سایر مصوبات منتشره از
1397/08/11 لغايت 1397/08/20
در روزنامه رسمي جمهوري اسلامي ايران
دستورالعمل اطلاعرسانی و ارتباطات رسانهای قوه قضائیه
اساسنامه دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان
دستورالعمل اطلاعرسانی و ارتباطات رسانهای قوه قضائیه
منتشره در روزنامه رسمی شماره 21451-13/08/1397
شماره 9000/38132/100-۱۳۹۷/۸/۹
جناب آقای اکبرپور
رئیس محترم هیئتمدیره و مدیرعامل روزنامه رسمی کشور
تصویر دستورالعمل شماره 9000/38111/100 مورخ ۱۳۹۷/۸/۹ ریاست محترم قوه قضائیه در خصوص «اطلاعرسانی و ارتباطات رسانهای قوه قضائیه» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ایفاد میگردد.
مدیرکل دبیرخانه قوه قضائیه ـ محسن محدث
شماره 9000/38111/100-۱۳۹۷/۸/۹
دستورالعمل اطلاعرسانی و ارتباطات رسانهای قوه قضائیه
فصل اول: کلیات
ماده ۱ـ به منظور هماهنگی و تمرکز در سیاستها، انسجام در برنامههای کلان اطلاعرسانی قوه قضائیه و با هدف ارتقاء فرهنگ حقوقی قضایی، گسترش دسترسی جامعه به عدالت قضایی، اطلاعرسانی شفاف سیاستها، برنامهها و عملکرد قوه قضائیه و در اجرای برنامههای توسعه قضایی، «دستورالعمل اطلاعرسانی و ارتباطات رسانهای قوه قضائیه» به شرح مواد آتی است.
ماده ۲ـ تعاریف:
الف ـ نظام ارتباطات و اطلاعرسانی قوه قضائیه: مجموعهای از فرآیندهای تعیین خطمشی، سیاستگذاری، برنامهریزی، فراهمآوری، پردازش و نشر اطلاعات، پشتیبانی، نظارت، ارزیابی و کنترل، ارتباط هدفمند با رسانهها و سنجش اثربخشی این ارتباط است که در این دستورالعمل به اختصار، «نظام اطلاعرسانی» نامیده میشود.
ب ـ موضوعات اطلاعرسانی: سیاستها و برنامههای قوه قضائیه، عملکرد قوه قضائیه، اخبار قضایی، پاسخها و مواضع رسمی قوه قضائیه در قبال موضوعات داخلی و بینالمللی، اطلاعات پایه و عمومی، حقوقی و قضایی.
پ ـ اطلاعرسانی ویژه: ارائه و نشر اطلاعات و اخبار پروندهها یا موضوعات ملی حساس و مهمی که ممکن است بازتاب بینالمللی یا انعکاس وسیع داخلی داشته باشد.
فصل دوم: ارکان نظام اطلاعرسانی قوه قضائیه
ماده ۳ـ ارکان نظام اطلاعرسانی قوه قضائیه به شرح زیر است:
الف ـ شورایعالی اطلاعرسانی؛
ب ـ کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی؛
پ ـ سخنگوی قوه قضاییه؛
ت ـ دبیرخانه شورایعالی اطلاعرسانی؛
ث ـ مرکز رسانه.
ماده ۴ـ شورایعالی اطلاعرسانی قوه قضائیه مرکب از اعضای زیر است:
۱ـ رئیس قوه قضائیه(رئیس شورایعالی)؛
۲ـ معاون اول قوه قضائیه (نایبرئیس)؛
۳ـ دادستان کل کشور؛
۴ـ سخنگوی قوه قضائیه؛
۵ ـ رئیس حوزه ریاست؛
۶ ـ معاون راهبردی؛
۷ـ معاون فرهنگی؛
۸ ـ معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم؛
۹ـ معاون منابع انسانی؛
۱۰ـ دبیر ستاد حقوق بشر؛
۱۱ـ رئیس سازمان بازرسی کل کشور؛
۱۲ـ رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات؛
۱۳ـ رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات؛
۱۴ـ رئیس مرکز رسانه (دبیر شورا)؛
۱۵ـ دادستان عمومی و انقلاب تهران.
تبصره ۱ـ رئیس قوه قضاییه، ریاست جلسات شورایعالی اطلاعرسانی را به عهده خواهد داشت و در غیاب وی، ریاست جلسه به عهده معاون اول رئیس قوه قضاییه خواهد بود.
تبصره ۲ـ دبیر شورایعالی اطلاعرسانی، مسؤولیت ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات این شورا را به عهده دارد.
تبصره ۳ـ جلسات شورایعالی اطلاعرسانی هر سه ماه یکبار تشکیل میشود. در موارد ویژه و ضروری، جلسه فوقالعاده حسب نظر رئیس قوه قضائیه تشکیل میگردد.
تبصره ۴ـ دبیر شورایعالی اطلاعرسانی موظف است علاوهبر گزارشهای نوبهای و ویژه، هر سه ماه، گزارش جامعی از اقدامات دبیرخانه تهیه و به رئیس قوه قضائیه ارائه نماید.
تبصره ۵ ـ حسب مورد به تشخیص رئیس شورای اطلاعرسانی از نمایندگان مراجع اداری یا قضایی قوه قضائیه در ارتباط با دستور جلسه دعوت به عمل میآید.
ماده ۵ ـ وظایف شورایعالی اطلاعرسانی عبارت است از:
الف ـ تصویب راهبردها، سیاستها و برنامههای کلان حوزه اطلاعرسانی و ارتباطات و تعیین شاخصهای اصلی آن؛
ب ـ دریافت گزارشهای دورهای دبیر شورا و کمیته دائمی و نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورا و کمیته دائمی؛
پ ـ تعیین خطمشی و راهبردهای لازم جهت اتخاذ تدابیر لازم در نظام اطلاعرسانی از طریق اعمال هماهنگی و همکاری دبیرخانه شورای امنیت ملی، سازمان صدا و سیما، دستگاههای کاشف و ضابطان قضایی، جامعه مؤثر رسانهای و سایر مراجع ذیربط.
ماده ۶ ـ شورایعالی اطلاعرسانی دارای یک دبیرخانه بوده و اداره آن به عهده رئیس مرکز رسانه قوه قضاییه میباشد که وظایف و اختیارات آن عبارتند از:
الف ـ دعوت از اعضا و تشکیل و زمانبندی جلسات شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی؛
ب ـ تنظیم و پیشنهاد دستور جلسات شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی؛
پ ـ انجام کلیه امور مربوط به تنظیم و تشکیل جلسات، تهیه صورت مذاکرات و ابلاغ مصوبات شورایعالی اطلاعرسانی؛
ت ـ تنظیم گزارشهای دورهای و موردی از عملکرد شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی و حسب مورد تقدیم به ریاست شورا یا کمیته دائمی؛
ث ـ جمعآوری و تهیه اطلاعات و گزارشهای موردنیاز شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی و حسب مورد ارائه به هر یک از آنها؛
ج ـ ثبت و نگهداری کلیه سوابق و اسناد شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی؛
چ ـ دریافت پیشنهادها و دیدگاههای خبری و رسانهای مقامات قضایی و سایر مسئولان حاکمیتی و انعکاس آنها حسب مورد به شورایعالی اطلاعرسانی و کمیته دائمی؛
ح ـ نظارت و ارزیابی عملکرد شوراهای اطلاعرسانی استانی؛
خ ـ نظارت بر وضعیت تشکیل، موضوع جلسات، حسن اجرای مصوبات و تقدیم همه ماهه گزارش آن به ریاست شورا.
تبصره ـ تشکیل جلسات فوقالعاده در شرایط ویژه و ضروری حسب دستور رئیس قوه قضائیه صورت میگیرد.
ماده ۷ـ اعضای کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی عبارتند از:
۱ـ معاون اول قوه قضائیه؛
۲ـ سخنگوی قوه قضائیه؛
۳ـ رئیس حوزه ریاست؛
۴ـ معاون فرهنگی؛
۵ ـ رئیس سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛
۶ ـ رئیس مرکز حفاظت و اطلاعات؛
۷ ـ رئیس مرکز رسانه ( دبیر کمیته )؛
۸ ـ مدیرکل روابط عمومی و تشریفات.
تبصره ۱ـ ریاست کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی با معاون اول قوه قضائیه است.
تبصره ۲ـ حسب مورد از نمایندگان مراجع اداری یا قضایی قوه قضائیه در ارتباط با دستور جلسه دعوت به عمل میآید.
