مصوبات شوراها
منتشره از تاریخ
1401/04/10 لغایت 1401/04/01
در روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
شوراي عالي فضای مجازی
دستورالعمل به‌کارگیری خدمات شبکههای ارتباطي براي کمک به توسعه صنعت خودروهاي متصل
شوراي عالي فضای مجازی
دستورالعمل به‌کارگیری خدمات شبکههای ارتباطي براي کمک به توسعه صنعت خودروهاي متصل
منتشره در روزنامه رسمی شماره 22504 – 02/04/1401
شماره ۱۰۱۸۹۹ – ۱۴۰۱/۳/۲۸
مرکز ملی فضای مجازی کشور ـ وزارت اطلاعات ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت
دادستانی کل کشور ـ بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران
وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت راه و شهرسازی
فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران
به پیوست مصوبه نود و نهمین جلسه مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۶ کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کشور با موضوع سند «دستورالعمل به‌کارگیری خدمات شبکههای ارتباطی برای کمک به توسعه صنعت خودروهای متصل» که بر اساس نامه شماره ۲۷۶۳۹ مورخ ۱۴۰۱/۲/۲۵ به تأیید رییس محترم جمهور و طی نامه شماره ۱۰۱۴۸۷ مورخ ۱۴۰۱/۳/۱۰ به استحضار اعضای محترم شورای‌عالی فضای مجازی کشور رسیده است، ابلاغ میشود.
مقتضی است دستور فرمایید مراتب را به اطلاع ذینفعان مرتبط رسانده و گزارش نتایج حاصله، به این مرکز منعکس شود.
دبیر شورای‌عالی و رئیس مرکز ملی فضای مجازی ـ سیدابوالحسن فیروزآبادی
دستورالعمل به‌کارگیری خدمات شبکههای ارتباطی برای کمک به توسعه صنعت خودروهای متصل
مصوبه نود و نهمین جلسه مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کشور
مقدمه
صنایع خودروسازی در سال‌‌های اخیر توجه ویژه‌‌ای را برای استفاده از فناوری‌‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی و اینترنت اشیاء در زیست‌‌بوم این صنعت به خرج داده‌‌اند و این روند با شتاب قابل ملاحظه‌‌ای ادامه دارد. استفاده از سازوکارهای هوشمند متصل به شبکههای ارتباطی در راستای تولید خودروهای متصل، یکی از این حوزه‌‌ها است که مزایای رقابتی قابل توجهی را برای این صنایع به وجود می‌‌آورد. در سایه اتصال دائم خودروها به شبکههای ارتباطی، قابلیت‌‌های گوناگونی برای ذینفعان متعدد از جمله صاحبان خودرو، تولید‌‌کنندگان و شبکه پشتیبانی، شرکتهای صنعت بیمه، مدیریت ترافیک کشور و نیز حوزه‌‌های انتظامی و نظارت بر تخلفات حاصل میشود.
این دستورالعمل با در نظر داشتن الزامات حاکم بر اینترنت اشیاء در شبکه ملی اطلاعات (مصوب پنجاه-وسومین جلسه مورخ ۱۳۹۷/۰۷/۳۰ شورای‌عالی فضای مجازی کشور) از قبیل حفظ جایگاه والای انسان و کرامت انسانی و ارتقاء شاخص‌های کلان رفاه و عدالت اجتماعی (مواد ۲ ـ ۱ ـ و ۲ ـ ۲ ـ)، رعایت حریم خصوصی کاربران و امنیت عمومی (ماده ۲ ـ ۵ ـ)، بومیسازی نظام‌‌مند اینترنت اشیاء (ماده ۳ ـ ۳ ـ) و توجه به کلان‌‌داده‌‌های حاصل به مثابه دارایی ملی (ماده ۳ ـ ۵ ـ)، برای رفع موانع مقرراتی موجود برای توسعه فعالیت‌‌های این زمینه، در نودونهمین جلسه مورخ ۱۴۰۰/۱۰/۰۶ کمیسیون عالی تنظیم مقررات فضای مجازی کشور تصویب شده است.
