بی‌نیاز از مجوز ورود، بلافاصله دستور خروج تمام اشخاص حاضر در این فضا را صادر کرده و فضای بسته مذکور را مجدداً ارزیابی نماید و در صورت لزوم آن را به فضای بسته نیازمند مجوز ورود تغییر دهد.
ماده 20- کارفرما مکلف است قبل از ایمن‌سازی فضای بسته، از ورود تمامی اشخاص و انجام هرگونه فعالیت ممانعت به عمل آورد.
ماده 21- پیمانکار مکلف است قبل از انجام فعالیت در فضای بسته، اطلاعات موردنیاز در خصوص مخاطرات و عملیات اجرایی بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ریسک را از کارفرما دریافت نماید.
ماده 22- پیمانکار مکلف است قبل از ورود به فضای بسته، نسبت به انطباق برنامه عملیات اجرایی با برنامه‌ها و دستورالعمل‌های حفاظت فنی و ایمنی اقدام نماید. شروع عملیات منوط به رعایت و اجرای این دستورالعمل‌ها می‌باشد.
ماده 23- هرگاه کارفرما اجرای عملیات کار در فضای بسته را به طور کامل از ابتدا تا پایان‌کار، به یک پیمانکار محول نماید، در این صورت پیمانکار مسئول اجرای مقررات مرتبط با حفاظت فنی و ایمنی در کارگاه خواهد بود.
ماده 24- هرگاه کارفرما اجرای عملیات کار در فضای بسته را به صورت پیمان به پیمانکاران مختلف محول نماید، هر پیمانکار در محدوده پیمان خود، مسئول اجرای مقررات حفاظت فنی و ایمنی بوده و کارفرما به منظور جلوگیری از تداخل کاری و بروز خطرات یا حوادث احتمالی مسئول ایجاد هماهنگی و نظارت بر عملکرد بین آنها می‌باشد.
ماده 25- هرگاه پیمانکار اصلی با موافقت کارفرما اجرای قسمت‌های مختلف عملیات پیمان را به پیمانکاران جزء واگذار نماید؛ هر پیمانکار جزء در محدوده پیمان خود مسئول اجرای مقررات حفاظت فنی و ایمنی است و پیمانکار اصلی مسئول نظارت و ایجاد هماهنگی بین پیمانکاران جزء خواهد بود.
ماده 26- هرگاه کارفرما اجرای عملیات کار در فضای بسته را به پیمانکار واگذار نماید ولی تأمین وسایل، تهیه لوازم اجرای کار، تجهیزات آزمایش، تهویه، وسایل ارتباطی، امداد و نجات، حفاظ‌ها و حصارها بر عهده کارفرما باشد در این صورت فقط انجام عملیات اجرایی واگذار شده و پیمانکار مکلف به تأمین نیروی انسانی آموزش‌دیده در زمینه کار در فضای بسته و نظارت بر رعایت موازین ایمنی در حین انجام کار کارگران خود می‌باشد. در این روش از واگذاری، کارفرما باید تجهیزات و وسایل سالم و ایمن را در اختیار آنان قرار داده و بر عملکرد ایمن پیمانکار و کارگران تحت امر او نظارت عالیه داشته باشد.
ماده 27- پیمانکار باید در تمام مراحل عملیات اجرایی و در مدت فعالیت در مجاورت کارگران کارفرما و یا سایر پیمانکاران، بر رفتار ایمن کارگران تحت پوشش خود نظارت نماید.
ماده 28- پیمانکار باید شروع و پایان عملیات اجرایی را با هماهنگی و مجوز کتبی کارفرما انجام دهد و گزارش حوادث و اتفاقات رخ داده قبل، حین و یا بعد از عملیات در فضای بسته را به کارفرما ارائه دهد.
ماده 29- کارفرما مکلف است گزارش عملیات و مخاطرات حین کار را از پیمانکار فضای بسته اخذ و در صورت نیاز، نسبت به بازنگری برنامه عملیاتی اجرایی اقدام لازم را به عمل آورد.
ماده 30- کارفرما باید اشخاص ناظر، مسئول، مجاز، آزمایشگر و گروه امدادی داخل کارگاه را مشخص نماید و ضمن ابلاغ شرح وظایف آنها، بر اجرای دقیق و ایمن آن وظایف نظارت نماید و آموزش‌های لازم را قبل از شروع کار، به آنها ارائه دهد.