تبصره ۳ـ رئیس مرکز رسانه، دبیر این کمیته بوده و جلسات آن، هر پانزده روز یکبار تشکیل میشود.
تبصره ۴ـ این امر مانع از تشکیل جلسات ویژه کمیته دائمی، به تشخیص رئیس کمیته به صورت فوقالعاده نیست.
ماده ۸ ـ کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی زیر نظر شورایعالی اطلاعرسانی فعالیت میکند و دارای وظایف و اختیارات به شرح ذیل است:
الف ـ تعیین ضرورتها، اولویتها، فوریتها، حجم، گستره و کیفیت اطلاعرسانی در موضوعات مهم؛
ب ـ تعیین نوع و شیوه رفتار رسانهای در مواجهه با موضوعات اطلاعرسانی جاری، اخبار، انتقادات، مطالبات و شایعات از قبیل صدور بیانیه، برگزاری نشست خبری، تعیین مقام رسمی برای مصاحبه با رسانه یا رسانههای مشخص و یا تدوین و نشر بسته مدون رسانهای مشتمل بر محتوای مطبوعاتی، رادیویی و تلویزیونی، مجازی و یا تلفیقی از آنها؛
تبصره ـ در موارد فوری با پیشنهاد معاون اول و تأیید رئیس قوه قضائیه اقدام میشود.
پ ـ بررسی و پیشنهاد سیاستها، طرح، برنامهوبودجه سالیانه ساختار نظام اطلاعرسانی قوه قضاییه و تقدیم آن به شورایعالی اطلاعرسانی برای تأیید نهایی؛
ت ـ تصویب برنامههای لازم به منظور آموزش حقوقی و قضایی عموم جامعه از طریق رسانه؛
ث ـ سازماندهی و تعیین محدوده وظایف و اختیارات و نظارت بر دفاتر استانی مرکز رسانه؛
ج ـ تصمیمگیری در مورد اطلاعرسانی ویژه.
ماده ۹ـ به منظور هماهنگی و انسجامبخشی به اطلاعرسانی قضایی استانها، شورای اطلاعرسانی به شرح مواد آتی تشکیل میشود.
ماده ۱۰ـ به منظور هماهنگی و انسجامبخشی به اطلاعرسانی قضایی استانها، در هر استان شورای اطلاعرسانی استانی تشکیل میشود. شورای مذکور به ریاست رئیسکل دادگستری و با عضویت اعضای شورای قضایی استان تشکیل میشود. مدیر روابط عمومی دادگستری، دبیر شورا و رئیس دفتر استانی مرکز رسانه است.
تبصره ۱ـ جلسات شورای اطلاعرسانی استانی هر پانزده روز یکبار تشکیل و مصوبات آن حداکثر ظرف مدت یک روز به دبیرخانه شورایعالی اطلاعرسانی ارسال میشود. در موارد ویژه و ضروری، جلسه فوقالعاده حسب نظر رئیسکل دادگستری استان تشکیل میگردد .
تبصره ۲ـ نحوه اداره جلسات شورای اطلاعرسانی استانی به موجب شیوهنامهای است که به تصویب شورایعالی اطلاعرسانی خواهد رسید .
تبصره ۳ـ دبیر شورای اطلاعرسانی استانی، رابط این شورا و مسئول هماهنگسازی تصمیمات و مصوبات آن با مصوبات شورایعالی اطلاعرسانی بوده، علاوهبر ابلاغ و پیگیری اجرای مصوبات شورایعالی و استانی از واحدهای دادگستری استان، میتواند با هماهنگی رئیس شورای اطلاعرسانی استانی و به منظور کیفیتبخشی به اجرای مصوبات مذکور با هریک از واحدهای فوق، جلسات توجیهی برگزار نماید .
تبصره ۴ـ دبیر شورای اطلاعرسانی استانی موظف است علاوهبر گزارشهای نوبهای و ویژه، هر ماه، گزارش جامعی از اقدامات شورا تهیه و ضمن ارائه به رئیسکل دادگستری استان، رونوشتی از آن را به دبیرخانه شورایعالی اطلاعرسانی ارسال نماید .
ماده ۱۱ـ شورای اطلاعرسانی استانی تحت نظارت کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی است و رئیس آن سخنگوی شورا است.
ماده ۱۲ـ وظایف شورای اطلاعرسانی استانی به شرح ذیل میباشد :
الف ـ پیگیری اجرای سیاستهای ابلاغی از سوی شورایعالی اطلاعرسانی؛
ب ـ رصد موضوعات اطلاعرسانی استان و پیشبینی نحوه مواجهه با آنها؛
پ ـ تصویب طرحها، برنامهها، بخشنامهها و بودجه سالیانه اطلاعرسانی دادگستری استان؛
ت ـ سطحبندی اخبار قضایی استان با تفکیک رویدادهای منحصر به گستره استانی از موضوعات مستعد بازتاب ملی یا بینالمللی؛
ث ـ برنامهریزی و تصمیمگیری درباره نحوه استفاده از ظرفیتهای اطلاعرسانی استان؛
ج ـ نظارت بر حسن اجرای مصوبات شورای استانی؛
چ ـ نظارت بر کمیته دائمی استان از طریق دریافت و بررسی گزارشهای دورهای دبیر شورا و کمیته مزبور؛
ح ـ هماهنگی با مرکز رسانه و شورایعالی اطلاعرسانی در مسائل مهم و تأثیرگذار ملی.
تبصره ـ نسبت به موضوعات، پروندهها و آرایی که مستعد بازتاب ملی یا بینالمللی باشد، هرگونه اطلاعرسانی رسانهای از قبیل مصاحبه، اعلام نظر، صدور اطلاعیه و انتشار خبر، مستلزم اخذ مجوز به موجب درخواست کتبی دبیر شورای استانی از دبیر شورایعالی اطلاعرسانی است دبیر شورایعالی موظف است درخواست واصله را در اولین جلسه کمیته دائمی مطرح و یا در صورت فوریت، با اخذ نظر رئیس کمیته، نسبت به آن تصمیمگیری نموده، نتیجه را کتباً به دبیر شورای استانی ابلاغ نماید .
ماده ۱۳ـ کمیته دائمی استانی تحت نظارت شورای اطلاعرسانی استانی است و به ریاست رئیسکل دادگستری استان و با عضویت اعضای زیر تشکیل میشود:
۱ـ دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان؛
۲ـ مدیرکل بازرسی استان؛
۳ـ مدیرکل زندانهای استان؛
۴ـ رئیس حفاظت و اطلاعات دادگستری استان؛
۵ ـ رئیس دفتر استانی مرکز رسانه.
تبصره ۱ـ در صورت ضرورت، فوریت و در مواردی که دستور جلسه کمیته دائمی استانی با وظایف دیگر واحدها یا بخشهای دادگستری استان و یا سایر دستگاهها مرتبط باشد، از بالاترین مقام ذیربط و یا بالاترین مقام استانی دستگاه مربوط برای شرکت در جلسه کمیته دعوت به عمل میآید .
تبصره ۲ـ رئیس دفتر استانی مرکز رسانه، دبیر کمیته دائمی استانی است و رابط این کمیته و مسئول هماهنگی با مرکز رسانه قوه قضاییه میباشد .
تبصره ۳ـ جلسات این کمیته به طور هفتگی تشکیل میشود و نحوه اداره آن به موجب شیوهنامه داخلی است که به تصویب کمیته دائمی شورایعالی اطلاعرسانی خواهد رسید.
ماده ۱۴ـ وظایف و اختیارات کمیته دائمی استانی به شرح ذیل است:
الف ـ اجرای بندهای «الف» و «ب» ماده ۸ این دستورالعمل در محدوده استان؛
ب ـ بررسی و پیشنهاد بخشنامه، طرح، برنامهوبودجه سالیانه اطلاعرسانی دادگستری استان به شورای اطلاعرسانی استانی.
ماده ۱۵ـ هریک از سازمانها و مراکز تابعه و مراجع قضایی از قبیل دیوانعالی کشور، دیوان عدالت اداری و شورای حل اختلاف دارای یک کمیته دائمی متشکل از ۵ عضو به انتخاب رئیس سازمان، مرکز یا مرجع قضایی بوده و تحت نظارت شورایعالی اطلاعرسانی اقدام میکند. وظایف و اختیارات و نحوه هماهنگی با شوراهای اطلاعرسانی و کمیتههای دائمی به موجب شیوهنامهای که به تصویب رئیس قوه قضاییه میرسد.
