- نام نویسنده: هاجر آذری، زهرا بابازاده
- نام مجله : مطالعات حقوق کیفری و جرم‌شناسی
- دوره ـ شماره: دوره 49، شماره 2، اسفند 1398
- دانلود اصل مقاله
- گوینده : نعیمه درویشی
- چکیده: نظام‌های حقوقی در جوامع مختلف، جهت حمایت از زنان بزه‌دیدة خشونت جنسی خانگی، با تصویب قوانین ویژه، بر ضرورت مداخله کیفری دولت‌ها تأکید داشته‌اند. در ایران عدم جرم‌انگاری مستقل خشونت‌های جنسی/ خانگی به‌طورکلی و خشونت جنسی خانگی به‌طورخاص، به‌رسمیت‌شناختن بزه‌دیدگی ناشی از این نوع خشونت را در محاکم با چالش‌هایی مواجه ساخته است. پرسش اصلی این تحقیق آن است که نظام عدالت کیفری ایران در برابر پدیدة خشونت جنسی خانگی چگونه واکنش نشان میدهد و زنان بزه‌دیدة این نوع خشونت از چه سازوکارهای حمایتی برخوردارند؟ برای پاسخ به این پرسش از رویکرد کیفی و روش موردپژوهی شامل مصاحبة عمیق با 15 بزهدیده، 10 تن از قضات محاکم کیفری و هم‌چنین تحلیل محتوای 15پرونده در استان تهران استفاده شده است. یافته‌‌های پژوهش نشان میدهد، اغلب شکایت‌های کیفری زنان تحت این عنوان بدون پاسخ می‌ماند، قرار منع تعقیب صادر می‌گردد و صرفاً در صورت داشتن وصف جرح و آسیب، منجر به محکومیت دیه می‌شود. در اجرا، سختی اثبات جرم و فقدان ضابطه‌‌های عینی در تشخیص دامنة تمکین منجر به تفاسیر شخصی قضات، چشم‌پوشی عامدانه و در مجموع رویة قضایی متفاوت نسبت به مسئله شده است. لذا با توجه به ناتوانی سازوکارهای کیفری موجود، از منظر ماهوی و شکلی و نیز ناکارآمدی ادله اثبات در این موضوع، اولین و مهم‌ترین راهکار حمایتی، ضرورت جرم‌انگاری مستقل خشونت جنسی خانگی در گفتمان تقنینی همراه با تعیین ضمانت‌اجرای متناسب با نیازهای بزهدیده و دادرسی افتراقی در محاکم کیفری است.
مطالب مرتبط ::