ماده 31- پیش‌بینی و تهیه برنامه عملیات امداد و نجات در شرایط اضطراری و ثبت و نگهداری مستندات آن در کارگاه، توسط کارفرما الزامی است.
ماده 32- کارفرما مکلف است قبل از شروع به کار اشخاص در فضای بسته، هماهنگی لازم با گروه امدادی خارج از کارگاه را برای اطلاع از شرایط موجود و حضور احتمالی برای عملیات امداد و نجات را به عمل آورد.
ماده 33- برگه اطلاعات ایمنی یا دیگر اطلاعات مربوط به موادی که اشخاص مجاز در اثر آن آسیب دید‌ه‌اند باید در اختیار گروه امدادی و گروه پزشکی معالج قرار گیرد تا برای مداوای فرد مصدوم استفاده شود.
ماده 34- کارفرما باید تمرینات عملیات امداد و نجات در فضای بسته را حداقل یک‌بار در طی ۱۲ ماه انجام دهد و مدارک و مستندات مربوطه را در کارگاه و در دسترس نگهداری نماید.
فصل سوم ـ برنامه عملیات اجرایی
ماده 35- کارفرما با توجه به نوع فعالیت کارگاه باید برنامه عملیات اجرایی در فضای بسته را با اولویت رعایت ایمنی تهیه و در دوره‌های زمانی مشخص بهروزرسانی نماید.
ماده 36- کارفرما مکلف است برای تأمین ایمنی اشخاص مجاز در فضای بسته، نسبت به مشخص نمودن فضای بسته، جداسازی، پاک‌سازی، خنثی‌سازی و یا تهویه فضای مذکور و شرایط ورود و خروج قابل قبول و دسترسی بر اساس نتایج آزمایشات اقدام نماید.
ماده 37- کارفرما باید برای حفاظت عوامل اجرایی و اشخاص مجاز، محل عبور افراد و ماشین‌آلات را مشخص نموده و با ایجاد موانع و حفاظ‌گذاری، آنها را از مخاطرات محافظت نماید.
ماده 38- کارفرما مکلف است علاوه‌بر تهیه لوازم اجرای کار، تجهیزات موردنیاز برای انجام آزمایش، نظارت، تهویه، حفاظت فردی، وسایل ارتباطی، امداد و نجات و حفاظ‌ها و حصارهای موردنیاز را تهیه نموده و آموزش لازم برای استفاده و نگهداری مناسب از آنها را به اشخاص ارائه و بر استفاده صحیح از آنها نظارت نماید.
ماده 39- روشنایی فضای بسته باید به‌گونه‌ای باشد که شخص مجاز بتواند وظایف خود را به صورت ایمن انجام دهد و در شرایط اضطراری برای ترک این فضا کافی باشد.
ماده 40- روشنایی فضای بسته باید بر اساس شرایط محیطی و اتمسفر موجود در آن فضا تأمین گردد. در صورت احتمال وقوع اشتعال یا انفجار، باید از تجهیزات روشنایی ضد‌جرقه (۲۴ ولت) استفاده نمود و در غیراین‌صورت، می‌توان از تجهیزات روشنایی معمولی بهره برد.
ماده 41- تجهیزات روشنایی باید متناسب با شرایط فضای بسته باشد. در فضاهایی که احتمال اشتعال یا انفجار در آن وجود دارد باید این تجهیزات ضد جرقه و مقاوم در برابر آتش باشند.
8 ماده 42- انجام آزمایشات مداوم برای شناسایی مخاطرات و اطمینان از ایمن بودن عملیات اجرایی در فضاهای بسته‌ای که با توجه به تولید پیوسته و جریان مداوم فرآیند، امکان جداسازی کامل وجود ندارد، الزامی است.
ماده 43- انجام آزمایش برای شناسایی خطرات اتمسفری در فضای بسته با اولویت اندازه‌گیری میزان اکسیژن و گازها و بخارات قابل اشتعال و انفجار و گازها و بخارات سمی الزامی است و این نتایج باید قبل از ورود، در اختیار اشخاص مجاز قرار گیرد.
ماده 44- کارفرما مکلف است نسبت به استقرار و حضور دایمی حداقل یک شخص مسئول در خارج از فضای بسته به منظور نظارت بر عملکرد شخص مجاز و شرایط ایمن فضای بسته اقدام نماید. ارجاع امور متفرقه به شخص مسئول ممنوع است.