۱ ـ تعاریف و ارکان:
۱ ـ ۱ ـ شبکه ارائه‌کننده خدمات ارتباطی (کارور): هر یک از شرکتهای ارائه‌کننده خدمات ارتباطی دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی؛
۱ ـ ۲ ـ جعبه ارتباطی خودرو (جعبه): عنصری الکترونیکی و ارتباطی مشتمل بر حافظه متصل به اجزاء خودرو و نیز حاوی سیم‌‌کارت مرتبط با یک کارور که قادر است بهطور متناوب دادههای عملکردی خودرو و رفتارهای ترافیکی آن را تبادل کند؛
۱ ـ ۳ ـ خودروی متصل: خودروی مجهز به یک جعبه ارتباطی که قادر است دادههای عملکردی خودرو و رفتار ترافیکی آن را به یک کارور در تمام لحظات اتصال، ارسال نماید؛
۱ ـ ۴ ـ شرکت فروشنده خدمات خودرویی متصل (فروشنده): عرضه‌‌‌‌کننده خدمات خودروی متصل (بخصوص گروههای فعال در صنعت خودرویی) که دارای مجوز و شخصیت حقوقی در کشور است؛
۱ ـ ۵ ـ سامانه دادگان خودروی متصل (سامانه): سامانه مستقر در سمت یک کارور است که قادر است دادگان ارسالی از طرف خودروی متصل فروشنده را دریافت کند و انواع خدمات داده‌‌ای را در اختیار متقاضیان و دیگر سامانههای مجاز قرار دهد.
۲ ـ اهداف و کاربست‌‌ها:
۲ ـ ۱ ـ ایجاد قابلیت برای توسعه خدمات ناوبری هوشمندِ مستقلِ داخلی، بدون اتکا به سکوهای خارجی؛
۲ ـ ۲ ـ تسهیل، توسعه و بهبود فرآیندهای ارائه خدمات فوری به مشتریان و صاحبان خودرو بر اساس موقعیت‌‌های مکانی خودرو؛
۲ ـ ۳ ـ فراهم‌‌سازی امکان تماس‌‌های اضطراری هوشمند بدون مداخله راننده در مواقع بحرانی و تصادفات؛
۲ ـ ۴ ـ فراهم‌‌سازی امکان انجام انواع تحلیل‌‌های مرتبط با عملکرد خودرو به فروشنده و شریک‌‌های تجاری؛
۲ ـ ۵ ـ فراهم‌‌سازی امکان ارائه خدمات برخط (بر اساس استانداردهای کابین خودرو)؛
۲ ـ ۶ ـ توانمندسازی بیمه‌‌ها برای اعتبارسنجی و نیز مقابله با تقلب‌‌های وسیع؛
۲ ـ ۷ ـ ارتقاء سطح هوشمندی در وضعیت مدیریت ترافیک کشور؛
۲ ـ ۸ ـ امکان‌‌پذیری ارائه خدمات هوشمند به ذینفعان متعدد در زمینه سلامت رانندگی و نیز تشخیص تخلفات و جرایم؛
۲ ـ ۹ ـ امکان‌‌پذیر ساختن ارائه خدمات تحلیلی به متولیان ترویج فرهنگ و هنجارهای مطلوب در زمینه رفتارهای ترافیکی؛
۲ ـ ۱۰ ـ فراهم‌‌سازی امکان ارائه خدمات داده‌‌ای خودروها و رفتارهای ترافیکی به کسب و کارهای حوزه حمل و نقل و شرکتهای نوآور؛
۲ ـ ۱۱ ـ ایجاد قابلیت برای استفاده از کلان‌‌داده‌‌ها برای کاهش آلاینده‌ها و حفظ محیط‌زیست.