ماده ۱۶ـ وظایف مرکز رسانه عبارت است از:
الف ـ پایش بازخورد رسانهای سیاستها و اقدامات قضایی شامل جمعآوری اطلاعات نشر یافته در رسانههای داخلی و خارجی، پردازش و ارائه تحلیل، حسب مورد به مسئولان قوه قضائیه؛
ب ـ اطلاعرسانی شامل انتشار اخبار و پیامهای رسانهای واحدهای قوه قضاییه با هماهنگی و تأیید آنها از طریق ابزارهای ارتباطی. این وظیفه نافی اطلاعرسانی دفاتر استانی در چارچوبهای مصوب شورایعالی اطلاعرسانی و یا نظارت مرکز نمیباشد.
پ ـ پیشنهاد پیوست رسانهای برای اهداف، تصمیمات و اقدامات واحدهای قوه قضاییه و تعامل و همافزایی با این واحدها برای اجرای پیوست مزبور در قالب محصولات رسانهای و هنری از قبیل فیلم، سریال، نماهنگ، برنامههای رادیویی و تلویزیونی و پویانمایی جهت تصویب در کمیته دائمی؛
ت ـ تقویت جریان آگاهی بخشی و فرهنگسازی حقوقی و قضایی در خبرگزاریها، مطبوعات، پایگاههای اطلاعرسانی مجازی و شبکههای اجتماعی؛
ث ـ نظارت بر رسانههای خبری قوه قضاییه؛
ج ـ تولید و ارائه بستههای رصد و تحلیل اخبار و پیشنهادهای رسانهای به سخنگوی قوه قضائیه، برگزاری و پوشش رسانهای نشستهای خبری سخنگو و حسب مورد سایر واحدهای این قوه؛
چ ـ اداره دبیرخانه شورایعالی اطلاعرسانی؛
ح ـ تحقیقات در حوزه رسانه از قبیل ماهیت، اجزاء، آثار و اهمیت آن؛ با لحاظ جنبههای کاربردی؛
خ ـ سنجش افکار عمومی در موضوعات ارجاعی از ناحیه کمیته اطلاعرسانی از طریق ظرفیتهای رسانهای؛
د ـ نظارت و مدیریت عملکرد دفاتر مرکز رسانه در هریک از مراجع ستادی و استانی و تعیین رؤسای دفاتر مذکور با معرفی بالاترین مقام مرجع ذیربط.
فصل سوم: شرایط اطلاعرسانی
ماده ۱۷ـ بخشهای ستادی و اطلاعرسانی، تشکیلات قضائی و سازمانهای تابعه قوه قضائیه موظفند با تائید رئیس مربوطه اقدامات زیر را انجام دهند:
الف ـ اخبار و اطلاعات قابل انتشار حوزه تحت پوشش خود را در اسرع وقت و به نحو مستمر، از طریق شبکه مخابراتی ایمن و حفاظتشده، به مرکز رسانه قوه قضائیه مخابره نمایند.
ب ـ اطلاعات و اخبار ویژه را بدون فوت وقت در تمامی اوقات شبانهروز و ایام تعطیل به طریق مقتضی به مرجع فوق منعکس نمایند.
ماده ۱۸ـ انتشار هرگونه خبر، گزارش یا مصاحبه مرتبط با مسائل قوه قضائیه، در چارچوب سیاستهایی صورت خواهد گرفت که به تصویب شورایعالی اطلاعرسانی رسیده و توسط دبیر این شورا ابلاغ میشود.
ماده ۱۹ـ به استثنای مسؤولین عالی قضائی، اعلام هرگونه خبر یا هر نوع ارتباط رسانهای قضات، مدیران و کارکنان این قوه اعم از مصاحبه، برگزاری نشست خبری و مطبوعاتی، صدور بیانیه با هماهنگی عالیترین مقام در نهاد مربوطه و اطلاع مرکز رسانه صورت میگیرد. تفصیل این ماده را شیوهنامهای که به تصویب شورایعالی اطلاعرسانی میرسد، تعیین خواهد کرد.
ماده ۲۰ـ واحدهای قوه قضاییه موظفند پیشنهاد خود در مورد پیوستهای رسانهای را جهت ارائه به کمیته دائمی اطلاعرسانی به مرکز رسانه اعلام کنند.
ماده ۲۱ـ نظارت بر حُسن اجرای مفاد این آئیننامه به عهده رئیس کمیته دائمی اطلاعرسانی قوه قضائیه میباشد.
ماده ۲۲ـ این دستورالعمل در ۲۲ ماده و ۱۹ تبصره در تاریخ ۱۳۹۷/۸/۷ به تصویب رئیس قوه قضاییه رسید و از تاریخ تصویب لازمالاجرا میباشد و کلیه آییننامههای مرتبط با این موضوع لغو میگردد.
رئیس قوه قضائیه ـ صادق آملی لاریجانی
نظریه رئیس مجلس شورای اسلامی موضوع صدر ماده واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجرا اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»
منتشره در روزنامه رسمی شماره 21451-13/08/1397
۹۱۶ [توضیح اینکه شمارههای فوق به ترتیب درج در روزنامه رسمی کشور میباشد.]
شماره ۶۶۱۰۵/هـ ب ـ۱۳۹۷/۸/۷
حجةالاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر روحانی
ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران
بازگشت به رونوشت تصویبنامه هیئتمحترم وزیران به شماره ۸۷۶۰۲/ت۵۵۲۹۱هـ مــورخ ۱۳۹۷/۰۷/۰۴، موضوع: «تعیین تکلیف در خصوص مابهالتفاوت نرخ سود پرداختی به بانک مسکن» ، متعاقب بررسیها و اعلام نظر مقدماتی «هیئت بررسی و تطبیق مصوبات دولت با قوانین» و مستنداً به صدر ماده واحده و تبصره (۴) الحاقی به «قانون نحوه اجرا اصول هشتاد و پنجم (۸۵) و یکصد و سی و هشتم (۱۳۸) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اصلاحات بعدی» و ماده (۱۰) آییننامه اجرایی آن، مراتب متضمّن اعلام نظر قطعی جهت اقدام لازم در مهلت مقرر قانونی و اعلام نتیجه به اینجانب ابلاغ میگردد. بدیهی است پس از انقضای یک هفته مهلت مقرر در قانون، آن بخش از مصوبه که مورد ایراد قرار گرفته است، ملغیالاثر خواهد بود.
«بر اساس ماده (۹۲) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه ـ مصوب ۱۳۸۹ـ و بند«الف» ماده (۱۷) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه ـ مصوب ۱۳۹۵ـ مکلف نمودن بانکها جهت ارائه تسهیلات از محل منابع داخلی آنها با نرخ سود کمتر یا سود مورد انتظار بانکها منوط به پیشبینی مابهالتفاوت نرخ سود توسط شورای پول و اعتبار و حسب مورد، درج آن در قوانین بودجه سالانه و یا تأمین رقم مابهالتفاوت سود از طریق یارانه یا وجوه اداره شده توسط دولت میباشد. مضافاً اینکه افزایش سرمایه دولت در بانکهای دولتی، دارای بار مالی بوده و طبق بند«ن» ماده (۲۸) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(۲) ـ مصوب ۱۳۹۳ـ منوط به محاسبه و پیشبینی قبلی آن در قانون بودجه کل کشور میباشد. نظر به مراتب فوق، دو فراز پایانی بند(۱) مصوبه از دو جهت مغایر قانون است:اولاً ـ قسمت میانی این بند مبنی بر محاسبه رقم حاصل از مابهالتفاوت برای سال ۱۳۹۵ به عنوان افزایش سرمایه دولت در بانک مسکن چون مصرح به محاسبه و پیشبینی قبلی آن به طرق مقرر در قانون نمیباشد، مغایر قانون است. ثانیاً ـ ذیل بند مذکور که مقرر میدارد:«از ابتدای سال۱۳۹۶ فقط هزینه عاملیت به بانک تعلق میگیرد»، چون بر مکلف نبودن دولت به تأمین مابهالتفاوت سود به یکی از دو طریق مقرر در قوانین استنادی دلالت دارد، مغایر قانون است.»
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی
آییننامه اجرایی ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند(پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور
منتشره در روزنامه رسمی شماره 21453-15/08/1397
شماره 16011/1/1045-۱۳۹۷/۸/۲
جناب آقای دکتر مجید اکبرپور
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
به پیوست آییننامه اجرایی ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند (پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور که در تاریخ ۱۳۹۷/۶/۲۷ در بیست و هفتمین جلسه کمیته دائمی (شورایعالی) پدافند غیرعامل کشور به تصویب رسیده و به استناد اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوّب مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظلهالعالی) تحت شماره 160/1/1040 به تاریخ ۱۳۹۷/۷/۷ جهت اجرا ابلاغ گردیده، ارسال میگردد.