ماده 45- کارفرما بر اساس نتایج حاصل از ارزیابی ریسک، باید نسبت به تهیه دستورالعمل‌های اجرایی شامل: دستورالعمل‌های صدور مجوز ورود، کار هم‌زمان چند عامل اجرایی، فراخوان گروه امدادی، اقدام در شرایط اضطراری و ابطال مجوز ورود به فضای بسته، اقدام نماید.
ماده 46- کارفرما باید بر اساس اطلاع شخص ناظر یا مسئول یا مجاز مبنی بر وجود نقص و ایراد در روند برنامه عملیات اجرایی، از ادامه فعالیت جلوگیری نماید و سپس برنامه مذکور را مورد بازنگری قرار داده و اقدامات اصلاحی برای رفع مخاطرات را انجام دهد.
ماده 47- کارفرما به منظور بازنگری برنامه عملیات اجرایی برای محافظت اشخاص از خطرات باید دلایل لغو مجوزهای صادرشده و مخاطرات ثبت‌شده در مجوزهای پایان‌یافته را در فاصله زمانی یک‌ساله از زمان صدور هر مجوز مورد بررسی قرار دهد.
فصل چهارم ـ مجوز ورود
ماده 48- کارفرما باید مجوز ورود به فضای بسته را به صورت مکتوب صادر نماید. ورود شخص مجاز به فضای بسته، منوط به داشتن مجوز با امضای شخص ناظر و شخص مسئول می‌باشد.
ماده 49- صدور مجوز ورود باید به نام شخص مجاز و با درج عنوان شغلی وی باشد. نام و امضای اشخاص ناظر و مسئول و هدف از ورود، تاریخ ورود، مدت‌زمان و نوع انجام کار، شرایط ورود و خروج قابل قبول و مخاطرات فضای بسته باید در آن ذکر شده باشد.
ماده 50- مجوز ورود باید منطبق بر نتایج حاصل از مدیریت ریسک باشد. همچنین شامل ارزیابی و اقدامات کنترلی برای جداسازی فضای بسته و روش‌های حذف یا کنترل خطرات، قبل از ورود به آن و شرایط خروج در وضعیت اضطراری باشد.
ماده 51- مجوز ورود باید روش و نحوه دسترسی به گروه امدادی، تجهیزات حفاظت فردی، نتایج آزمایشات، روش‌های ارتباطی و هشدار را مشخص نماید.
ماده 52- مجوز ورود باید مشخص‌کننده‌ی نوع و روش ارتباط بین شخص مسئول و شخص مجاز باشد.
ماده 53- کارفرما باید مدارک مربوط به صدور، لغو یا پایان مجوز ورود به فضای بسته را برای بازنگری و اصلاح و بهبود روش‌ها حداقل به مدت یک سال نگهداری نماید.
فصل پنجم ـ وظایف اشخاص
بخش اول ـ وظایف ناظر
ماده 54- ناظر باید اطلاعات و آگاهی لازم از مخاطرات عملیات ورود، خروج و حین کار را داشته باشد و بر اساس مجوز ورود بر شرایط ایمن محیط کار، عملکرد اشخاص مسئول و اجرای صحیح برنامه عملیات اجرایی نظارت نماید.
ماده 55- ناظر باید برنامه حضور و انجام عملیات گروه امدادی را تأیید نماید.
ماده 56- ناظر باید بر فرآیند انجام کار و شرایط محیطی خارج فضای بسته، نظارت نماید و بر اساس گزارشات شخص مسئول، گزارش نهایی را تهیه و به کارفرما ارائه نماید.
ماده 57- ناظر موظف است در صورت وجود چند فضای بسته، بر عملکرد اشخاص مسئول هر فضای بسته نظارت نموده و هماهنگی لازم بین آنها را به عمل آورد.
ماده 58- ناظر باید مجوز ورود را بر اساس گزارش شخص مسئول در پایان عملیات اجرایی و یا در صورت پدید آمدن شرایط اضطراری و خطرناک در داخل فضای بسته یا در نزدیکی آن، لغو نماید.
بخش دوم ـ وظایف شخص مسئول
ماده 59- شخص مسئول باید بر اساس برنامه عملیات اجرایی بر تغییر نوبت‌کاری نظارت و ایمن بودن شرایط کاری قبل از ورود را تأیید نماید.