۳ ـ الزامات و فَرارَوندها:
۳ ـ ۱ ـ فروشنده برای پیوستن به زیست‌‌بوم خودروهای متصل، باید حداقل با یک کارور دارای مجوز از سازمان تنظیم مقررات ارتباطات رادیویی قرارداد منعقد نماید؛
۳ ـ ۲ ـ هر کارور باید سامانه‌ای اختصاصی (فیزیکی یا منطقی) مربوط به هر قرارداد را ایجاد و نظام دسترسی مرتبط با آن را به‌‌صورت مستقل تعریف و مشخص نماید؛
۳ ـ ۳ ـ امنیت فرایند انتقال دادهها از جعبه ارتباطی به سامانه مستقر در کارورها، تابع مقررات، ضوابط و زیرساختهای امنیتی ارائه خدمات متداول کارورها به مشتریان دارای سیم‌‌کارت می‌باشد؛
۳ ـ ۴ ـ هر کارور، باید کلیه سازوکارهایی که برای امنیت و حفظ حریم خصوصی دادههای مشتریان خود که در جنبههای زیر وجود دارد را برای سیم‌‌کارت‌‌های استفاده‌شده در دایره خدمات این سند اعمال نماید:
۳ ـ ۴ ـ ۱ ـ فناوری‌‌ها و سازوکارهای مرتبط با حریم خصوصی؛
۳ ـ ۴ ـ ۲ ـ فناوری‌‌ها و سازوکارهای امنیت سایبری؛
۳ ـ ۴ ـ ۳ ـ رویه‌‌های نگهداری دادهها و کلان‌‌داده‌‌ها؛
۳ ـ ۴ ـ ۴ ـ روش‌‌های دسترسی برای درخواست‌‌های قانونی مرتبط با شکایات و ارجاعات قضایی.
۳ ـ ۵ ـ کارورها حق بهره‌‌برداری و پردازش دادهها را طبق قرارداد با فروشنده و نیز رضایت مالکان خودروی متصل خواهند داشت؛
۳ ـ ۶ ـ فروشنده موظف است اطلاعات لازم برای درج مشخصات خودروی متصل (شماره شناسایی خودرو و شماره سیم‌‌کارت) را در اسناد مرتبط با نقل‌‌وانتقال خودروها به فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران ارائه کند. فرماندهی کل انتظامی نیز فرآیند انتساب سیم‌‌کارت جعبه با شماره کد ملی را در سامانههای نقل‌‌وانتقال فراهم نموده و واسط نرم‌افزاری (API) مرتبط را برای به‌روزرسانی دادههای سمت کارور، عرضه کند؛
۳ ـ ۷ ـ ارائه خدمات جانبی مرتبط با دادههای خودروهای متصل به طرف‌های ثالث مانند شرکتهای بیمه‌‌ای، در اختیار فروشنده است و کارورها بر اساس درخواست فروشنده اقدام به ارائه خدمات داده‌‌ای و تحلیلی مطابق شرایط زیر می‌‌نمایند:
۳ ـ ۷ ـ ۱ ـ ارائه اطلاعات، به‌‌صورت دادههای خام ثبت‌شده در سامانه به طرف‌های ثالث ممنوع است. اطلاعات باید در قالب واسط نرم‌افزاری (API) و پس از پردازش‌‌های لازم به‌‌صورت بسته استنتاجی برای پاسخ به یک یا چند پرسش در اختیار قرار گیرد. شرایط و قالب‌‌های درخواست در قرارداد فی‌‌مابین طرف ثالث و فروشنده مشخص شده و به کارور اعلام میشود؛
۳ ـ ۷ ـ ۲ ـ ارائه اطلاعات انبوه، فقط پس از گمنام‌‌سازی قابل انجام است.
۳ ـ ۸ ـ کارورها موظفند تعامل‌پذیری سامانههای ایجادشده را بر اساس کلیه نیازهای داده‌‌ای امنیت ملی و مدیریت جرایم و تخلفات (کاربرد غیرتجاری) به‌‌صورت خدمت‌‌های منفرد یا کلان‌‌داده‌‌ای بر اساس مصوبات «کارگروه تعامل‌پذیری دولت الکترونیکی» (ماده شش آییننامه اجرایی احصای کلیه استعلامات و ایجاد نظام استانداردسازی تبادل اطلاعات بین دستگاهی) در اختیار متقاضیان حاکمیتی قرار دهند؛
۳ ـ ۹ ـ به منظور بررسی و حل‌‌و‌‌فصل مباحث فنی این دستورالعمل، کارگروهی با مسئولیت معاونت اقتصادی و تنظیم مقررات مرکز ملی فضای مجازی کشور و با حضور نمایندگان وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و سازمان فناوری اطلاعات ایران)، وزارت راه و شهرسازی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران (پلیس راهور و پلیس فتا)، مرکز مدیریت راهبردی افتا و دعوت از نمایندگان صنعت خودروسازی و کارورها تشکیل خواهد شد.