دبیرکمیته دائمی و رئیس سازمان پدافند غیرعامل کشور
سرتیپ پاسدار غلامرضا جلالی
مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظلهالعالی):
«هر ملتی هم که به فکر دفاع از خود نباشد و خود را آماده نکند در واقع زنده نیست، هر ملتی هم که اهمیت دفاع را درک نکند به یک معنا زنده نیست ، ما نمیتوانیم چشم و قدرت تحلیل داشته باشیم توطئه عمیق عناد آمیز استکبار علیه اسلام و انقلاب و نظام اسلامی را ببینیم در عین حال به فکر دفاع نباشیم خدا آن روز را نیاورد که این ملت و برگزیدگانش از تهاجم عنودانه خباثت آمیز استکبار جهانی و در رأس آنها آمریکا دچار غفلت بشود.»
وزیر محترم کشور
وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلّح
معاون محترم رئیسجمهور و رئیس سازمان برنامهوبودجه کشور
رئیس محترم کمیسیون امنیت ملّی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی
سردار معاون محترم هماهنگکننده ستاد کل نیروهای مسلّح
سردار رئیس محترم سازمان پدافند غیرعامل کشور
به استناد ماده ۸ اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوّب مقام معظّم رهبری و فرماندهی کلّ قوا (مدظلهالعالی ) در تاریخ ۱۳۹۷/۰۶/۲۷ بیست و هفتمین جلسه کمیته دائمی (شورایعالی) پدافند غیرعامل کشور تشکیل و آییننامه اجرایی ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند (پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور موضوع ماده نه اساسنامه، پیشنهادی آن سازمان را بررسی و به شرح زیر تصویب نمود؛
آییننامه اجرایی ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند(پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور
مقدمه
تصویب بند پیشنهادی ستاد کل نیروهای مسلح در موضوع پدافند غیرعامل در سال ۱۳۸۴ توسط مجلس شورای اسلامی و درج آن در قانون برنامه پنجساله چهارم توسعه جمهوری اسلامی ایران، بهعنوان اولین گام پیرامون قانونگذاری در مباحث پدافند غیرعامل محسوب میگردد که پیرو آن آییننامه اجرایی مربوطه با عنوان آییننامه اجرایی بند۱۱ ماده ۱۲۱ قانون برنامه چهارم توسعه کشور از طرف دولت وقت ابلاغ شد. تکرار این بند تحت عنوان بند ک ماده ۲۰۱ در قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه کشور و اخذ تأییدیه بر آییننامه اجرایی آن از مقام معظّم رهبری و نیز تصویب اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور توسط معظّمله، منجر به پیشنهاد ماده ۵۸ قانون احکام دائمی در موضوع پدافند غیرعامل از طرف دولت در سال ۱۳۹۵ و تصویب آن در مجلس شورای اسلامی شد.
ماده ۵۸ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور با توجه به وجود ۲ آییننامه اجرایی برای احکام سابق در برنامههای چهارم و پنجم و بند(پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور به دلیل تغییر شرایط پیشگفته نیاز به تبیین، تعریف و شفافسازی مفاهیم و تدوین فرآیند اجرای آن دارد که آییننامه حاضر به این منظور تهیه و تدوین میگردد.
ماده ۱ـ هدف
اجرایی نمودن، تبیین مفاهیم و جهتدهی و هماهنگی دستگاهها، روانسازی و تسهیل در اجرای ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند (پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹ قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور
ماده ۲ـ اسناد بالادستی مرتبط
۱) تدابیر و فرامین ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی )
۲) سیاستهای کلی نظام در حوزه پدافند غیرعامل و سایر حوزههای مرتبط
۳) سیاستهای دفاعی کشور
۴) اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور، مصوب مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی)
۵) قانون احکام دائمی برنامههای توسعه کشور و قانون برنامه پنجساله ششم توسعه جمهوری اسلامی ایران
۶) مصوبات شورایعالی فضای مجازی
ماده ۳ـ تعاریف و اختصارات
اصطلاحات و واژههای به کار رفته در این آییننامه دارای مفاهیم و معانی مشروح مربوط زیر است:
۱) پدافند غیرعامل: مجموعه اقدامات غیرمسلّحانه که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیبپذیری، تداوم فعالیتهای ضروری، ارتقاء پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن میشود.
۲) اصول پدافند غیرعامل: عبارت است از مفاهیم بنیادین دفاعی که دستیابی به اهداف پدافند غیرعامل را تسهیل و تضمین مینماید.
۳) کمیته دائمی: کمیته دائمی پدافند غیرعامل
۴) سازمان: سازمان پدافند غیرعامل کشور
۵) اماکن و تأسیسات حیاتی: اماکن و تأسیساتی هستند که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرّض، تخریب واقع شود و یا به کنترل دشمن درآیند، خسارت جبرانناپذیری به کشور وارد میشود و یا زندگی عادی مردم دچار اختلال میگردد.
۶) اماکن و تأسیسات حساس: اماکن و تأسیساتی هستند که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض، تخریب واقع شود و یا به اشغال و کنترل دشمن درآیند، زیان کلی به کشور وارد شود و یا زندگی مردم تا حدودی مختل میگردد.
۷) اماکن و تأسیسات مهم: اماکن و تأسیساتی هستند که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض و تخریب واقعشده و یا به اشغال و کنترل دشمن درآیند، مشکلاتی برای کشور ایجاد میشود و یا زندگی عادی بخشی از مردم مختل میگردد.
۸) طرحهای حساس و مهم: به طرحهایی که اجرای آنها منجر به ایجاد اماکن و تأسیسات حیاتی، حساس و مهم میشود اطلاق میگردد.
۹) تأسیسات زیربنایی: عبارت است از تأسیسات زیرساختی مانند برق، گاز، راه، انرژی، ارتباطات و فناوری اطلاعات و امثال آن است که تأمین نیازهای اساسی، اداره امور شهر، استان و کشور و تداوم حیات و فعالیت مردم به آن وابسته است.
۱۰) شریانهای اصلی و حیاتی: به شبکههای زیرساختی و ارتباطی که نقش اصلی و حیاتی در تأمین نیازهای اساسی اداره کشور و امور مردم را دارند اطلاق میشود.
۱۱) سوانح غیرطبیعی: به سوانح انسانساخت ناشی از جنگ، درگیریهای مسلحانه و امثال آن،که در عملکرد جامعه اختلال جدی ایجاد نماید و منجر به خسارات زیستمحیطی، مادی و بشری شود سوانح غیرطبیعی گفته میشود.
۱۲) سامانه پایش، هشدار، خنثیسازی: به مجموعهای نظامیافته و منسجم از سختافزار و نرمافزارهایی که در یک شبکه بههمپیوسته و هوشمند سازماندهی و ساماندهی شده و تهدیدات متصور بر مراکز و زیرساختهای حیاتی، حساس و مهم را مراقبت و پایش نموده و احتمال و امکان بروز تهدید را اعلام و خنثیسازی آن را راهبری مینماید، گفته میشود.
۱۳) تهدیدات نوین: توانایی و استعداد دشمن در استفاده از سلاح غیرمتعارف از جمله زیستی، شیمیایی، هستهای، الکترومغناطیس، سایبری و فناورانه برای ایجاد خطر و آسیب به جمعیت، محیطزیست و حیات انسانی و موجودات زنده تهدیدات نوین گفته میشود.
۱۴ ) دستگاه اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری: کلیه وزارتخانهها، مؤسسات دولتی، مؤسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکتهای دولتی و کلیه دستگاههایی که شمول قانون بر آنها مستلزم تصریح و یا ذکر نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی، بانکها و بیمههای دولتی، دستگاههای اجرایی نامیده میشوند.
ماده ۴ـ حوزه شمول آییننامه
۱) کلیه مراکز، تأسیسات و شریانهای حیاتی، حساس و مهم موجود در حال بهرهبرداری، در حال ساخت و طرحهای در دست مطالعه
۲) کلیه دستگاههای اجرایی موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری
۳) عموم مردم شامل اقشار، صنوف، کارمندان و کارگران
ماده ۵ ـ وظایف دستگاهها
الف: رعایت اصول پدافند غیرعامل در مطالعه، طراحی، و اجرای طرحهای حساس و مهم و نیز تأسیسات زیربنایی و ساختمانهای حساس و شریانهای اصلی و حیاتی کشور
۱) سازمان موظّف است معیارها و الگوی سطحبندی اماکن و تأسیسات حیاتی و حساس و مهم را تهیه و پس از تصویب کمیته دائمی به دستگاههای ملی و استانی ابلاغ نماید.