ماده 60- شخص مسئول باید اطلاعات و آگاهی لازم از روند انجام کار و خطرات مربوط به عملیات ورود، خروج و حین کار شخص مجاز را داشته باشد و از تعداد و مشخصات دقیق اشخاص مجاز حاضر در فضای بسته مطلع باشد.
ماده 61- شخص مسئول باید به صورت تمام‌وقت در محل انجام کار خود مستقر و دارای ارتباط دایمی با اشخاص مجاز بوده تا از سلامت آنها اطمینان حاصل نماید.
ماده 62- شخص مسئول باید در صورت ناتوانی برای انجام امور محوله، قرارگیری شخص مجاز در شرایط خطرناک، شناسایی وضعیت اضطراری در خارج از فضای بسته و یا شناسایی شرایط ممنوع به نحوی که باعث به خطر افتادن جان اشخاص گردد سریعاً عملیات اجرایی را متوقف نموده و دستور خروج اشخاص مجاز از فضای بسته را صادر نماید.
ماده 63- شخص مسئول موظف است در صورت نیاز اشخاص مجاز داخل فضای بسته به کمک، سریعاً برای نجات آنها اقدام نموده و از گروه امدادی درخواست کمک نماید.
ماده 64- شخص مسئول موظف است از انجام امور مغایر با شرح وظایفش خودداری نماید و در هنگام انجام فعالیت در فضای بسته، از حضور و ورود افراد غیرمجاز به این فضا جلوگیری به عمل آورد.
ماده 65- شخص مسئول موظف است در هنگام بروز حادثه یا رخداد پیش‌بینی‌نشده در شرایط فضای بسته یا محوطه اطراف آن، از حضور، تجمع و دخالت افراد غیرمجاز برای شرکت در عملیات امداد و نجات جلوگیری نماید.
ماده 66- شخص مسئول باید علاوه‌بر کنترل مجوز ورود شخص مجاز، از مجهز بودن آنها به تجهیزات حفاظتی متناسب با انجام کار اطمینان حاصل نماید.
ماده 67- شخص مسئول باید بر محصور بودن محوطه فضای بسته و نصب علائم هشداردهنده نظارت نموده و در صورت مشاهده هرگونه نقص یا ایراد ضمن متوقف نمودن کار، مراتب را به ناظر گزارش نماید.
ماده 68- شخص مسئول باید از مراحل انجام کار در داخل فضای بسته مطلع باشد و نسبت به ثبت و ضبط گزارش فرآیند اجرایی کار و ارایه به ناظر اقدام نماید.
بخش سوم ـ وظایف شخص مجاز
ماده 69- شخص مجاز باید از سلامت لازم و توانایی جسمی انجام کار در فضای بسته برخوردار بوده و ضمن آگاهی از مخاطرات فضای بسته، دستورالعمل‌های تدوین شده توسط کارفرما در حیطه وظایف خود را به طور صحیح و کامل اجرا نموده و قبل از ورود به این فضا مجوز ورود را از شخص مسئول دریافت نماید.
ماده 70- شخص مجاز باید دوره‌های آموزش ایمنی مرتبط با نوع فعالیت در فضای بسته را گذرانده و مهارت لازم برای به‌کارگیری و استفاده صحیح از تجهیزات ارتباطی، فنی و حفاظت فردی را داشته باشد
ماده 71- شخص مجاز در صورت قرار گرفتن در وضعیت خطرناک و یا مواجهه و شناسایی شرایط ممنوع، باید سریعاً فضای بسته را ترک نماید و شخص مسئول را از این شرایط آگاه نماید.
ماده 72- شخص مجاز به محض فعال شدن هشدار تخلیه و یا صدور دستور تخلیه توسط شخص مسئول؛ باید سریعاً و به شکل ایمن از فضای بسته خارج شود.
ماده 73- ورود اشخاص مجاز به داخل فضای بسته، بدون حضور و تأیید شخص مسئول ممنوع است.
ماده 74- شخص مجاز باید در زمان ورود به فضای بسته، به تجهیزات امداد و نجات مجهز شود تا در صورت وقوع خطر، گروه امدادی بتوانند به سهولت عملیات امداد و نجات را انجام دهند. اگر با تأیید کارفرما، استفاده از این تجهیزات باعث ایجاد مخاطره گردد و یا کمکی به عملیات نجات نکند، انجام آن الزامی نیست.
ماده 75- شخص مجاز در صورت الزام به استفاده از تجهیزات تنفسی، باید به جلیقه تمام بدن متصل به طناب نجات، مجهز باشد.