۲) دستگاههای اجرایی موظّفند تأسیسات زیربنایی و ساختمانهای موجود، در حال ساخت، و طرحهای حساس و مهم در دست مطالعه خود را بر اساس دستورالعمل ابلاغی سازمان سطحبندی و جهت تصویب به سازمان پیشنهاد کنند.
۳) دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظّفند طرح مصونسازی تأسیسات زیربنایی، ساختمانهای حساس و شریانهای اصلی و حیاتی خود را با بهکارگیری مشاورین ذیصلاح و مورد تائید سازمان تهیه و پس از تائید سازمان از منابع دستگاه مربوطه اجرا نمایند.
۴) سازمان موظف است مطالعه، طراحی و اجرای طرح مصونسازی و کاهش آسیبپذیری دستگاههای اجرایی ملی و استانی را راهبری و بر اجرای آن نظارت کند.
تبصره: سازمان موظف است طرحهای مصونسازی تأسیسات زیربنایی ساختمان حساس و شریانهای اصلی و حیاتی را بر اساس اصول و ملاحظات پدافند غیرعامل مصوب کمیته دائمی، تصویب و حسبِ مورد، تصویب طرحهای پدافند غیرعامل مراکز مهم را به کمیته پدافند غیرعامل دستگاههای اجرایی ملی و استانی تفویض کند.
ب: آموزش عموم مردم توسط دستگاههای اجرائی موضوع ماده ۵ قانون خدمات کشوری به منظور پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از سوانح غیرطبیعی
۱) دستگاههای اجرای ملی و استانی مکلّفند بر اساس سیاستهای آموزشی ابلاغی سازمان طرح درس، محتوا و برنامه لازم برای آموزش مخاطبین خود را در موضوعات پیشگیری و کاهش مخاطرات ناشی از سوانح غیرطبیعی تهیه و در برنامههای آموزشی سالانه خود درج و اجرا نمایند.
۲) دستگاههای آموزشی و فرهنگی کشور اعم از؛ سازمان صداوسیما، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزشوپرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حوزههای علمیه، جمعیت هلالاحمر و شهرداریها و سایر دستگاههای ذیربط مکلّفند برنامهها و متون آموزشی پدافند غیرعامل برای عموم مردم را بر اساس سیاستهای آموزشی سازمان تهیه و پس از تأیید سازمان در برنامههای سالانه خود درج و بر اجرای آن نظارت کنند.
۳) سایر دستگاههای اجرایی مشمول قانون مکلفّند برنامههای آموزشی کارکنان و جامعه مخاطب خود را متناسب با سیاستهای آموزشی پدافند غیرعامل اجرا کنند.
۴) سازمان امور اداری و استخدامی کشور موظّف است آموزش پدافند غیرعامل را در برنامه دورههای ضمن خدمت کارکنان لحاظ و بر اجرای آن نظارت کند.
۵) دستگاههای اجرایی مشمول این ماده موظّفند با اجرای رزمایش دورهای و نوبهای آموزشها و آمادگی کارکنان و جامعه مخاطب خود را بر اساس تقویم، برنامه و سناریوهای ابلاغی و نظارت سازمان ارزیابی و کنترل کنند.
۶) نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران مفاد آموزشی پدافند غیرعامل را مطابق با سیاستهای آموزشی ستاد کل نیروهای مسلح در دوره آموزشی نیروها اعم از پایور و وظیفه، لحاظ و بر اجرای آن نظارت کنند.
۷) سازمان موظف است بهمنظور آموزش، رزمایش و فرهنگسازی پدافند غیرعامل با همکاری وزارت کشور نسبت به کمک به تشکیل سازمانهای مردمنهاد در حوزه پدافند غیرعامل به عنوان نهاد همکار اقدام و فعالیت آنها در این حوزه را نظارت و راهبری نماید.
۸) سازمان بسیج مستضعفین موظف است با نظارت و راهبری سازمان، آموزش، رزمایش و فرهنگسازی پدافند غیرعامل سایر اقشار کشور را با همکاری بسیج دستگاههای اجرایی و سازمانهای مردمنهاد اجرا نماید.
پ: ایجاد سامانه پایش، هشدار، خنثیسازی در خصوص تهدیدات نوین در مراکز مذکور
۱) دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظفند برابر مصوبه شماره 160/1/804 مورخ ۱۱/۱۴/ ۱۳۹۴ کمیته دائمی سامانه رصد، پایش و تشخیص را مبتنی بر تهدیدات نوین با استفاده از شبکه ارتباطی امن و پایدار ایجاد نمایند.
۲) سازمان دستورالعمل و نظامات هشدار، ایجاد آمادگی، پیشگیری، خنثیسازی و آمادگی مقابله با تهدیدات نوین و پیامدهای آن را تهیه و به دستگاههای ذیربط ابلاغ نماید.
۳) دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظّفند اقدامات لازم جهت آموزش، تمرین، رزمایش و عملیات خنثیسازی پیامدهای ناشی از تهدیدات نوین را بهصورت نوبهای و برنامهای با هدایت و راهبری سازمان، انجام دهند.
۴) دستگاههای اجرایی ملی و استانی موظفند سامانه پدافند رایانیکی(سایبری) دستگاه خود را در سطح ملی و استانی مبتنی بر نظام پدافند سایبری مصوب کمیته دائمی، با هماهنگی و راهبری سازمان به شرح زیر ایجاد و فعال نمایند؛
- نظام رصد، پایش، تشخیص و هشداردهی تهدیدات سایبری
- نظام تعیین وضعیت و مدیریت صحنه پدافند سایبری و پاسخ
- نظام کاهش آسیبپذیری، مصونسازی و مقاومسازی زیرساختهای سایبری
- نظام آموزش، تمرین، رزمایش و ارتقای آمادگی و برگزاری رزمایش
۵) سازمان/ قرارگاه پدافند سایبری موظف است سامانه رصد، پایش، تشخیص و هشدار تهدیدات و آسیبپذیریهای سایبری ملی را بر اساس تدابیر ستاد کل نیروهای مسلح در سطح ملی و استانی ساماندهی، راهاندازی، فعال و ارتباط آن را با مرکز ملی سایبری و سامانه دستگاههای اجرایی ملی و استانی برقرار نماید.
۶) سازمان/ قرارگاه پدافند سایبری موظف است با هدف مصونسازی و بیاثر کردن تهدیدات سایبری، نظام پدافند سایبری سرمایههای ملی سایبری و سرمایههای وابسته به سایبر (حیاتی، حساس و مهم ) را تهیه، تدوین و اجرا نماید.
۷) دستگاههای اجرایی ملی و استانی که سرمایههای ملی سایبری و سرمایههای وابسته به سایبر (حیاتی، حساس و مهم) را در اختیار دارند موظفاند بهمنظور جلوگیری از نفوذ و مختل نمودن سامانههای نرمافزاری دستگاههای ذیربط و توسعه آمادگیها، مدیران و کارکنان خود را بر اساس نظام آموزش پدافند سایبری مصوب کمیته دائمی و هدایت و راهبری سازمان آموزش داده و توانمند نمایند.
۸) سازمان/ قرارگاه پدافند سایبری موظف است ضمن هماهنگی و همافزایی با مرکز ملی فضای مجازی(سایبری)، اجرای پدافند سایبری در دستگاههای اجرایی را هدایت، راهبری و نظارت نموده و بهصورت سالیانه اقدامات این حوزه را به کمیته دائمی گزارش کند.
۹) بهمنظور ایجاد هماهنگی بین اقدامات و برنامههای پدافند سایبری در دستگاههای اجرایی “کمیته هماهنگی پدافند سایبری” با مسئولیت سازمان/ قرارگاه پدافند سایبری و عضویت مرکز راهبردی افتا (امنیت فضای تبادل اطلاعات)، مرکز ماهر (مدیریت امداد و هماهنگی رخدادهای رایانهای)، فرماندهی سایبر الکترونیک سپاه و پلیس فتا تشکیل میشود و اقدامات ردههای ذکرشده و راهبردهای پدافند سایبری را در اجرا همافزایی و هماهنگ مینماید.
ت: سایر وظایف
۱) سازمان برنامهوبودجه مـسئول لحاظ نمودن مـصوبات کمـیته دائمـی در خصوص نظام و ضوابط فنی مصوب در قالب ضوابط و معیارهای فنی به دستگاههای اجرایی میباشد.
۲) دستگاههای اجرایی موظفاند اعتبار مربوط به رعایت اصول و مقررات پدافند غیرعامل در طرحهای مصوب، در دست اجرا و در دست مطالعهای که اعتبار آنها از محل بودجه عمومی کشور تأمین میگردد را ضمن اعتبار سالانه دستگاه مربوط پیشبینی کنند.
۳) سازمان برنامهوبودجه اعتبار موردنیاز برای اجرای طرحهای پدافند غیرعامل طرحهای تملک داراییهای سرمایهای جدید مربوط به دستگاههایی که از محل بودجه عمومی کشور تأمین اعتبار میگردند را بر اساس مصوبات کمیته دائمی و پیشنهاد دستگاههای اجرایی و با رعایت مفاد ماده (۲۳) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(۲) را در لایحه بودجه سالیانه کشور پیشبینی و به تفکیک سالهای برنامه توسعه و سالهای بعد منظور و در مبادله موافقتنامه با دستگاه مربوط درج میکند.
۴) کلیه شرکتهای موضوع ماده ۵ قانون مدیریت خدمات کشوری موظّفاند اعتبار موردنیاز برای طرحهای پدافند غیرعامل مربوط به مراکز در حال بهرهبرداری، در دست اجرا یا در دست مطالعه مربوط را از محل منابع داخلی پیشبینی و تأمین کنند.
۵) رعایت اصول پدافند غیرعامل در تمامی طرحهای دستگاههای اجرائی که از تسهیلات مالی و سرمایهگذاری خارجی استفاده میکنند به تشخیص سازمان در طراحی، اجرا و بهرهبرداری الزامی است.
ماده ۶ ـ سازمان موظّف است بهمنظور تسهیل تصویب طرحهای مشمول بند(پ) ماده ۱۰۶ قانون برنامه ششم توسعه ج.ا.ا شیوهنامه و الزامات تصویب طرحهای مشمول این بند را حداکثر ظرف ۳ماه از ابلاغ این آییننامه تهیه و به تصویب کمیته دائمی برساند.
ماده ۷ـ سازمان موظف است بر حسن اجرای این آییننامه نظارت نموده و پیشرفت اقدامات را به کمیته دائمی گزارش کند.
ماده ۸ ـ این آییننامه در هشت ماده و چهل و نه بند و یک تبصره در تاریخ ۱۳۹۷/۰۶/۲۷در بیستوهفتمین جلسه کمیته دائمی به تصویب رسید.
آییننامه اجرایی ماده ۵۸ قانون احکام دائمی و بند(پ) ماده ۱۰۶ و ماده ۱۰۹قانون برنامه پنجساله ششم توسعه کشور مشتمل بر هشت ماده و چهلونه بند و یک تبصره که در تاریخ ۱۳۹۷/۰۶/۲۷ در بیستوهفتمین جلسه کمیته دائمی (شورایعالی) پدافند غیرعامل کشور به تصویب رسید، به استناد تبصره یک ماده نه اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوّب مقام معظّم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظلهالعالی) جهت اجرا ابلاغ میگردد.
رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و کمیته دائمی پدافند غیرعامل کشور
سرلشکر پاسدار محمد باقری
اساسنامه دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان
منتشره در روزنامه رسمی شماره 21453-15/08/1397
شماره 97/9941/رش ـ ۱۳۹۷/۷/۳۰
جناب آقای دکتر محمدمهدی طهرانچی
سرپرست محترم دانشگاه آزاد اسلامی
با عنایت به تصمیم نهایی متخذه در جلسه ۲۶۶ مورخ ۱۳۹۲/۱۲/۲۰ شورای معین شورایعالی انقلاب فرهنگی در خصوص تأسیس دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان مبنی بر اینکه در صورت عدم تمهیدات لازم از سوی دستگاههای دولتی در تأسیس این دانشگاه، از ظرفیتهای دانشگاه آزاد اسلامی جهت این امر استفاده شود، بدینوسیله اساسنامه دانشگاه هنرهای اسلامی استاد فرشچیان، جهت اقدامات مقتضی ارسال میشود.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی ـ دکتر محمدرضا مخبردزفولی
اساسنامه دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان
(مصوب جلسه ۷۸۴ مورخ ۱۳۹۵/۶/۱۶ شورایعالی انقلاب فرهنگی)
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری
اساسنامه «دانشگاه هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان» که در جلسه ۷۸۴ مورخ ۱۳۹۵/۶/۱۶ شورایعالی انقلاب فرهنگی و بنا به پیشنهاد مورخ ۱۳۹۳/۹/۱۸ رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ میشود:
مقدمه
آموزش هنر ایرانی اسلامی در گستره سرزمینهای وسیعی از جوامع اسلامی به شیوههای متعدد و متنوع دارای دیرینگی شگفتانگیزی است. هر یک از هنرمندان بزرگ در این عرصه مبدع روش و شیوههای مخصوص به خود بوده، راز و رمزهای هنر خود را متناسب با فراگیران و شاگردان خود طراحی و اجرا کردهاند. طی قرنها این شیوهها به سنتهای آموزشی متنوعی تبدیل شده است. بنابراین با توجه به ضرورت رشد و اعتلای گنجینه هنرهای اسلامی ـ ایرانی لازم است متناسب با گستردگی و تنوع این هنرها محیط لازم با بهرهگیری از امکانات و ابزارهای نوین و تکیهبر بنیانهای سنتی آموزش متناسب با این حوزه فراهم شود.
اینک پس از بررسیهای متعدد و نیز با کسب نظر از هنرمندان فرهیخته و دلسوز ایرانی ضرورت تأسیس یک دانشگاه کارآمد و قدرتمند در حیطه هنرهای اسلامی ـ ایرانی محرز شده که با اهداف و وظایف ذیل تأسیس و طبق مفاد این اساسنامه، قوانین، مصوبات و مقررات مربوط اداره خواهد شد.
ماده ۱ـ تعریف
دانشگاه «هنرهای اسلامی ـ ایرانی استاد فرشچیان» که در این اساسنامه دانشگاه نامیده میشود، بهعنوان یک «دانشگاه خاص» پیشرو در آموزش، پژوهش، تولید و ترویج دانش هنری با مرجعیت علمی و هویت اسلامی و ایرانی با اهداف مشخص و برای مدت نامحدود با حمایت معنوی و مادی «سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری» تأسیس میشود. این دانشگاه مطابق ضوابط و قوانین آموزش عالی و مبتنی بر آموزههای اصیل و دستاوردهای دیرینه هنری بهمنظور رشد، حفظ و احیای هنرهای اسلامی ـ ایرانی مطابق مندرجات این اساسنامه ایجاد میشود. قلمرو موضوع فعالیت این دانشگاه مباحث و مسائل مربوط به جلوههای گوناگون هنرهای اسلامی ـ ایرانی در معنای وسیع کلمه است.
ماده ۲ـ اهداف
۱ـ ارتقای علمی و مهارتی و خلق آثار برتر و مبتنی بر ارزشهای جاودانه هنرهای اسلامی ـ ایرانی با تکیهبر شیوههای استاد ـ شاگردی
۲ـ رعایت سنتهای اثرگذار و اصیل و مبادی و مبانی و آداب معنوی
۳ـ شناسایی و احیای هنرهای دینی و ملی
۴ـ تلاش برای احیا و زنده نگاهداشتن و ثبت و ضبط هنرهای بومی از طریق انتقال و آموزش آن به نسلهای بعد
۵ ـ تلاش در جهت اعتلای فرهنگ اسلامی ـ ایرانی از طریق تقویت و تعمیق و گسترش معنویت و فضایل اخلاقی در عرصه هنر
ماده ۳ـ وظایف و فعالیتها
دانشگاه در راستای اهداف، فعالیتهای زیر را انجام خواهد داد:
۱ـ تربیت دانشجویان و پژوهشگران مؤمن و متعهد به مبانی دینی و ملی در رشتههای هنری
۲ـ مشارکت در توسعه و تقویت بنیانهای نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری و افزایش سهم تولیدات هنری با تأکید بر مبانی اسلامی و نهادینه کردن شیوههای اصیل آموزش هنر
۳ـ تهیه و تدوین برنامه جامع آموزش هنرهای اسلامی ـ ایرانی در مقاطع مختلف دانشگاهی
۴ـ تحقیق، شناسایی، جمعآوری و تدوین آثار مکتوب و غیرمکتوب هنری و فرهنگی مؤثر در امر آموزش هنری
۵- انتخاب و بهکارگیری استادان برتر هنر بهویژه استادان و چهرههای گمنام و احیای شیوههای متنوع آموزش هنر
۶- راهاندازی نگارخانه دائمی هنرهای اسلامی ـ ایرانی
۷ـ تأسیس پژوهشگاه، پژوهشکده و مراکز پژوهشی ویژه، مطابق اهداف دانشگاه
۸ ـ ثبت و تدوین مبانی هنر اسلامی ـ ایرانی بهمنظور انتقال آنها به نسلهای آینده و سایر ملل
۹ـ انتشار کتاب و مقالات برتر و نیز تدوین دائرةالمعارف
۱۰ـ برپایی دورههای آموزشی آزاد هنری برای فراگیران داخل و خارج کشور
۱۱ـ ارتباط با صاحبنظران، محققان و پژوهشگران هنرهای اسلامی ـ ایرانی و ایجاد شبکههای ارتباطی مناسب در فضای مجازی
۱۲ـ جذب و پذیرش داوطلبان با آزمون اختصاصی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط
۱۳- عضویت در نهادها و سازمانهای ملی و بینالمللی فرهنگی و هنری و اعطای مدرک و عضویت افتخاری به شخصیتهای برجسته
ماده ۴- محل فعالیت دانشگاه در شهر تهران است و نشانی دانشگاه توسط مؤسس تعیین میشود.