بخش چهارم ـ وظایف آزمایشگر
ماده 76- آزمایشگر باید از دانش، تخصص و مهارت لازم در به‌کارگیری تجهیزات آزمایش، حفاظت فردی، ارتباطی مخابراتی و فنی در انجام آزمون‌های موردنیاز برای فضای بسته برخوردار باشد.
ماده 77- آزمایشگر باید بر اساس دستورالعمل شرکت سازنده از تجهیزات اندازه‌گیری سالم و کالیبره شده (واسنجی شده) استفاده نماید و در صورت نقص یا کالیبره نبودن تجهیزات، مراتب را به شخص مسئول و کارفرما اطلاع دهد.
ماده 78- آزمایشگر موظف است ضمن آلاینده سنجی فضای بسته، مخاطرات فضای بسته را شناسایی و نسبت به اجرای صحیح و کامل دستورالعمل‌های مربوط به خود اقدام نماید و در صورت قرار گرفتن در وضعیت خطرناک یا مواجهه یا شناسایی شرایط ممنوع در حین آزمایش، باید سریعاً از آن فضا خارج و مراتب را به شخص مسئول اعلام نماید.
ماده 79- آزمایشگر باید همواره در تمام مراحل انجام عملیات کار در فضای بسته در دسترس باشد و آمادگی لازم برای انجام مجدد آزمایشات را داشته باشد همچنین نتایج آزمون را در مجوز ورود ثبت و امضا نماید.
بخش پنجم ـ وظایف گروه امدادی
ماده 80- گروه امدادی باید آگاهی و آمادگی در زمینه انجام عملیات امداد و نجات و کار با دستگاه‌ها و تجهیزات و انجام سایر وظایف محوله در فضای بسته را داشته باشند.
ماده 81- گروه امدادی باید برای برنامه‌ریزی و اجرای عملیات، اجازه دسترسی به تمامی قسمت‌های لازم کارگاه و فضاهای بسته را داشته باشند.
ماده 82- گروه امدادی داخل کارگاه باید در دوره‌های آموزشی کاربردی امداد و نجات مرتبط با فضای بسته شرکت نمایند و گواهی‌نامه معتبر و کتبی از مرجع دارای صلاحیت اخذ نمایند.
فصل ششم ـ آموزش
ماده 83- کارفرما مکلف است قبل از شروع به کار اشخاص مجاز، آموزش‌های مبتنی بر دانش و مهارت برای انجام ایمن وظایف محوله در فضای بسته را توسط مراجع دارای صلاحیت به آنها ارائه نماید.
ماده 84- آموزش‌های عمومی و تخصصی ایمنی اشخاص مجاز و گروه امدادی، باید توسط مراجع دارای صلاحیت انجام پذیرد و گواهی‌نامه با مشخصات شخص آموزش‌دیده، عنوان دوره، تاریخ آموزش، مهر و تأیید مرجع آموزشی صادر و در کارگاه در دسترس باشد.
ماده 85- کارفرما باید پیمانکار را ملزم به به‌کارگیری کارگرانی نماید که آموزش‌های متناسب با کار در فضای بسته را گذرانده باشند.
ماده 86- پیمانکار مکلف است قبل از شروع کار، مدارک و مستندات مرتبط با آموزش‌های ایمنی کارگران خود را به کارفرما ارائه نماید.
فصل هفتم ـ سایر مقررات
ماده 87- کارفرما مکلف است برای انجام تعمیرات، سرویس و سایر فعالیت‌ها در فضای بسته، با جداسازی از طریق حفاظ‌گذاری اجزای متحرک و گردنده نسبت به ایمن نمودن آن فضا اقدام نماید.
ماده 88- کارفرما مکلف است کلیه تجهیزات و ماشین‌آلات الکتریکی مانند کلیدها، موتورها و توربین‌ها را به شکل ایمن قفل نماید تا به‌طور ناگهانی یا اتفاقی در حین عملیات کار در فضای بسته، راه‌اندازی نشود.
ماده 89- استفاده از اکسیژن خالص برای تأمین هوای موردنیاز و یا تهویه فضای بسته، ممنوع است.
ماده 90- قرار دادن مخزن یا کپسول تأمین‌کننده هوا برای تهویه در داخل فضای بسته ممنوع است.
ماده 91- پمپ‌های هوادهی باید به تأسیسات برق اضطراری مجهز باشند.