ماده ۵- دانشگاه واحدی آموزشی و پژوهشی و غیردولتی غیرانتفاعی است و درآمدهای آن صرف هزینهها و سرمایهگذاریهای عمرانی و تجهیزاتی و توسعه فعالیتهای آن خواهد شد.
ماده ۶- دانشگاه از تاریخ صدور مجوز تأسیس توسط شورای گسترش آموزش عالی رسمیت مییابد و فعالیت آموزشی و پژوهشی آن از نظر دوره و رشتههای تحصیلی با مجوز شورای گسترش آموزش عالی امکانپذیر خواهد بود.
ماده ۷- دانشگاه تابع کلیه قوانین، مقررات، ضوابط و آییننامههای وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مصوبات شورایعالی انقلاب فرهنگی و سایر قوانین و مقررات جاری کشور خواهد بود.
ماده ۸- مدارک فارغالتحصیلی طبق ضوابط مصوب توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری صادر میشود.
ماده ۹- فضا، امکانات و تجهیزات آموزشی و پژوهشی دانشگاه باید مطابق با ضوابط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری باشد.
ماده ۱۰ـ منابع مالی دانشگاه عبارتند از:
۱ـ اعتبارات حمایتی مندرج در ردیف خاص قانون بودجه
۲ـ حمایتهای مالی سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی
۳ـ شهریههای دریافتی از دانشجویان
۴ـ درآمدهای دانشگاه
۵ ـ کمکهای مردمی و خیرین
ماده ۱۱ـ ارکان دانشگاه
ارکان دانشگاه عبارتند از:
۱ـ مؤسس
۲ـ هیئتامناء
۳ـ رئیس دانشگاه
۴ـ شورای دانشگاه
ماده ۱۲ـ مؤسس
سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری مؤسس دانشگاه میباشد.
تبصره: دبیرخانه مؤسس دانشگاه در معاونت صنایعدستی سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری میباشد.
ماده ۱۳ـ هیئتامنای دانشگاه
هیئتامنای دانشگاه متشکل از اعضای ذیل میباشد:
۱ـ وزیر علوم، تحقیقات و فناوری(رئیس)
۲ـ رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری
۳ـ رئیس سازمان برنامهوبودجه کشور یا نماینده وی
۴ـ دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی
۵ ـ استاد محمود فرشچیان
۶ ـ رئیس دانشگاه(دبیر)
۷ـ سه نفر از اساتید برجسته و پیشکسوت هنرهای اسلامی ـ ایرانی به پیشنهاد استاد محمود فرشچیان و تأیید مؤسس و حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری برای مدت ۴ سال
تبصره: نحوه تشکیل جلسات و رأیگیری در مورد مصوبات و تصمیمات هیئتامنا در اولین جلسه این هیئت تعیین و مشخص خواهد شد.
ماده ۱۴ـ وظایف هیئتامناء
۱ـ تعیین خطمشی کلی دانشگاه
۲ـ تصویب اصول کلی برنامههای توسعه دانشگاه
۳ـ پیشنهاد رئیس دانشگاه جهت تأیید و صدور حکم توسط وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
۴ـ تصویب سازمان و تشکیلات دانشگاه و آییننامههای لازم بنا به پیشنهاد رئیس دانشگاه
۵ ـ بررسی و تصویب بودجه جاری، عمرانی و تحقیقاتی دانشگاه و پیشنهاد طرحهای توسعه دانشگاه به مؤسس
۶ ـ تعیین خزانهدار و حسابرس رسمی دانشگاه و همچنین تعیین اشخاصی که حق گشایش حسابهای بانک به نام دانشگاه و حق برداشت از حسابهای آن را دارند
۷ـ تأیید حسابها و ترازنامههای سالانه دانشگاه با توجه به گزارش حسابرس دانشگاه و ارسال آن به مؤسس
۸ ـ جلب کمکهای مالی و امکانات از اشخاص حقیقی و حقوقی
۹ـ تصویب مقررات استخدامی دانشگاه و تعرفه حقوق و دستمزد و مزایا
۱۰ـ تعیین میزان حقالتدریس، حقالتحقیق، حقالتألیف و حقالترجمه با رعایت ضوابط و مقررات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۱۱ـ تصویب هر نوع توسعه و یا انحلال رشتههای آموزشی دانشگاه
۱۲ـ تصویب آییننامه تشکیل شورای دانشگاه
۱۳ـ تصویب آییننامههای مالی و معاملاتی دانشگاه
۱۴ـ تصویب شهریه دانشجویان بر اساس دستورالعمل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
۱۵ـ تصویب آییننامه تخفیف شهریه دانشجویان
۱۶ـ تصویب ظرفیت پذیرش دانشجو در هر سال و دوره تحصیلی به پیشنهاد رئیس دانشگاه و ارسال آن به شورای گسترش آموزش عالی برای تصویب نهایی
۱۷ـ تنظیم و تصویب آییننامه داخلی هیئتامنا
۱۸ـ تصویب اخذ قرضالحسنه و تسهیلات بانکی
۱۹ـ پیشنهاد عزل رئیس دانشگاه به وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
تبصره: هیئتامنا در انجام وظایف خود، مصوبات و ضوابط شورایعالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر قوانین و مقررات جاری کشور را رعایت خواهد کرد.
ماده ۱۵ـ رئیس دانشگاه
اداره کلیه امور دانشگاه با رعایت قوانین و مقررات با رئیس دانشگاه است که بنا به پیشنهاد هیئتامنا و با تأیید و حکم وزیر علوم، تحقیقات و فناوری منصوب میشود.
تبصره۱: رئیس دانشگاه باید دارای شرایط مندرج در آییننامه جامع مدیریت دانشگاهها، مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری باشد.
تبصره۲: پذیرش استعفا و یا عزل رئیس دانشگاه پس از پیشنهاد هیئتامنا و تأیید وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با حکم رئیس هیئتامنا خواهد بود.
ماده ۱۶ـ وظایف و اختیارات رئیس دانشگاه
۱ـ اداره کلیه امور دانشگاه
۲ـ اجرای مصوبات و ضوابط شورایعالی انقلاب فرهنگی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و هیئتامنا
۳ـ پیشنهاد ظرفیت پذیرش دانشجو برای هر سال و دوره تحصیلی به هیئتامنا
۴ـ نظارت بر حسن اجرای امور آموزشی و پژوهشی، تجهیزاتی، اداری، معاملاتی، توسعهای و استخدامی دانشگاه بر اساس ضوابط و مقررات مربوط
۵ ـ پیشنهاد طرحها و برنامههای آموزشی، پژوهشی و اجرایی به هیئتامنا
۶ ـ استخدام، انتصاب و عزل کارکنان آموزشی و غیرآموزشی دانشگاه با رعایت ضوابط و مقررات و آییننامهها و دستورالعملهای مصوب مراجع ذیصلاح
۷ـ تهیه، تنظیم و پیشنهاد بودجه سالانه دانشگاه به هیئتامنا برای تصویب
۸ ـ امضا کلیه اسناد و اوراق بهادار و تعهدآور دانشگاه
۹ـ انعقاد قرارداد با اشخاص حقیقی و حقوقی به نام دانشگاه در چارچوب ضوابط
تبصره۱: رئیس دانشگاه مسئول اجرای کلیه آییننامهها و مقررات و برنامههای آموزشی مصوب وزارت علوم، تحقیقات و فناوری میباشد.