ماده 92- گازسنجی مستمر برای پایش میزان غلظت اکسیژن و مواد سمی در فضاهای بسته‌ای که احتمال تغییر شرایط اتسمفری به دلیل بر هم خوردن لجن یا نشت مواد از تجهیزات یا واحد‌های مجاور وجود دارد، الزامی است.
ماده 93- کارفرما مکلف است اشخاص مجاز را برای مقابله با مخاطرات احتمالی و امکان فرار در مواقع اضطراری، مجهز به ماسک فرار نماید.
ماده 94- محل کار شخص مجاز در فضای بسته باید به‌گونه‌ای باشد که به لحاظ گرما، سرما از شرایط قابل تحمل برخوردار باشد و یا به لباس کار متناسب با دمای آن فضا مجهز شود.
ماده 95- استعمال دخانیات، ایجاد شعله باز و همراه داشتن موبایل، کبریت، فندک و نظایر آن در فضای بسته‌ای که احتمال احتراق، اشتعال و انفجار در آن وجود دارد ممنوع است.
ماده 96- اجرای مفاد آیین‌نامه به استناد مواد (۸۵) و (۹۱) قانون کار برای تمامی کارفرمایان، کارگران مشمول قانون کار لازم‌‌الاجرا بوده و مسئولیت اجرای آن در محیط کار بر عهده کارفرمای کارگاه می‌باشد.
این آیین‌نامه مشتمل بر ۷ فصل و ۵ بخش در ۹۶ ماده به استناد مواد (۸۵) و (۸۶) قانون کار جمهوری اسلامی ایران در یکصد و هفتاد و هفتمین جلسه شورای‌عالی حفاظت فنی در تاریخ ۱۴۰۱/۰۴/۲۱ تدوین شده و در تاریخ ۲۶/ ۱۴۰۱/۰۵ به تصویب سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی رسیده است.
سرپرست وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ محمدهادی زاهدی وفا
نظريه رئيس مجلس شوراي اسلامي موضوع صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقي به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و يکصد و سي و هشتم (۱۳۸) قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران»
منتشره در روزنامه رسمی شماره 22567-19/06/1401
۱۰۷۴ [این شماره مربوط به ترتیب درج هر نظریه در روزنامه رسمی کشور می‌باشد.]
شماره ۵۷۱۲۸/هـ ب ـ ۱۴۰۱/۶/۱۵
حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای دکتر رئیسی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویب‌نامه هیأت محترم وزیران به شماره ۸۱۸۴۳/ت ۶۰۱۵۱ هـ مورخ ۱۴۰۱/۰۵/۱۵، موضوع: «اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون نظام رتبه‌بندی معلمان»، متعاقب بررسی‌ها و اعلام‌نظر مقدماتی «هیأت بررسی و تطبیق مصوّبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده‌واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجراء اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آیین‌نامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام‌نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به این‌جانب ابلاغ می‌گردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغی‌الاثر خواهد بود.
«به رغم آنکه طبق ماده (۴۵) قانون مدیریت خدمات کشوری ـ مصوب ۱۳۸۶ ـ استخدام را صرفاً شامل استخدام رسمی و پیمانی دانسته که با طی و تکمیل فرآیند استخدام عهده‌دار خدمت در دستگاه‌های اجرایی می‌گرداند، لکن به موجب تبصره ذیل ماده (۳۲) قانون مدیریت خدمات کشوری که حکم آن مجدّداً در ماده (۵۲) همین قانون مورد تأکید قرار گرفته است، و از آنجاکه بند «۱» ماده (۲) قانون نظام رتبه‌بندی معلمان ـ مصوب ۱۴۰۰ ـ، معلمان را با وصف اعم کلمه مشمول نظام رتبه‌بندی می‌شمارد، علی‌هذا، حکم مقرّر در بند «۳» مصوبه اصلاحی ناظر به الحاق یک تبصره به عنوان تبصره «۴» به ماده (۳) مصوبه که مقرّر می‌دارد: «اجرای حکم رتبه‌بندی منوط به تکمیل استخدام مطابق قوانین و مقررات خواهد بود»، از این حیث که معلمان مشمول تبصره «۲» ماده (۳۲) و ماده (۵۲) همین قانون و دیگر موارد مانند آن را در برنمی‌گیرد، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ محمدباقر قالیباف