تبصره۲: رئیس دانشگاه موظف است هر ساله گزارش عملکرد دانشگاه (فعالیتهای آموزشی، پژوهشی، فرهنگی، اجرایی و …) به همراه ترازنامه مالی دانشگاه را به شورای گسترش آموزش عالی ارسال نماید.
ماده ۱۷ـ شورای دانشگاه
تشکیل شورای دانشگاه و کمیسیونهای تخصصی (آموزشی، پژوهشی و دانشجویی) آن طبق آییننامه جامع مدیریت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری خواهد بود.
تبصره: ترکیب اعضای شورای دانشگاه و اختیارات و وظایف آن مطابق آییننامه جامع مدیریت دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی، پژوهشی و فناوری خواهد بود.
ماده ۱۸ـ دانشکدههای دانشگاه
۱ـ خوشنویسی
۲ـ طراحی سنتی و نگارگری
۳ـ فرش و هنرهای صناعی
۴ـ معماری سنتی و هنرهای وابسته
۵ ـ آیینها، نمایشها و آواهای دینی، بومی و ملی
تبصره: برخی از شاخههای هنری که ممکن است گستردگی لازم برای ایجاد یک دانشکده را نداشته باشند ولی ارزش و اهمیت آنها محرز باشد، مطابق تصمیم هیئتامنا به یکی از دانشکدههای دایر منضم خواهند شد.
ماده ۱۹ـ برنامههای آموزشی و پژوهشی دانشگاه با توجه به اهداف مندرج در ماده ۲، توسط دانشگاه تهیه و تدوینشده و از طریق گروههای برنامهریزی، طبق اولویت به تصویب مراجع ذیربط خواهد رسید.
ماده ۲۰ـ دانشگاه میتواند با تصویب شورای دانشگاه و در چارچوب مقررات، دانشجویان خود را برای طی بخشی از برنامههای آموزشی یا پژوهشی مربوط، به یکی از دانشگاههای معتبر داخل یا خارج برای تحصیل اعزام کند.
تبصره: آییننامه مربوط به نحوه اعزام دانشجویان به دانشگاههای دیگر توسط دانشگاه تهیه و به تصویب هیئتامنا خواهد رسید.
ماده ۲۱ـ دانشجویان موظفند تماموقت خود را به تحصیل و انجام وظایف آموزشی و پژوهشی اختصاص دهند و غیر از کار هنری نباید دارای شغل یا کار دیگری باشند.
ماده ۲۲ـ صلاحیت عمومی دانشجویان در دانشگاه طبق ضوابط گزینش آموزش عالی خواهد بود و برای ورود به دانشگاه، امتحان عملی و مصاحبه الزامی است.
تبصره: هرگونه ضوابط ویژه در صورت نیاز پس از تصویب مراجع ذیربط قابل اعمال است.
ماده ۲۳ـ دانشگاه میتواند اعضای هیئتعلمی مورد نیاز خود در رشتههای مختلف علمی را که حداقل دارای مدرک دکتری و در برخی رشتهها بنا به تصویب هیئتامنا دارای مدرک کارشناسی ارشد باشند به استخدام رسمی درآورد.
تبصره۱: جذب اعضای هیئتعلمی تماموقت دانشگاه شامل دو مرحله بررسی صلاحیتهای عمومی و علمی خواهد بود. صلاحیتهای مزبور مطابق ضوابط و مقررات مصوب هیئتعالی جذب و توسط هیئت اجرائی جذب هیئتعلمی دانشگاه، بررسی و انجام میشود.
تبصره۲: دانشگاه دارای آییننامه انضباطی هیئتعلمی خواهد بود که به تصویب مراجع ذیربط میرسد.
ماده ۲۴ـ دانشگاه میتواند با هماهنگی و نظارت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و با رعایت قوانین و مقررات مربوط، طبق آییننامهای که به تصویب هیئتامنا خواهد رسید از متخصصان و استادان برجسته خارجی برای اشتغال در امور آموزشی و پژوهشی دعوت به همکاری نماید و با مراکز علمی و دانشگاهی و اشخاص قراردادهای فرهنگی و علمی برای اشتغال استادان خارجی منعقد کند.
ماده ۲۵ـ دانشگاه مجاز است هنرمندان برجسته داخلی و خارجی را با تصویب شورای دانشگاه به عضویت افتخاری هیئتعلمی بپذیرد.
ماده ۲۶ـ دانشگاه میتواند با حفظ وظایف اصلی خود در تربیت استاد و محقق، با هنرمندان بدون مدرک، قرارداد انجام خدمات پژوهشی و آموزشی منعقد کند.
ماده ۲۷ـ انحلال دانشگاه
دانشگاه در موارد زیر پس از تصویب شورای گسترش آموزش عالی منحل میشود:
۱ـ به پیشنهاد مؤسس
۲ـ در صورت تخلف دانشگاه از مقررات اساسنامه، ضوابط و مقررات مصوب شورایعالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و سایر قوانین و مقررات جاری کشور، طبق آییننامه نحوه نظارت بر فعالیت مؤسسات آموزش عالی غیردولتی ـ غیرانتفاعی
ماده ۲۸ـ در صورتی که شورای گسترش آموزش عالی با انحلال دانشگاه موافقت اصولی نماید، مؤسس موظف است اقدامات زیر را انجام دهد:
۱ـ کلیه تعهدات مربوط به دانشجویان خود را تا اتمام دوره تحصیلات و امور فارغالتحصیلی آنان به نحوه مطلوب و طبق مصوبات و ضوابط مربوط به انجام برساند.
۲ـ کلیه امتیازات و اموالی را که از منابع عمومی و دولتی و بانکها و شهرداریها و غیره در اختیار دانشگاه قرار گرفته است مسترد نماید یا موافقت صاحبان حق را مبنی بر واگذاری امتیازات و اموال مذکور به سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری ارائه دهد.
۳ـ کلیه تعهدات خود را در برابر وزارتخانهها، مؤسسات دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، بانکها، شهرداریها، سایر اشخاص حقوقی و حقیقی (اعم از اعضای هیئتعلمی و کارمندان خود) انجام دهد یا سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری و از طریق توافق صاحبان حق، تعهدات دانشگاه را رأساً بپذیرد.
ماده ۲۹ـ پس از احراز اجرای تعهدات مذکور در ماده فوق و حل و فصل امور آموزشی و حقوقی دانشگاه و تصویب نهایی انحلال دانشگاه توسط شورای گسترش آموزش عالی، اقدامات زیر انجام خواهد شد:
۱ـ هیئت تسویهای مرکب از:
ـ نماینده حقوقی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
ـ نماینده حقوقی مؤسس
ـ رئیس وقت دانشگاه
ـ تشکیل و با رعایت مقررات مربوط، امر تسویه دانشگاه را بر عهده خواهد داشت.
۲ـ مراتب تصویب انحلال دانشگاه توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به اداره ثبت شرکتها اعلام میشود تا دانشگاه طبق مقررات مربوط منحل شود.
تبصره: انحلال دانشگاه مادامی که در اداره ثبت شرکتها به ثبت نرسیده و اعلام نشده باشد نسبت به اشخاص ثالث بیاثر است.
ماده ۳۰ـ پس از انجام تعهدات و تأدیه کلیه دیون دانشگاه و اعلام ختم تسویه، باقیمانده داراییها اعم از منقول و غیرمنقول دانشگاه به سازمان میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری منتقل میشود.
تبصره: هیئت تسویه موظف است در مورد فوق، صورتمجلسی که به امضای کلیه اعضای هیئتامنا و رئیس دانشگاه خواهد رسید، در دو نسخه تنظیم و یک نسخه از آن را به مؤسس و نسخه دیگر آن را به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تسلیم نماید.
ماده ۳۱ـ مواردی که در این اساسنامه پیشبینی نشده است تابع ضوابط و مقررات شورایعالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری خواهد بود.
ماده ۳۲ـ هرگونه تغییر در مواد این اساسنامه از طریق دو روش ذیل امکانپذیر میباشد:
۱ـ به پیشنهاد مؤسس و تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی
۲ـ به پیشنهاد و تصویب شورایعالی انقلاب فرهنگی
ماده ۳۳ـ این اساسنامه مشتمل بر یک مقدمه، ۳۳ ماده و ۱۵ تبصره در جلسه ۷۸۴ مورخ ۱۳۹۵/۶/۱۶ شورایعالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید.